diff options
Diffstat (limited to 'pl-pl/pythonlegacy-pl.html.markdown')
| -rw-r--r-- | pl-pl/pythonlegacy-pl.html.markdown | 640 |
1 files changed, 640 insertions, 0 deletions
diff --git a/pl-pl/pythonlegacy-pl.html.markdown b/pl-pl/pythonlegacy-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..222f753f --- /dev/null +++ b/pl-pl/pythonlegacy-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,640 @@ +--- +name: python +category: language +language: python +filename: learnpython-pl.py +contributors: + - ["Louie Dinh", "http://ldinh.ca"] + - ["Amin Bandali", "http://aminbandali.com"] + - ["Andre Polykanine", "https://github.com/Oire"] +translators: + - ["Dominik Krzemiński", "https://github.com/dokato"] +lang: pl-pl +--- + +Python został opracowany przez Guido Van Rossuma na początku lat 90-tych. +Obecnie jest jednym z najbardziej popularnych języków programowania. +Zakochałem się w Pythonie dzięki porządkowi, jaki utrzymywany jest w kodzie. +To po prostu wykonywalny pseudokod. + +Zapraszam do kontaktu. Złapiecie nas na: +- kontakt polski: raymon92 [at] [google's email service] +- kontakt angielski: [@louiedinh](http://twitter.com/louiedinh) lub louiedinh [at] [google's email service] + +Uwaga: Ten artykuł odnosi się do wersji Pythona 2.7, ale powinien +działać w wersjach 2.x. Dla wersji 3.x znajdziesz odpowiedni artykuł na stronie głównej. + +```python +# -*- coding: utf-8 -*- + +# Pojedyncze komentarze oznaczamy takim symbolem. + +""" Wielolinijkowe napisy zapisywane są przy użyciu + potrójnych cudzysłowów i często + wykorzystywane są jako komentarze. +""" + +#################################################### +## 1. Podstawowe typy danych i operatory +#################################################### + +# Liczby to liczby +3 # => 3 + +# Matematyka jest intuicyjna +1 + 1 # => 2 +8 - 1 # => 7 +10 * 2 # => 20 +35 / 5 # => 7 + +# Dzielenie może być kłopotliwe. Poniższe działanie to dzielenie +# całkowitoliczbowe(int) i wynik jest automatycznie zaokrąglany. +5 / 2 # => 2 + +# Aby to naprawić, musimy powiedzieć nieco o liczbach zmiennoprzecinkowych. +2.0 # To liczba zmiennoprzecinkowa, tzw. float +11.0 / 4.0 # => 2.75 ahhh...znacznie lepiej + +# Wynik dzielenia całkowitoliczbowego jest obcinany dla liczb +# dodatnich i ujemnych. +5 // 3 # => 1 +5.0 // 3.0 # => 1.0 # działa też na floatach +-5 // 3 # => -2 +-5.0 // 3.0 # => -2.0 + +# Operator modulo - wyznaczanie reszty z dzielenia +7 % 3 # => 1 + +# Potęgowanie (x do potęgi y-tej) +2**4 # => 16 + +# Wymuszanie pierwszeństwa w nawiasach +(1 + 3) * 2 # => 8 + +# Operacje logiczne +# Zauważ, że przy "and" i "or" trzeba zwracać uwagę na rozmiar liter +True and False #=> False # Fałsz +False or True #=> True # Prawda + +# Zauważ, że operatorów logicznych można używać z intami +0 and 2 #=> 0 +-5 or 0 #=> -5 +0 == False #=> True +2 == True #=> False +k1 == True #=> True + +# aby zanegować, użyj "not" +not True # => False +not False # => True + +# Równość == +1 == 1 # => True +2 == 1 # => False + +# Nierówność != +1 != 1 # => False +2 != 1 # => True + +# Więcej porównań +1 < 10 # => True +1 > 10 # => False +2 <= 2 # => True +2 >= 2 # => True + +# Porównania można układać w łańcuch! +1 < 2 < 3 # => True +2 < 3 < 2 # => False + +# Napisy (typ string) tworzone są przy użyciu cudzysłowów " lub ' +"Jestem napisem." +'Ja też jestem napisem.' + +# Napisy można dodawać! +"Witaj " + "świecie!" # => "Witaj świecie!" + +# ... a nawet mnożyć +"Hej" * 3 # => "HejHejHej" + +# Napis może być traktowany jako lista znaków +"To napis"[0] # => 'T' + +# % może być używane do formatowania napisów: +"%s są %s" % ("napisy", "fajne") + +# Jednak nowszym sposobem formatowania jest metoda "format". +# Ta metoda jest obecnie polecana: +"{0} są {1}".format("napisy", "fajne") +# Jeśli nie chce ci się liczyć, użyj słów kluczowych. +"{imie} chce zjeść {jadlo}".format(imie="Bob", jadlo="makaron") + +# None jest obiektem +None # => None + +# Nie używaj "==" w celu porównania obiektów z None +# Zamiast tego użyj "is" +"etc" is None # => False +None is None # => True + +# Operator 'is' testuje identyczność obiektów. Nie jest to zbyt +# pożyteczne, gdy działamy tylko na prostych wartościach, +# ale przydaje się, gdy mamy do czynienia z obiektami. + +# None, 0 i pusty napis "" są odpowiednikami logicznego False. +# Wszystkie inne wartości są uznawane za prawdę (True) +bool(0) # => False +bool("") # => False + + +#################################################### +## 2. Zmienne i zbiory danych +#################################################### + +# Python ma instrukcję wypisującą "print" we wszystkich wersjach 2.x, ale +# została ona usunięta z wersji 3. +print "Jestem Python. Miło Cię poznać!" +# Python ma też funkcję "print" dostępną w wersjach 2.7 i 3... +# ale w 2.7 musisz dodać import (odkomentuj): +# from __future__ import print_function +print("Ja też jestem Python! ") + +# Nie trzeba deklarować zmiennych przed przypisaniem. +jakas_zmienna = 5 # Konwencja mówi: używaj małych liter i znaków podkreślenia _ +jakas_zmienna # => 5 + +# Próba dostępu do niezadeklarowanej zmiennej da błąd. +# Przejdź do sekcji Obsługa wyjątków, aby dowiedzieć się więcej... +inna_zmienna # Wyrzuca nazwę błędu + +# "if" może być użyte jako wyrażenie +"huraaa!" if 3 > 2 else 2 # => "huraaa!" + +# Listy: +li = [] +# Możesz zacząć od wypełnionej listy +inna_li = [4, 5, 6] + +# Dodaj na koniec, używając "append" +li.append(1) # li to teraz [1] +li.append(2) # li to teraz [1, 2] +li.append(4) # li to teraz [1, 2, 4] +li.append(3) # li to teraz [1, 2, 4, 3] +# Usuwanie z konca da "pop" +li.pop() # => 3 a li stanie się [1, 2, 4] +# Dodajmy ponownie +li.append(3) # li to znowu [1, 2, 4, 3]. + +# Dostęp do list jak do każdej tablicy +li[0] # => 1 +# Aby nadpisać wcześniej wypełnione miejsca w liście, użyj znaku = +li[0] = 42 +li[0] # => 42 +li[0] = 1 # Uwaga: ustawiamy starą wartość +# Tak podglądamy ostatni element +li[-1] # => 3 + +# Jeżeli wyjdziesz poza zakres... +li[4] # ... zobaczysz IndexError + +# Możesz też tworzyć wycinki. +li[1:3] # => [2, 4] +# Bez początku +li[2:] # => [4, 3] +# Omijamy koniec +li[:3] # => [1, 2, 4] +# Wybierz co drugi +li[::2] # =>[1, 4] +# Odwróć listę +li[::-1] # => [3, 4, 2, 1] +# Użyj kombinacji powyższych aby tworzyć bardziej skomplikowane wycinki +# li[poczatek:koniec:krok] + +# Usuń element używając "del" +del li[2] # li to teraz [1, 2, 3] + +# Listy można dodawać +li + inna_li # => [1, 2, 3, 4, 5, 6] +# Uwaga: wartości oryginalnych list li i inna_li się nie zmieniają. + +# Do łączenia list użyj "extend()" +li.extend(other_li) # li to teraz [1, 2, 3, 4, 5, 6] + +# Sprawdź, czy element jest w liście używając "in" +1 in li # => True + +# "len()" pokazuje długość listy +len(li) # => 6 + + +# Krotki (tuple) są jak listy, ale nie można ich modyfikować. +tup = (1, 2, 3) +tup[0] # => 1 +tup[0] = 3 # wyrzuci TypeError + +# Ale wielu akcji dla list możesz używać przy krotkach +len(tup) # => 3 +tup + (4, 5, 6) # => (1, 2, 3, 4, 5, 6) +tup[:2] # => (1, 2) +2 in tup # => True + +# Można rozpakować krotki i listy do poszczególych zmiennych +a, b, c = (1, 2, 3) # a to teraz 1, b jest 2, a c to 3 +# Jeżeli zapomnisz nawiasów, automatycznie tworzone są krotki +d, e, f = 4, 5, 6 +# Popatrz jak prosto zamienić wartości +e, d = d, e # d to teraz 5 a e to 4 + + +# Słowniki są również pożyteczne +pusty_slownik = {} +# Tu tworzymy wypełniony: +pelen_slownik = {"raz": 1, "dwa": 2, "trzy": 3} + +# Podglądany wartość +pelen_slownik["one"] # => 1 + +# Wypisz wszystkie klucze, używając "keys()" +pelen_slownik.keys() # => ["trzy", "dwa", "raz"] +# Uwaga: słowniki nie zapamiętują kolejności kluczy. + +# A teraz wszystkie wartości "values()" +pelen_slownik.values() # => [3, 2, 1] +# Uwaga: to samo dotyczy wartości. + +# Sprawdzanie czy klucz występuje w słowniku za pomocą "in" +"raz" in pelen_slownik # => True +1 in pelen_slownik # => False + +# Próba dobrania się do nieistniejącego klucza da KeyError +pelen_slownik["cztery"] # KeyError + +# Użyj metody "get()", aby uniknąć błędu KeyError +pelen_slownik.get("raz") # => 1 +pelen_slownik.get("cztery") # => None +# Metoda get zwraca domyślną wartość gdy brakuje klucza +pelen_slownik.get("one", 4) # => 1 +pelen_slownik.get("cztery", 4) # => 4 +# zauważ, że pelen_slownik.get("cztery") wciąż zwraca => None +# (get nie ustawia wartości słownika) + +# przypisz wartość do klucza podobnie jak w listach +pelen_slownik["cztery"] = 4 # teraz: pelen_slownik["cztery"] => 4 + +# "setdefault()" wstawia do słownika tylko jeśli nie było klucza +pelen_slownik.setdefault("piec", 5) # pelen_slownik["piec"] daje 5 +pelen_slownik.setdefault("piec", 6) # pelen_slownik["piec"] to wciąż 5 + + +# Teraz zbiory (set) - działają jak zwykłe listy, ale bez potórzeń +pusty_zbior = set() +# Inicjalizujemy "set()" pewnymi wartościami +jakis_zbior = set([1, 2, 2, 3, 4]) # jakis_zbior to teraz set([1, 2, 3, 4]) + +# kolejność nie jest zachowana, nawet gdy wydaje się posortowane +inny_zbior = set([4, 3, 2, 2, 1]) # inny_zbior to set([1, 2, 3, 4]) + +# Od Pythona 2.7 nawiasy klamrowe {} mogą być użyte do deklarowania zbioru +pelen_zbior = {1, 2, 2, 3, 4} # => {1, 2, 3, 4} + +# Dodaj więcej elementów przez "add()" +pelen_zbior.add(5) # pelen_zbior is now {1, 2, 3, 4, 5} + +# Znajdź przecięcie (część wspólną) zbiorów, używając & +inny_zbior = {3, 4, 5, 6} +pelen_zbior & other_set # => {3, 4, 5} + +# Suma zbiorów | +pelen_zbior | other_set # => {1, 2, 3, 4, 5, 6} + +# Różnicę zbiorów da znak - +{1, 2, 3, 4} - {2, 3, 5} # => {1, 4} + +# Sprawdzanie obecności w zbiorze: "in". +2 in pelen_zbior # => True +10 in pelen_zbior # => False + + +#################################################### +## 3. Kontrola przepływu +#################################################### + +# Tworzymy zmienną jakas_zm +jakas_zm = 5 + +# Tutaj widzisz wyrażenie warunkowe "if". Wcięcia w Pythonie są ważne! +# Poniższy kod wypisze "jakas_zm jest mniejsza niż 10" +if jakas_zm > 10: + print("jakas_zm jest wieksza niż 10") +elif some_var < 10: # Opcjonalna klauzula elif + print("jakas_zm jest mniejsza niż 10") +else: # Również opcjonalna klauzula else + print("jakas_zm jest równa 10") + + +""" +Pętla for iteruje po elementach listy, wypisując: + pies to ssak + kot to ssak + mysz to ssak +""" +for zwierze in ["pies", "kot", "mysz"]: + # Użyj metody format, aby umieścić wartość zmiennej w ciągu + print("{0} to ssak".format(zwierze)) + +""" +"range(liczba)" zwraca listę liczb +z przedziału od zera do wskazanej liczby (bez niej): + 0 + 1 + 2 + 3 +""" +for i in range(4): + print(i) + +""" +While to pętla, która jest wykonywana, dopóki spełniony jest warunek: + 0 + 1 + 2 + 3 +""" +x = 0 +while x < 4: + print(x) + x += 1 # Skrót od x = x + 1 + +# Wyjątki wyłapujemy, używając try i except + +# Działa w Pythonie 2.6 i wyższych: +try: + # Użyj "raise" aby wyrzucić wyjątek + raise IndexError("To błąd indeksu") +except IndexError as e: + pass # Pass to brak reakcji na błąd. Zwykle opisujesz tutaj, jak program ma się zachować w przypadku błędu. +except (TypeError, NameError): + pass # kilka wyjątków można przechwycić jednocześnie. +else: # Opcjonalna część bloku try/except. Musi wystąpić na końcu + print "Wszystko ok!" # Zadziała tylko, gdy program nie napotka wyjatku. + + +#################################################### +## 4. Funkcje +#################################################### + +# Użyj "def", aby stworzyć nową funkcję +def dodaj(x, y): + print("x to %s, a y to %s" % (x, y)) + return x + y # słowo kluczowe return zwraca wynik działania + +# Tak wywołuje się funkcję z parametrami: +dodaj(5, 6) # => wypisze "x to 5, a y to 6" i zwróci 11 + +# Innym sposobem jest wywołanie z parametrami nazwanymi. +dodaj(y=6, x=5) # tutaj kolejność podania nie ma znaczenia. + + +# Można też stworzyć funkcję, które przyjmują zmienną liczbę parametrów pozycyjnych, +# które zostaną przekazana jako krotka, pisząc w definicji funkcji "*args" +def varargs(*args): + return args + +varargs(1, 2, 3) # => (1, 2, 3) + + +# Można też stworzyć funkcję, które przyjmują zmienną liczbę parametrów +# nazwanych kwargs, które zostaną przekazane jako słownik, pisząc w definicji funkcji "**kwargs" +def keyword_args(**kwargs): + return kwargs + +# Wywołajmy to i sprawdźmy co się dzieje +keyword_args(wielka="stopa", loch="ness") # => {"wielka": "stopa", "loch": "ness"} + + +# Możesz też przyjmować jednocześnie zmienną liczbę parametrów pozycyjnych i nazwanych +def all_the_args(*args, **kwargs): + print(args) + print(kwargs) +""" +all_the_args(1, 2, a=3, b=4) wypisze: + (1, 2) + {"a": 3, "b": 4} +""" + +# Użyj * aby rozwinąć parametry z krotki args +# i użyj ** aby rozwinąć parametry nazwane ze słownika kwargs. +args = (1, 2, 3, 4) +kwargs = {"a": 3, "b": 4} +all_the_args(*args) # odpowiednik foo(1, 2, 3, 4) +all_the_args(**kwargs) # odpowiednik foo(a=3, b=4) +all_the_args(*args, **kwargs) # odpowiednik foo(1, 2, 3, 4, a=3, b=4) + +# Możesz podać parametry args i kwargs do funkcji równocześnie +# przez rozwinięcie odpowiednio * i ** +def pass_all_the_args(*args, **kwargs): + all_the_args(*args, **kwargs) + print varargs(*args) + print keyword_args(**kwargs) + +# Zasięg zmiennych +x = 5 + +def setX(num): + # Lokalna zmienna x nie jest tym samym co zmienna x + x = num # => 43 + print x # => 43 + +def setGlobalX(num): + global x + print x # => 5 + x = num # globalna zmienna to teraz 6 + print x # => 6 + +setX(43) +setGlobalX(6) + +# Można tworzyć funkcje wewnętrzne i zwrócić je jako wynik +def rob_dodawacz(x): + def dodawacz(y): + return x + y + return dodawacz + +dodaj_10 = rob_dodawacz(10) +dodaj_10(3) # => 13 + +# Są również funkcje anonimowe "lambda" +(lambda x: x > 2)(3) # => True + +# Python ma też wbudowane funkcje wyższego rzędu (przyjmujące inną funkcje jako parametr) +map(add_10, [1, 2, 3]) # => [11, 12, 13] +filter(lambda x: x > 5, [3, 4, 5, 6, 7]) # => [6, 7] + +# Można używać wyrażeń listowych (list comprehensions) do mapowania i filtrowania +[add_10(i) for i in [1, 2, 3]] # => [11, 12, 13] +[x for x in [3, 4, 5, 6, 7] if x > 5] # => [6, 7] + + +#################################################### +## 5. Klasy +#################################################### + +# Wszystkie klasy są podklasą object +class Czlowiek(object): + + # Atrybut klasy. Występuje we wszystkich instancjach klasy. + gatunek = "H. sapiens" + + # Podstawowa inicjalizacja - wywoływana podczas tworzenia instacji. + # Zauważ, że podwójne podkreślenia przed i za nazwą oznaczają + # specjalne obiekty lub atrybuty wykorzystywane wewnętrznie przez Pythona. + # Nie używaj ich we własnych metodach. + def __init__(self, nazwa): + # przypisz parametr "nazwa" do atrybutu instancji + self.nazwa = nazwa + + # Metoda instancji. Wszystkie metody przyjmują "self" jako pierwszy argument + def mow(self, wiadomosc): + return "%s: %s" % (self.nazwa, wiadomosc) + + # Metoda klasowa współdzielona przez instancje. + # Przyjmuje wywołującą klasę jako pierwszy argument. + @classmethod + def daj_gatunek(cls): + return cls.gatunek + + # Metoda statyczna jest wywoływana bez argumentów klasy czy instancji. + @staticmethod + def grunt(): + return "*grunt*" + + +# Instancja klasy +i = Czlowiek(name="Ian") +print(i.mow("cześć")) # wypisze "Ian: cześć" + +j = Czlowiek("Joel") +print(j.mow("cześć")) # wypisze "Joel: cześć" + +# Wywołujemy naszą metodę klasową +i.daj_gatunek() # => "H. sapiens" + +# Zmieniamy wspólny parametr +Czlowiek.gatunek = "H. neanderthalensis" +i.daj_gatunek() # => "H. neanderthalensis" +j.daj_gatunek() # => "H. neanderthalensis" + +# Wywołanie metody statycznej +Czlowiek.grunt() # => "*grunt*" + + +#################################################### +## 6. Moduły +#################################################### + +# Tak importuje się moduły: +import math +print(math.sqrt(16)) # => 4.0 + +# Można podać konkretne funkcje, np. ceil, floor z modułu math +from math import ceil, floor +print(ceil(3.7)) # => 4.0 +print(floor(3.7)) # => 3.0 + +# Można zaimportować wszystkie funkcje z danego modułu. +# Uwaga: nie jest to polecane, bo później w kodzie trudno połapać się, +# która funkcja pochodzi z którego modułu. +from math import * + +# Można skracać nazwy modułów. +import math as m +math.sqrt(16) == m.sqrt(16) # => True +# sprawdźmy czy funkcje są równoważne +from math import sqrt +math.sqrt == m.sqrt == sqrt # => True + +# Moduły Pythona to zwykłe skrypty napisane w tym języku. Możesz +# pisać własne i importować je. Nazwa modułu to nazwa pliku. + +# W ten sposób sprawdzisz jakie funkcje wchodzą w skład modułu. +import math +dir(math) + + +#################################################### +## 7. Zaawansowane +#################################################### + +# Generatory pomagają tworzyć tzw. "leniwy kod" +def podwojne_liczby(iterowalne): + for i in iterowalne: + yield i + i + +# Generatory tworzą wartości w locie. +# Zamiast generować wartości raz i zapisywać je (np. w liście), +# generator tworzy je na bieżąco, w wyniku iteracji. To oznacza, +# że w poniższym przykładzie wartości większe niż 15 nie będą przetworzone +# w funkcji "podwojne_liczby". +# Zauważ, że xrange to generator, który wykonuje tę samą operację co range. +# Stworzenie listy od 1 do 900000000 zajęłoby sporo czasu i pamięci, +# a xrange tworzy obiekt generatora zamiast budować całą listę jak range. + +# Aby odróżnić nazwę zmiennej od nazwy zarezerwowanej w Pythonie, używamy +# zwykle na końcu znaku podkreślenia +xrange_ = xrange(1, 900000000) + +# poniższa pętla będzie podwajać liczby aż do 30 +for i in podwojne_liczby(xrange_): + print(i) + if i >= 30: + break + + +# Dekoratory +# w tym przykładzie "beg" jest nakładką na "say" +# Beg wywołuje say. Jeśli say_please jest prawdziwe, wtedy zwracana wartość +# zostanie zmieniona + +from functools import wraps + + +def beg(target_function): + @wraps(target_function) + def wrapper(*args, **kwargs): + msg, say_please = target_function(*args, **kwargs) + if say_please: + return "{} {}".format(msg, "Proszę! Jestem spłukany :(") + return msg + return wrapper + + +@beg +def say(say_please=False): + msg = "Kupisz mi piwo?" + return msg, say_please + + +print(say()) # Kupisz mi piwo? +print(say(say_please=True)) # Kupisz mi piwo? Proszę! Jestem spłukany :( +``` + +## Gotowy na więcej? +### Polskie + +* [Zanurkuj w Pythonie](http://pl.wikibooks.org/wiki/Zanurkuj_w_Pythonie) +* [LearnPythonPl](http://www.learnpython.org/pl/) + +### Angielskie: +#### Darmowe źródła online + +* [Learn Python The Hard Way](http://learnpythonthehardway.org/book/) +* [Dive Into Python](http://www.diveintopython.net/) +* [The Official Docs](http://docs.python.org/2.6/) +* [Hitchhiker's Guide to Python](http://docs.python-guide.org/en/latest/) +* [Python Module of the Week](http://pymotw.com/2/) +* [A Crash Course in Python for Scientists](http://nbviewer.ipython.org/5920182) + +#### Inne + +* [Programming Python](http://www.amazon.com/gp/product/0596158106/ref=as_li_qf_sp_asin_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0596158106&linkCode=as2&tag=homebits04-20) +* [Dive Into Python](http://www.amazon.com/gp/product/1441413022/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=1441413022&linkCode=as2&tag=homebits04-20) +* [Python Essential Reference](http://www.amazon.com/gp/product/0672329786/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0672329786&linkCode=as2&tag=homebits04-20) + |