diff options
Diffstat (limited to 'pl-pl/ruby-pl.html.markdown')
| -rw-r--r-- | pl-pl/ruby-pl.html.markdown | 593 |
1 files changed, 593 insertions, 0 deletions
diff --git a/pl-pl/ruby-pl.html.markdown b/pl-pl/ruby-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..73b1a7d8 --- /dev/null +++ b/pl-pl/ruby-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,593 @@ +--- +language: ruby +filename: learnruby.rb +contributors: + - ["David Underwood", "http://theflyingdeveloper.com"] + - ["Joel Walden", "http://joelwalden.net"] + - ["Luke Holder", "http://twitter.com/lukeholder"] + - ["Tristan Hume", "http://thume.ca/"] + - ["Nick LaMuro", "https://github.com/NickLaMuro"] + - ["Marcos Brizeno", "http://www.about.me/marcosbrizeno"] + - ["Ariel Krakowski", "http://www.learneroo.com"] + - ["Dzianis Dashkevich", "https://github.com/dskecse"] + - ["Levi Bostian", "https://github.com/levibostian"] + - ["Rahil Momin", "https://github.com/iamrahil"] + - ["Gabriel Halley", "https://github.com/ghalley"] + - ["Persa Zula", "http://persazula.com"] +translators: + - ["Marcin Klocek", "https://github.com/mklocek"] +lang: pl-pl +--- + +```ruby +# To jest komentarz + +=begin +To jest wielolinijkowy komentarz +Nikt ich nie używa +Ty też nie powinieneś +=end + +# Przede wszystkim: Wszystko jest obiektem. + +# Liczby są obiektami + +3.class #=> Fixnum + +3.to_s #=> "3" + + +# Trochę podstawowej arytmetyki +1 + 1 #=> 2 +8 - 1 #=> 7 +10 * 2 #=> 20 +35 / 5 #=> 7 +2**5 #=> 32 +5 % 3 #=> 2 +5 ^ 6 #=> 3 + +# Arytmetyka jest zastąpeniem składni +# metod wywoływanych na obiektach +1.+(3) #=> 4 +10.* 5 #=> 50 + +# Wartości specjalne są obiektami +nil # To na prawdę jest niczym +true # prawda +false # fałsz + +nil.class #=> NilClass +true.class #=> TrueClass +false.class #=> FalseClass + +# Równość +1 == 1 #=> true +2 == 1 #=> false + +# Nierówność +1 != 1 #=> false +2 != 1 #=> true + +# jedyną 'fałszywą' wartością poza false, jest nil + +!nil #=> true +!false #=> true +!0 #=> false + +# Więcej porównań +1 < 10 #=> true +1 > 10 #=> false +2 <= 2 #=> true +2 >= 2 #=> true + +# Operatory logiczne +true && false #=> false +true || false #=> true +!true #=> false + +# Istnieją alternatywne wersje operatorów logicznych ze znacznie mniejszym +# pierwszeństwem. Używane są by kontrolować wyrażenia w łańcuchach wyrażeń +# aż jedno z nich wróci true lub false. + +# `zrob_cos_innego` wywołaj tylko wtedy gdy `zrob_cos` zakończy się sukcesem. +zrob_cos_innego() and zrob_cos() +# `log_error` wywołaj tylko wtedy gdy `zrob_cos` nie zakończy się sukcesem. +zrob_cos() or log_error() + + +# Stringi są obiektami + +'Jestem stringiem.'.class #=> String +"Ja również jestem stringiem.".class #=> String + +wypelnienie = 'użyć interpolacji stringa' +"Potrafię #{wypelnienie} używając podwójnych cudzysłowów." +#=> "Potrafię użyć interpolacji stringa używając podwójnych cudzysłowów." + +# Staraj się zapisywać stringi za pomocą apostrof, zamiast cudzysłowów tam, gdzie to możliwe +# Cudzysłowy wykonują dodatkowe wewnętrzne operacje + + +# Łączenie stringów, ale nie liczb +'hej ' + 'świecie' #=> "hej świecie" +'hej ' + 3 #=> TypeError: can't convert Fixnum into String +'hej ' + 3.to_s #=> "hej 3" + +# Łączenie stringów i operatorów +'hej ' * 3 #=> "hej hej hej " + +# Dodawanie do stringa +'hej' << ' świecie' #=> "hej świecie" + +# wydrukowanie wartości wraz z nową linią na końcu +puts "Drukuję!" +#=> Drukuję! +#=> nil + +# wydrukowanie wartości bez nowej linii na końcu +print "Drukuję!" +#=> Drukuję! => nill + +# Zmienne +x = 25 #=> 25 +x #=> 25 + +# Zauważ, że przypisanie zwraca przypisywaną wartość +# To znaczy, że możesz wykonać wielokrotne przypisanie: + +x = y = 10 #=> 10 +x #=> 10 +y #=> 10 + +# Zwyczajowo, używaj notacji nazwa_zmiennej dla nazw zmiennych +nazwa_zmiennej = true + +# Używaj opisowych nazw zmiennych +sciezka_do_projektu = '/dobra/nazwa/' +sciezka = '/zla/nazwa/' + +# Symbole (są obiektami) +# Symbole są niezmiennymi, wielokrotnie używanymi stałymi reprezentowanymi wewnętrznie jako +# liczby całkowite. Często używane są zamiast stringów w celu wydajniejszego przekazywania danych + +:oczekujacy.class #=> Symbol + +status = :oczekujacy + +status == :oczekujacy #=> true + +status == 'oczekujacy' #=> false + +status == :zatwierdzony #=> false + +# Tablice + +# To jest tablica +array = [1, 2, 3, 4, 5] #=> [1, 2, 3, 4, 5] + +# Tablice mogą zwierać różne typy danych + +[1, 'hej', false] #=> [1, "hej", false] + +# Tablice mogę być indeksowane +# Od początku +tablica[0] #=> 1 +tablica.first #=> 1 +tablica[12] #=> nil + +# Podobnie jak przy arytmetyce, dostęp poprzez [zmienna] +# jest tylko czytelniejszą składnią +# dla wywoływania metody [] na obiekcie +tablica.[] 0 #=> 1 +tablica.[] 12 #=> nil + +# Od końca +tablica[-1] #=> 5 +tablica.last #=> 5 + +# Z początkowym indeksem i długością +tablica[2, 3] #=> [3, 4, 5] + +# Odwrotność tablicy +a=[1,2,3] +a.reverse! #=> [3,2,1] + +# Lub zakres +array[1..3] #=> [2, 3, 4] + +# Dodawanie do tablicy w taki sposób +tablica << 6 #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] +# Lub taki +tablica.push(6) #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] + +# Sprawdzanie, czy tablica zawiera element +tablica.include?(1) #=> true + +# Hasze są Ruby'owymi podstawowymi słownikami z parami klucz/wartość. +# Hasze są zapisywane za pomocą nawiasów klamrowych +hasz = { 'kolor' => 'zielony', 'numer' => 5 } + +hasz.keys #=> ['kolor', 'numer'] + +# Można szybko sprawdzić zawartość hasza za pomocą kluczy: +hasz['kolor'] #=> 'zielony' +hasz['numer'] #=> 5 + +# Sprawdzenie wartośći dla nieistniejącego klucza zwraca nil: +hasz['nic tutaj nie ma'] #=> nil + +# Od wersji 1.9, Ruby posiada specjalną składnię, gdy używamy symboli jako kluczy: + +nowy_hasz = { stan: 3, akcja: true } + +nowy_hasz.keys #=> [:stan, :akcja] + +# Sprawdzenie istnienia kluczy i wartości w haszu +new_hash.has_key?(:defcon) #=> true +new_hash.has_value?(3) #=> true + +# Wskazówka: Zarówno tablice, jak i hasze, są policzalne +# Współdzielą wiele metod takich jak each, map, count, i inne + +# Instrukcje warunkowe + +if true + 'wyrażenie if' +elsif false + 'wyrażenie if, opcjonalne' +else + 'wyrażenie else, również opcjonalne' +end + +for licznik in 1..5 + puts "powtórzenie #{licznik}" +end +#=> powtórzenie 1 +#=> powtórzenie 2 +#=> powtórzenie 3 +#=> powtórzenie 4 +#=> powtórzenie 5 + +# JEDNAKŻE, Nikt nie używa pętli for. +# Zamiast tego, powinno się używać metody "each" i podawać jej blok. +# Blok jest kawałkiem kodu, który możesz podać metodzie podobnej do "each". +# Jest analogiczny do wyrażeń lambda, funkcji anonimowych lub zamknięć w innych +# językach programowania. +# +# Metoda "each" danego zakresu, wykonuje blok dla każdego elementu w zakresie. +# Do bloku zostaje przekazany licznik jako parametr. +# Wykonanie metody "each" z przekazaniem bloku wygląda następująco: + +(1..5).each do |licznik| + puts "powtórzenie #{licznik}" +end +#=> powtórzenie 1 +#=> powtórzenie 2 +#=> powtórzenie 3 +#=> powtórzenie 4 +#=> powtórzenie 5 + +# Możesz również otoczyć blok nawiasami klamrowymi: +(1..5).each { |licznik| puts "powtórzenie #{licznik}" } + +# Zawartość struktur danych również może być powtarzana używając each. +tablica.each do |element| + puts "#{element} jest częścią tablicy" +end +hasz.each do |klucz, wartosc| + puts "#{klucz} jest #{wartosc}" +end + +# Jeśli nadal potrzebujesz indeksum, możesz użyć "each_with_index" i zdefiniować +# zmienną odpowiadającą indeksowi +tablica.each_with_index do |element, indeks| + puts "#{element} jest numerem #{indeks} w tablicy" +end + +licznik = 1 +while licznik <= 5 do + puts "powtórzenie #{licznik}" + licznik += 1 +end +#=> powtórzenie 1 +#=> powtórzenie 2 +#=> powtórzenie 3 +#=> powtórzenie 4 +#=> powtórzenie 5 + +# W Ruby istnieje dużo pomocnych funkcji wykonujących pętle, +# na przykład "map", "reduce", "inject" i wiele innych. Map, +# w każdym wywołaniu, pobiera tablicę, na której wykonuję pętlę, +# wykonuje kod zapisany za pomocą bloku i zwraca całkowicie nową tablicę. +tablica = [1,2,3,4,5] +podwojone = tablica.map do |element| + element * 2 +end +puts podwojona +#=> [2,4,6,8,10] +puts tablica +#=> [1,2,3,4,5] + +ocena = 2 + +case ocena +when 1 + puts 'Dobra robota, masz wolne' +when 2 + puts 'Następnym razem będziesz miał więcej szczęścia' +when 3 + puts 'Możesz to zrobić lepiej' +when 4 + puts 'Przebrnąłeś' +when 5 + puts 'Oblałeś!' +else + puts 'Inny system oceniania?' +end +#=> "Następnym razem będziesz miał więcej szczęścia" + +# case może również użwać zakresów +ocena = 82 +case ocena +when 90..100 + puts 'Hurra!' +when 80...90 + puts 'Dobra robota' +else + puts 'Oblałeś!' +end +#=> "Dobra robota" + +# obsługa błędów: +begin + # kod, który może wywołać wyjątek + raise NoMemoryError, 'Zabrakło pamięci.' +rescue NoMemoryError => zmienna_wyjatku + puts 'Został wywołany NoMemoryError', zmienna_wyjatku +rescue RuntimeError => inna_zmienna_wyjatku + puts 'Teraz został wywołany RuntimeError' +else + puts 'To zostanie uruchomione, jeśli nie wystąpi żaden wyjątek' +ensure + puts 'Ten kod wykona się zawsze' +end + +# Funkcje + +def podwojenie(x) + x * 2 +end + +# Funkcje (i wszystkie bloki) zawsze zwracają wartość ostatniego wyrażenia +podwojenie(2) #=> 4 + +# Okrągłe nawiady są opcjonalne, gdy wynik jest jednoznaczny +podwojenie 3 #=> 6 + +podwojenie podwojenie 3 #=> 12 + +def suma(x, y) + x + y +end + +# Argumenty metod są oddzielone przecinkami +suma 3, 4 #=> 7 + +suma suma(3, 4), 5 #=> 12 + +# yield +# Wszystkie metody mają ukryty, opcjonalny parametr bloku, +# który może być wykonany używając słowa kluczowego 'yield' + +def otoczenie + puts '{' + yield + puts '}' +end + +otoczenie { puts 'hej świecie' } + +# { +# hej świecie +# } + + +# Możesz przekazać blok do funkcji +# "&" oznacza referencję to przekazanego bloku +def goscie(&blok) + blok.call 'jakis_argument' +end + +# Możesz przekazać listę argumentów, które będę przekonwertowane na tablicę +# Do tego służy operator ("*") +def goscie(*tablica) + tablica.each { |gosc| puts gosc } +end + +# Definiowanie klas używając słowa kluczowego class +class Czlowiek + + # Zmienna klasowa. Jest współdzielona przez wszystkie instancje tej klasy. + @@gatunek = 'H. sapiens' + + # Podstawowe inicjalizowanie + def initialize(imie, wiek = 0) + # Przypisanie argumentu do zmiennej danej instancji o nazwie "imie" + @imie = imie + # Jeśli nie podano wieku, zostanie użyta domyślna wartość z listy argumentów. + @wiek = wiek + end + + # Podstawowa metoda przypisująca wartość + def imie=(imie) + @imie = imie + end + + # Podstawowa metoda pobierająca wartość + def imie + @imie + end + + # Powyższa funkcjonalność może być zastąpiona używając metody attr_accessor w taki sposób + attr_accessor :imie + + # Metody przypisujące/pobierające mogą być stworzone indywidualnie + attr_reader :imie + attr_writer :imie + + # Metody klasowe używają self aby odróżnić się od metody instancji. + # To może być wywołane na klasie, nie na instancji. + def self.powiedz(wiadomosc) + puts wiadomosc + end + + def gatunek + @@gatunek + end +end + + +# Tworzenie instancji klasy +jim = Czlowiek.new('Jim Halpert') + +dwight = Czlowiek.new('Dwight K. Schrute') + +# Wywołajmy parę metod +jim.gatunek #=> "H. sapiens" +jim.imie #=> "Jim Halpert" +jim.imie = "Jim Halpert II" #=> "Jim Halpert II" +jim.imie #=> "Jim Halpert II" +dwight.gatunek #=> "H. sapiens" +dwight.imie #=> "Dwight K. Schrute" + +# Wywołanie metody klasowej +Czlowiek.powiedz('Cześć') #=> "Cześć" + +# Zasięg zmiennej jest definiowany poprzez jej nazwę. +# Zmienne, które zaczynają się na $ mają zasięg globalny +$zmienna = "Jestem zmienną globalną" +defined? $zmienna #=> "global-variable" + +# Zmienne zczynające się na @ mają zasięg danej instancji +@zmienna = "Jestem zmienną instancji" +defined? @zmienna #=> "instance-variable" + +# Zmienne, które zaczynają się na @@ mają zasięg danej klasy +@@zmienna = "Jestem zmienną klasową" +defined? @@zmienna #=> "class variable" + +# Zmienne, które zaczynają się na dużą literę, są stałymi +Zmienna = "Jestem stałą" +defined? Zmienna #=> "constant" + +# Klasa jest również obiektem w ruby. Może więc mieć zmienne instancji. +# Zmienna klasowa może być współdzielona między klasą i jej potomstwem. + +# podstawowa klasa +class Czlowiek + @@cokolwiek = 0 + + def self.cokolwiek + @@cokolwiek + end + + def self.cokolwiek=(wartosc) + @@cokolwiek = wartosc + end +end + +# klasa pochodna +class Pracownik < Czlowiek +end + +Czlowiek.cokolwiek # 0 +Pracownik.cokolwiek # 0 + +Czlowiek.cokolwiek = 2 # 2 +Pracownik.cokolwiek # 2 + +# Zmienna instancji danej klasy nie jest współdzielona przez jej potomstwo. + +class Czlowiek + @cos = 0 + + def self.cos + @cos + end + + def self.cos=(wartosc) + @cos = wartosc + end +end + +class Doktor < Czlowiek +end + +Czlowiek.cos # 0 +Doktor.cos # nil + +module PrzykladowyModul + def cokolwiek + 'cokolwiek' + end +end + +# Włączanie modułów łączy ich metody z metodami instancji klasy +# Rozszerzanie modułów łączy ich metody z metodami klasy + +class Osoba + include PrzykladowyModul +end + +class Ksiazka + extend PrzykladowyModul +end + +Osoba.cokolwiek # => NoMethodError: undefined method `cokolwiek' for Osoba:Class +Osoba.new.cokolwiek # => 'cokolwiek' +Ksiazka.cokolwiek # => 'cokolwiek' +Ksiazka.new.cokolwiek # => NoMethodError: undefined method `cokolwiek' + +# Gdy włączamy lub rozszerzamy muduły, wykonywane są tzw. wywołania zwrotne + +module PrzykladowyModul + def self.included(baza) + baza.extend(MotodyKlasowe) + baza.send(:include, MetodyInstancji) + end + + module MotodyKlasowe + def cos + 'cos' + end + end + + module MetodyInstancji + def xyz + 'xyz' + end + end +end + +class Cokolwiek + include PrzykladowyModul +end + +Cokolwiek.cos # => 'cos' +Cokolwiek.xyz # => NoMethodError: undefined method `xyz' +Cokolwiek.new.cos # => NoMethodError: undefined method `cos' +Cokolwiek.new.xyz # => 'qux' +``` + +## Dodatkowe źródła +### Polskie + +- [Dokumentacja](https://www.ruby-lang.org/pl/documentation/quickstart/) + +### Angielskie + +- [Learn Ruby by Example with Challenges](http://www.learneroo.com/modules/61/nodes/338) - A variant of this reference with in-browser challenges. +- [Official Documentation](http://www.ruby-doc.org/core-2.1.1/) +- [Ruby from other languages](https://www.ruby-lang.org/en/documentation/ruby-from-other-languages/) +- [Programming Ruby](http://www.amazon.com/Programming-Ruby-1-9-2-0-Programmers/dp/1937785491/) - An older [free edition](http://ruby-doc.com/docs/ProgrammingRuby/) is available online. +- [Ruby Style Guide](https://github.com/bbatsov/ruby-style-guide) - A community-driven Ruby coding style guide. |