diff options
Diffstat (limited to 'pl-pl')
-rw-r--r-- | pl-pl/bf-pl.html.markdown | 96 | ||||
-rw-r--r-- | pl-pl/haskell-pl.html.markdown | 449 | ||||
-rw-r--r-- | pl-pl/json-pl.html.markdown | 86 | ||||
-rw-r--r-- | pl-pl/perl-pl.html.markdown | 13 | ||||
-rw-r--r-- | pl-pl/python-pl.html.markdown | 640 | ||||
-rw-r--r-- | pl-pl/ruby-pl.html.markdown | 593 | ||||
-rw-r--r-- | pl-pl/vim-pl.html.markdown | 236 | ||||
-rw-r--r-- | pl-pl/xml-pl.html.markdown | 137 |
8 files changed, 2245 insertions, 5 deletions
diff --git a/pl-pl/bf-pl.html.markdown b/pl-pl/bf-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..88f928cf --- /dev/null +++ b/pl-pl/bf-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,96 @@ +--- +category: language +language: bf +filename: learnbf-pl.bf +contributors: + - ["Prajit Ramachandran", "http://prajitr.github.io/"] + - ["Mathias Bynens", "http://mathiasbynens.be/"] +translators: + - ["Jakub Młokosiewicz", "https://github.com/hckr"] +lang: pl-pl + +--- + +Brainfuck (pisane małymi literami, za wyjątkiem początku zdania) jest bardzo +minimalistycznym, kompletnym w sensie Turinga, językiem programowania. +Zawiera zaledwie 8 poleceń. + +Możesz przetesotwać brainfucka w swojej przeglądarce, korzystając z narzędzia +[brainfuck-visualizer](http://fatiherikli.github.io/brainfuck-visualizer/). + +``` +Wszystkie znaki oprócz "><+-.,[]" (wyłączając znaki zapytania) są ignorowane. + +Pamięć w brainfucku jest reprezentowana przez tablicę 30.000 komórek +zainicjalizowanych zerami, ze wskaźnikiem pokazującym na aktualną komórkę. + +Oto osiem poleceń brainfucka: ++ : inkrementuje (zwiększa o jeden) wartość aktualnie wskazywanej komórki +- : dekrementuje (zmniejsza o jeden) wartość aktualnie wskazywanej komórki +> : przesuwa wskaźnik na następną komórkę (w prawo) +< : przesuwa wskaźnik na poprzednią komórkę (w lewo) +. : wyświetla wartość bieżącej komórki (w formie znaku ASCII, np. 65 = 'A') +, : wczytuje (jeden) znak z wejścia do bieżącej komórki + (konkretnie jego numer z tabeli ASCII) +[ : jeśli wartość w bieżącej komórce jest rózna zero, przechodzi do + odpowiadającego ]; w przeciwnym wypdaku przechodzi do następnej instrukcji +] : Jeśli wartość w bieżącej komórce jest rózna od zera, przechodzi do + następnej instrukcji; w przeciwnym wypdaku przechodzi do odpowiadającego [ + +[ i ] oznaczają pętlę while. Oczywiście każda pętla rozpoczęta [ +musi być zakończona ]. + +Zobaczmy kilka prostych programów w brainfucku. + + +++++++ [ > ++++++++++ < - ] > +++++ . + +Ten program wypisuje literę 'A'. Najpierw zwiększa wartość komórki #1 do 6. +Komórka #1 będzie wykorzystana w pętli. Następnie program wchodzi w pętlę ([) +i przechodzi do komórki #2. Pętla wykonuje się sześć razy (komórka #1 jest +dekrementowana sześć razy, nim osiągnie wartość zero, kiedy to program +przechodzi do odpowiadającego ] i wykonuje kolejne instrukcje). + +W tym momencie wskaźnik pokazuje na komórkę #1, mającą wartość 0, podczas gdy +komórka #2 ma wartość 60. Przesuwamy wskaźnik na komórkę #2, inkrementujemy ją +pięć razy, uzyskując wartość 65. Następnie wyświetlamy wartość komórki #2. +65 to 'A' w tabeli ASCII, więc właśnie ten znak jest wypisany na konsolę. + + +, [ > + < - ] > . + +Ten program wczytuje znak z wejścia i umieszcza jego kod ASCII w komórce #1. +Następnie zaczyna się pętla, w której znajdują się następujące instrukcje: +przesunięcie wskaźnika na komórkę #2, inkrementacja wartości komóri #2, +powrót do komórki #1 i dekrementacja wartości komórki #1. Instrukcje pętli +wykonują się aż wartość komórki #1 osiągnie zero, a komórka #2 osiągnie +poprednią wartość komórki #1. Ponieważ na końcu pętli wskaźnik pokazuje na +komórkę #1, po pętli następuje instrukcja przejścia do komórki #2 i wysłanie +jej wartości (w formie znaku ASCII) na wyjście. + +Zauważ, że odstępy służą wyłącznie poprawie czytelności. +Równie dobrze można powyższy program zapisać tak: + +,[>+<-]>. + + +Spróbuj odgadnąć, co robi poniższy program: + +,>,< [ > [ >+ >+ << -] >> [- << + >>] <<< -] >> + +Ten program pobiera z wejścia dwie liczby i je mnoży. + +Po wczytaniu dwóch wejść (do komórek #1 i #2) następuje pętla zewnętrzna, +warunkowana wartością komórki #1. Następnie program przechodzi do komórki #2 +i rozpoczyna pętlę wewnętrzną z warunkiem zakończenia w komórce #2, +inkrementującą komórkę #3. Tu jednak pojawia się problem: w chwili zakończenia +wewnętrznej pętli komórka #2 ma wartość zero. W takim razie wewętrzna pętla +nie wywoła się następny raz. Aby rozwiązać ten problem, inkrementujemy także +wartość komórki #4, a następnie kopiujemy jej wartość do komórki #2. +Ostatecznie wynik działania znajduje się w komórce #3. +``` + +I to właśnie jest brainfuck. Nie taki trudny, co? W ramach rozrywki możesz +napisać własne programy w brainfucku. Możesz też napisać interpreter brainfucka +w innym języku. Implementacja interpretera to dość proste zadanie. Jeśli +jesteś masochistą, spróbuj napisać interpreter brainfucka w... brainfucku. diff --git a/pl-pl/haskell-pl.html.markdown b/pl-pl/haskell-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..236b8958 --- /dev/null +++ b/pl-pl/haskell-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,449 @@ +--- +category: language +filename: haskell-pl.hs +language: Haskell +contributors: + - ["Adit Bhargava", "http://adit.io"] +translators: + - ["Remigiusz Suwalski", "https://github.com/remigiusz-suwalski"] +lang: pl-pl + +--- + +Haskell został zaprojektowany jako praktyczny, czysto funkcyjny język +programowania. Jest znany przede wszystkim ze względu na jego monady oraz system +typów, ale ja lubię do niego wracać przez jego elegancję. Sprawił on, że +programowanie jest prawdziwą przyjemnością. + +```haskell +-- Komentarze jednolinijkowe zaczynają się od dwóch myślników +{- Komentarze wielolinijkowe należy +zamykać w bloki klamrami. +-} + +---------------------------------------------------- +-- 1. Podstawowe typy danych oraz operatory +---------------------------------------------------- + +-- Mamy liczby +3 -- 3 + +-- Podstawowe działania działają tak, jak powinny +1 + 1 -- 2 +8 - 1 -- 7 +10 * 2 -- 20 +35 / 5 -- 7.0 + +-- dzielenie domyślnie zwraca ,,dokładny'' wynik +35 / 4 -- 8.75 + +-- dzielenie całkowitoliczbowe +35 `div` 4 -- 8 + +-- wartości logiczne także są podstawowym typem danych: +True +False + +-- operacje logiczne: negacja oraz porównania +not True -- False +not False -- True +1 == 1 -- True +1 /= 1 -- False +1 < 10 -- True + +-- W powyższych przykładach, `not` jest funkcją przyjmującą jeden argument. +-- Haskell nie potrzebuje nawiasów, by wywołać funkcję: argumenty są po prostu +-- wypisywane jeden za drugim. Ogólnie wygląda to tak: +-- funkcja arg1 arg2 arg3... +-- Sekcja poświęcona funkcjom zawiera informacje, jak stworzyć własne. + +-- Łańcuchy znaków (stringi) i pojedyncze znaki: +"To jest lancuch." +'a' -- znak +'Nie mozna laczyc apostrofow z lancuchami.' -- błąd! + +-- Łańcuchy można sklejać +"Hello " ++ "world!" -- "Hello world!" + +-- Łańcuch jest listą własnych znaków +['H', 'e', 'l', 'l', 'o'] -- "Hello" +"To jest lancuch" !! 0 -- 'T' + +---------------------------------------------------- +-- 2. Listy oraz krotki +---------------------------------------------------- + +-- Wszystkie elementy listy muszą być tego samego typu. +-- Poniższe dwie listy są identyczne: +[1, 2, 3, 4, 5] +[1..5] + +-- Zakresy są uniwersalne. +['A'..'F'] -- "ABCDEF" + +-- Przy tworzeniu zakresów można określić krok. +[0,2..10] -- [0, 2, 4, 6, 8, 10] +[5..1] -- To nie zadziała, gdyż w Haskellu zakresy tworzone są domyślnie rosnąco +[5,4..1] -- [5, 4, 3, 2, 1] + +-- indeksowanie listy od zera +[1..10] !! 3 -- 4 + +-- Można nawet tworzyć listy nieskończone! +[1..] -- lista wszystkich liczb naturalnych + +-- Nieskończone listy mają prawo działać, ponieważ Haskell cechuje się leniwym +-- wartościowaniem. To oznacza, że obliczane są jedynie te elementy listy, +-- których istotnie potrzebujemy. Możemy poprosić o tysiączny element i +-- dostaniemy go: + +[1..] !! 999 -- 1000 + +-- Haskell wyznaczył pierwsze tysiąc elementów listy, ale cała jej reszta +-- jeszcze nie istnieje! Nie zostanie obliczona ich wartość, póki nie zajdzie +-- taka potrzeba. + +-- łączenie dwóch list +[1..5] ++ [6..10] + +-- dodawanie pojedynczego elementu na początek listy +0:[1..5] -- [0, 1, 2, 3, 4, 5] + +-- więcej operacji na listach +head [1..5] -- 1 +tail [1..5] -- [2, 3, 4, 5] +init [1..5] -- [1, 2, 3, 4] +last [1..5] -- 5 + +-- list comprehensions +[x*2 | x <- [1..5]] -- [2, 4, 6, 8, 10] + +-- z dodatkowym warunkiem +[x*2 | x <- [1..5], x*2 > 4] -- [6, 8, 10] + +-- każdy element krotki może być innego typu, jednak sama krotka musi być stałej +-- długości. Przykładowo: +("haskell", 1) + +-- dostęp do elementów pary (krotki długości 2): +fst ("haskell", 1) -- "haskell" +snd ("haskell", 1) -- 1 + +---------------------------------------------------- +-- 3. Funkcje +---------------------------------------------------- +-- Prosta funkcja przyjmująca dwa argumenty +add a b = a + b + +-- Pamiętaj, że podczas stosowania ghci, interpretera Haskella, wszelkie +-- definicje muszą zostać poprzedzone słowem `let`, na przykład: +-- let add a b = a + b + +-- Używanie funkcji: +add 1 2 -- 3 + +-- Nazwę funkcji można podać między dwoma argumentami, ale wtedy musi zostać +-- otoczona grawisami: +1 `add` 2 -- 3 + +-- Nazwa funkcji nie musi zawierać żadnych liter, przykładem czego jest +-- operator dzielenia: +(//) a b = a `div` b +35 // 4 -- 8 + +-- Strażnicy: prosty sposób na rozbijanie funkcji na przypadki +fib x + | x < 2 = 1 + | otherwise = fib (x - 1) + fib (x - 2) + +-- Dopasowanie wzorca jest podobne. Haskell sam automatycznie wybierze, która +-- z poniższych definicji fib powinna zostać użyta: +fib 1 = 1 +fib 2 = 2 +fib x = fib (x - 1) + fib (x - 2) + +-- Dopasowanie z krotkami: +foo (x, y) = (x + 1, y + 2) + +-- Dopasowanie z listami. Tutaj `x` jest pierwszym elementem listy, +-- natomiast `xs` to jej reszta (ogon). Poniższa funkcja nakłada funkcję +-- na każdy z elementów listy: +myMap func [] = [] +myMap func (x:xs) = func x:(myMap func xs) + +-- Funkcje anonimowe tworzone są przy użyciu w-tył-ciachu, po którym następują +-- wszystkie argumenty: +myMap (\x -> x + 2) [1..5] -- [3, 4, 5, 6, 7] + +-- używanie zwijania z anonimowymi funkcjami: foldl1 zwija z lewej strony, +-- przyjmując jako wartość początkową zbieracza pierwszy element listy. +foldl1 (\acc x -> acc + x) [1..5] -- 15 + +---------------------------------------------------- +-- 4. Więcej funkcji +---------------------------------------------------- + +-- częściowe nakładanie: jeśli funkcja nie otrzyma wszystkich swoich argumentów, +-- zostaje cześciowo nałożona - zwraca funkcję, która przyjmuje pozostałe, +-- brakujące argumenty. + +add a b = a + b +foo = add 10 -- foo jest teraz funkcją, która przyjmuje liczbę, zwiększa ją o 10 +foo 5 -- 15 + +-- Inny sposób na zapisanie tego samego: +foo = (10+) +foo 5 -- 15 + +-- składanie funkcji: +-- operator `.` składa wiele funkcji w jedną. +-- Dla przykładu, foo jest funkcją, która powiększa swój argument o 10, mnoży +-- tak uzyskaną liczbę przez 4 i zwraca wynik: +foo = (4*) . (10+) + +-- 4*(10 + 5) = 60 +foo 5 -- 60 + +-- ustalanie kolejności +-- Haskell posiada inny operator, `$`, który nakłada funkcję do podanego +-- parametru. W przeciwieństwie do zwykłego lewostronnie łącznego nakładania +-- funkcji, którego priorytet jest najwyższy (10), operator `$` posiada +-- priorytet 0 i jest prawostronnie łączny. Tak niski priorytet oznacza, że +-- wyrażenie po prawej traktowane jest jako parametr funkcji po lewej + +-- wcześniej +even (fib 7) -- fałsz + +-- równoważnie +even $ fib 7 -- fałsz + +-- składanie funkcji +even . fib $ 7 -- fałsz + + +---------------------------------------------------- +-- 5. Sygnatury typów +---------------------------------------------------- + +-- Haskell posiada wyjątkowo silny system typów, w którym każde poprawne +-- wyrażenie ma swój typ. + +-- Kilka podstawowych typów: +5 :: Integer +"hello" :: String +True :: Bool + +-- Funkcje też są określonego typu. +-- `not` przyjmuje wartość logiczną i taką też zwraca: +-- not :: Bool -> Bool + +-- Przykład funkcji przyjmującej dwa argumenty +-- add :: Integer -> Integer -> Integer + +-- Dobrą praktyką podczas definiowania wartości jest napisanie nad nią +-- także jej typu: +double :: Integer -> Integer +double x = x * 2 + +---------------------------------------------------- +-- 6. Wyrażenia warunkowe +---------------------------------------------------- + +-- wyrażenie warunkowe +haskell = if 1 == 1 then "wspaniale" else "paskudnie" -- haskell = "wspaniale" + +-- wyrażenie warunkowe można rozbić na wiele linii, +-- ale trzeba uważać na wcięcia w kodzie +haskell = if 1 == 1 + then "wspaniale" + else "paskudnie" + +-- rozpatrywanie przypadków: oto jak można parsować argumenty z linii poleceń: +case args of + "help" -> printHelp + "start" -> startProgram + _ -> putStrLn "bad args" + +-- Haskell zastępuje pętle (których nie ma) rekurencyjnymi wywołaniami funkcji. +-- map aplikuje funkcję do każdego elementu listy: + +map (*2) [1..5] -- [2, 4, 6, 8, 10] + +-- możesz zdefiniować funkcję for przy użyciu map: +for array func = map func array + +-- a następnie użyć jej: +for [0..5] $ \i -> show i + +-- mogliśmy użyć krótszego zapisu bez zmiany działania funkcji for: +for [0..5] show + +-- Do redukcji listy służy polecenie foldl (foldr): +-- foldl <fn> <initial value> <list> +foldl (\x y -> 2*x + y) 4 [1,2,3] -- 43 + +-- Jest to równoważne z: +(2 * (2 * (2 * 4 + 1) + 2) + 3) + +-- foldl składa od od lewej strony, foldr od prawej +foldr (\x y -> 2*x + y) 4 [1,2,3] -- 16 + +-- To zaś równoważne jest: +(2 * 1 + (2 * 2 + (2 * 3 + 4))) + +---------------------------------------------------- +-- 7. Typy danych +---------------------------------------------------- + +-- Oto jak tworzy się nowe typy danych w Haskellu: + +data Color = Red | Blue | Green + +-- Teraz można używać ich we własnych funkcjach: + +say :: Color -> String +say Red = "You are Red!" +say Blue = "You are Blue!" +say Green = "You are Green!" + +-- Twoje typy danych mogą posiadać nawet parametry: + +data Maybe a = Nothing | Just a + +-- Wszystkie poniższe są typu Maybe +Just "hello" -- typu `Maybe String` +Just 1 -- typu `Maybe Int` +Nothing -- typu `Maybe a` for any `a` + +---------------------------------------------------- +-- 8. Haskell IO +---------------------------------------------------- + +-- Chociaż obsługa wejścia i wyjścia nie może zostać wyjaśniona przez poznaniem +-- monad, spróbujemy zrobić to częściowo + +-- Wykonanie programu napisanego w Haskellu wywołuje funkcję `main` +-- Musi zwrócić wartość typu `IO a` dla pewnego `a`. Przykład: + +main :: IO () +main = putStrLn $ "Hello, sky! " ++ (say Blue) +-- putStrLn has type String -> IO () + +-- Najłatwiej obsłużyć wejście i wyjście, kiedy program zostanie +-- zaimplementowany jako funkcja String -> String. Funkcja +-- interact :: (String -> String) -> IO () +-- pobiera pewien tekst, wykonuje na nim operacje, po czym wypisuje wynik. + +countLines :: String -> String +countLines = show . length . lines + +main' = interact countLines + +-- Możesz myśleć o wartości typu `IO ()` jako reprezentującej ciąg czynności, +-- które komputer ma wykonać, zupełnie niczym program komputerowy w imperatywnym +-- języku programowania. Akcje można łączyć przy użyciu notacji `do`: + +sayHello :: IO () +sayHello = do + putStrLn "What is your name?" + name <- getLine -- this gets a line and gives it the name "name" + putStrLn $ "Hello, " ++ name + +-- Ćwiczenie: napisz własną wersję `interact`, +-- która czyta tylko jedną linię wejścia. + +-- Kod w `sayHello` nigdy się nie wykona. Jedyną akcją, która zostanie +-- uruchomiona, jest wartość `main`. +-- Aby uruchomić `sayHello`, należy zastąpić poprzednią definicję `main` przez +-- main = sayHello + +-- Spróbujmy lepiej zrozumieć, jak działa funkcja `getLine`, której właśnie +-- użyliśmy. Jej typem jest +-- getLine :: IO String +-- Możesz myśleć o wartości typu `IO a` jako reprezentującej program, który +-- wygeneruje wartość typu `a`, poza wszystkim innym, co jeszcze zrobi. +-- Możemy także tworzyć własne akcje typu `IO String`: + +action :: IO String +action = do + putStrLn "This is a line. Duh" + input1 <- getLine + input2 <- getLine + -- The type of the `do` statement is that of its last line. + -- `return` is not a keyword, but merely a function + return (input1 ++ "\n" ++ input2) -- return :: String -> IO String + +-- Możemy użyć tego tak jak używaliśmy `getLine`: + +main'' = do + putStrLn "I will echo two lines!" + result <- action + putStrLn result + putStrLn "This was all, folks!" + +-- Typ `IO` jest przykładem monady. Sposób w jakim Haskell używa monad do +-- obsługi wejścia i wyjścia pozwala mu być czysto funkcyjnym językiem. +-- Każda funkcja, która wchodzi w interakcje ze światem zewnętrznym, oznaczana +-- jest jako `IO` w jej sygnaturze typu, co umożliwia odróżnianie funkcji +-- czystych od zależnych od świata lub modyfikujących stan. + +-- To naprawdę użyteczna własność, dzięki której jesteśmy w stanie uruchamiać +-- czyste funkcje jednocześnie. + +---------------------------------------------------- +-- 9. Interaktywne środowisko programowania +---------------------------------------------------- + +-- Aby uruchomić repl (read-eval-print loop, interaktywne środowisko), należy +-- wpisać `ghci`. Można już programować. Do definiowania nowych wartości służy +-- słowo kluczowe `let`: + +let foo = 5 + +-- Do sprawdzania typów dowolnej wartości (wyrażenia) wykorzystuje się `:t`: + +> :t foo +foo :: Integer + +-- Działania takie jak `+`, `:` czy `$`, są funkcjami. +-- Przed sprawdzeniem ich typu należy otoczyć je nawiasami: + +> :t (:) +(:) :: a -> [a] -> [a] + +-- Dodatkowych informacji dostarcza `:i`: + +> :i (+) +class Num a where + (+) :: a -> a -> a + ... + -- Defined in ‘GHC.Num’ +infixl 6 + + +-- Można nawet wykonywać akcje typu `IO ()`! + +> sayHello +What is your name? +Friend! +Hello, Friend! + +``` + +Pominęliśmy wiele aspektów Haskella, wliczając w to monady. To właśnie one +sprawiają, że programowanie w Haskellu sprawia tyle frajdy. Na zakończenie +pokażę Tobie implementację algorytmu quicksort w Haskellu: + +```haskell +qsort [] = [] +qsort (p:xs) = qsort lesser ++ [p] ++ qsort greater + where lesser = filter (< p) xs + greater = filter (>= p) xs +``` + +Haskell może zostać zainstalowany na co najmniej dwa sposoby: + - tradycyjnie [przy użyciu Cabala](http://www.haskell.org/platform/), + - nowocześnie [z pomocą Stack](https://www.stackage.org/install). + +Godnymi poleceniami wprowadzeniami są wspaniałe +[Learn you a Haskell](http://learnyouahaskell.com/) albo +[Real World Haskell](http://book.realworldhaskell.org/). diff --git a/pl-pl/json-pl.html.markdown b/pl-pl/json-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..edd059bf --- /dev/null +++ b/pl-pl/json-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,86 @@ +--- +category: language +language: json +contributors: + - ["Anna Harren", "https://github.com/iirelu"] + - ["Marco Scannadinari", "https://github.com/marcoms"] + - ["himanshu", "https://github.com/himanshu81494"] + - ["Michael Neth", "https://github.com/infernocloud"] +translators: + - ["Michał Mitrosz", "https://github.com/Voltinus"] +lang: pl-pl +filename: learnjson-pl.json +--- + +JSON to bardzo prosty format wymiany danych. Jak jest napisane na [json.org](http://json.org), jest łatwy do pisania i czytania dla ludzi i do parsowania i generowania dla maszyn. + +Kod JSON musi zawierać któreś z poniższych: +* Zbiór par nazwa/wartość (`{ }`). W różnych językach jest to obiekt, rekord, struktura, słownik, tablica mieszająca, lista z kluczami, lub tablica asocjacyjna. +* Uporządkowana lista wartości (`[ ]`). W różnych językach jest to tablica, wektor, lista, lub sekwencja. + tablica/lista/sekwencja (`[ ]`) lub słownik/obiekt/tablica asocjacyjna (`{ }`). + +JSON w swojej czystej postaci nie ma komentarzy, ale większość parserów akceptuje komentarze w stylu C (`//`, `/* */`). Niektóre parsery pozwalają także na końcowy przecinek (np. przecinek po ostatnim elemencie w tablicy lub po ostatiej własności obiektu), ale powinien on być omijany dla lepszej kompatybilności. + +Dla celów tego poradnika wszystko będzie 100% kodem JSON. Na szczęście, to samo mówi za siebie. + +Wspierane typy danych: + +* Łańcuchy znaków: `"witaj"`, `"\"Cytat.\""`, `"\u0abe"`, `"Nowa linia.\n"` +* Liczby: `23`, `0.11`, `12e10`, `3.141e-10`, `1.23e+4` +* Obiekty: `{ "klucz": "wartość" }` +* Tablice: `["Wartości"]` +* Inne: `true`, `false`, `null` + +```json +{ + "klucz": "wartość", + + "klucze": "muszą być zawsze zamknięte w podwójnych cudzysłowach", + "liczby": 0, + "łańcuchy": "Hellø, wørld. Wszystkie znaki unicode są dozwolone, razem z \"sekwencjami escape\".", + "wartości logiczne?": true, + "nic": null, + + "duża liczba": 1.2e+100, + + "obiekty": { + "komentarz": "Większość twojej struktury będzie zbudowana z obiektów.", + + "tablica": [0, 1, 2, 3, "Tablice mogą mieć wewnątrz cokolwiek", 5], + + "inny obiekt": { + "komentarz": "Elementy mogą się w sobie zawierać, bardzo użyteczne" + } + }, + + "głupota": [ + { + "źródła potasu": ["banany"] + }, + [ + [1, 0, 0, 0], + [0, 1, 0, 0], + [0, 0, 1, "neo"], + [0, 0, 0, 1] + ] + ], + + "styl alternatywny": { + "komentarz": "sprawdź to!" + , "pozycja przecinka": "nie ma znaczenia, o ile jest przed następnym kluczem, jest poprawnie" + , "następny komentarz": "jak ładnie" + }, + + + + "znaki białe": "nie mają znaczenia", + + + + "to było krótkie": "I gotowe. Wiesz już wszystko o formacie JSON." +} +``` + +## Dalsza lektura + +* [JSON.org](http://json.org) Cały JSON pięknie wytłumaczony na podstawie grafik przypominających schematy blokowe. diff --git a/pl-pl/perl-pl.html.markdown b/pl-pl/perl-pl.html.markdown index 9e8ade5b..3e27cc4f 100644 --- a/pl-pl/perl-pl.html.markdown +++ b/pl-pl/perl-pl.html.markdown @@ -2,11 +2,14 @@ name: perl category: language language: perl -filename: learnperl.pl +filename: learnperl-pl.pm contributors: - ["Korjavin Ivan", "http://github.com/korjavin"] + - ["Dan Book", "http://github.com/Grinnz"] +translators: - ["Michał Kupczyński", "http://github.com/ukoms"] lang: pl-pl + --- Perl 5 jest wysoce użytecznym, bogatym w wiele opcji językiem programowania @@ -163,7 +166,7 @@ z repozytorium CPAN do zrealizowania konkretnego zadania. #### Do doczytania - - [perl-tutorial](http://perl-tutorial.org/) - - [Naucz się Perla na www.perl.com](http://www.perl.org/learn.html) - - [perldoc](http://perldoc.perl.org/) - - wbudowane w Perla: `perldoc perlintro`
\ No newline at end of file + - [perl-tutorial](http://perl-tutorial.org/) + - [Naucz się Perla na www.perl.com](http://www.perl.org/learn.html) + - [perldoc](http://perldoc.perl.org/) + - wbudowane w Perla: `perldoc perlintro` diff --git a/pl-pl/python-pl.html.markdown b/pl-pl/python-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..023c3e6b --- /dev/null +++ b/pl-pl/python-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,640 @@ +--- +name: python +category: language +language: python +filename: learnpython-pl.py +contributors: + - ["Louie Dinh", "http://ldinh.ca"] + - ["Amin Bandali", "http://aminbandali.com"] + - ["Andre Polykanine", "https://github.com/Oire"] +translators: + - ["Dominik Krzemiński", "https://github.com/dokato"] +lang: pl-pl +--- + +Python został opracowany przez Guido Van Rossuma na początku lat 90-tych. +Obecnie jest jednym z najbardziej popularnych języków programowania. +Zakochałem się w Pythonie dzięki porządkowi, jaki utrzymywany jest w kodzie. +To po prostu wykonywalny pseudokod. + +Zapraszam do kontaktu. Złapiecie nas na: +- kontakt polski: raymon92 [at] [google's email service] +- kontakt angielski: [@louiedinh](http://twitter.com/louiedinh) lub louiedinh [at] [google's email service] + +Uwaga: Ten artykuł odnosi się do wersji Pythona 2.7, ale powinien +działać w wersjach 2.x. Dla wersji 3.x znajdziesz odpowiedni artykuł na stronie głównej. + +```python +# -*- coding: utf-8 -*- + +# Pojedyncze komentarze oznaczamy takim symbolem. + +""" Wielolinijkowe napisy zapisywane są przy użyciu + potrójnych cudzysłowów i często + wykorzystywane są jako komentarze. +""" + +#################################################### +## 1. Podstawowe typy danych i operatory +#################################################### + +# Liczby to liczby +3 # => 3 + +# Matematyka jest intuicyjna +1 + 1 # => 2 +8 - 1 # => 7 +10 * 2 # => 20 +35 / 5 # => 7 + +# Dzielenie może być kłopotliwe. Poniższe działanie to dzielenie +# całkowitoliczbowe(int) i wynik jest automatycznie zaokrąglany. +5 / 2 # => 2 + +# Aby to naprawić, musimy powiedzieć nieco o liczbach zmiennoprzecinkowych. +2.0 # To liczba zmiennoprzecinkowa, tzw. float +11.0 / 4.0 # => 2.75 ahhh...znacznie lepiej + +# Wynik dzielenia całkowitoliczbowego jest obcinany dla liczb +# dodatnich i ujemnych. +5 // 3 # => 1 +5.0 // 3.0 # => 1.0 # działa też na floatach +-5 // 3 # => -2 +-5.0 // 3.0 # => -2.0 + +# Operator modulo - wyznaczanie reszty z dzielenia +7 % 3 # => 1 + +# Potęgowanie (x do potęgi y-tej) +2**4 # => 16 + +# Wymuszanie pierwszeństwa w nawiasach +(1 + 3) * 2 # => 8 + +# Operacje logiczne +# Zauważ, że przy "and" i "or" trzeba zwracać uwagę na rozmiar liter +True and False #=> False # Fałsz +False or True #=> True # Prawda + +# Zauważ, że operatorów logicznych można używać z intami +0 and 2 #=> 0 +-5 or 0 #=> -5 +0 == False #=> True +2 == True #=> False +k1 == True #=> True + +# aby zanegować, użyj "not" +not True # => False +not False # => True + +# Równość == +1 == 1 # => True +2 == 1 # => False + +# Nierówność != +1 != 1 # => False +2 != 1 # => True + +# Więcej porównań +1 < 10 # => True +1 > 10 # => False +2 <= 2 # => True +2 >= 2 # => True + +# Porównania można układać w łańcuch! +1 < 2 < 3 # => True +2 < 3 < 2 # => False + +# Napisy (typ string) tworzone są przy użyciu cudzysłowów " lub ' +"Jestem napisem." +'Ja też jestem napisem.' + +# Napisy można dodawać! +"Witaj " + "świecie!" # => "Witaj świecie!" + +# ... a nawet mnożyć +"Hej" * 3 # => "HejHejHej" + +# Napis może być traktowany jako lista znaków +"To napis"[0] # => 'T' + +# % może być używane do formatowania napisów: +"%s są %s" % ("napisy", "fajne") + +# Jednak nowszym sposobem formatowania jest metoda "format". +# Ta metoda jest obecnie polecana: +"{0} są {1}".format("napisy", "fajne") +# Jeśli nie chce ci się liczyć, użyj słów kluczowych. +"{imie} chce zjeść {jadlo}".format(imie="Bob", jadlo="makaron") + +# None jest obiektem +None # => None + +# Nie używaj "==" w celu porównania obiektów z None +# Zamiast tego użyj "is" +"etc" is None # => False +None is None # => True + +# Operator 'is' testuje identyczność obiektów. Nie jest to zbyt +# pożyteczne, gdy działamy tylko na prostych wartościach, +# ale przydaje się, gdy mamy do czynienia z obiektami. + +# None, 0 i pusty napis "" są odpowiednikami logicznego False. +# Wszystkie inne wartości są uznawane za prawdę (True) +bool(0) # => False +bool("") # => False + + +#################################################### +## 2. Zmienne i zbiory danych +#################################################### + +# Python ma instrukcję wypisującą "print" we wszystkich wersjach 2.x, ale +# została ona usunięta z wersji 3. +print "Jestem Python. Miło Cię poznać!" +# Python ma też funkcję "print" dostępną w wersjach 2.7 i 3... +# ale w 2.7 musisz dodać import (odkomentuj): +# from __future__ import print_function +print("Ja też jestem Python! ") + +# Nie trzeba deklarować zmiennych przed przypisaniem. +jakas_zmienna = 5 # Konwencja mówi: używaj małych liter i znaków podkreślenia _ +jakas_zmienna # => 5 + +# Próba dostępu do niezadeklarowanej zmiennej da błąd. +# Przejdź do sekcji Obsługa wyjątków, aby dowiedzieć się więcej... +inna_zmienna # Wyrzuca nazwę błędu + +# "if" może być użyte jako wyrażenie +"huraaa!" if 3 > 2 else 2 # => "huraaa!" + +# Listy: +li = [] +# Możesz zacząć od wypełnionej listy +inna_li = [4, 5, 6] + +# Dodaj na koniec, używając "append" +li.append(1) # li to teraz [1] +li.append(2) # li to teraz [1, 2] +li.append(4) # li to teraz [1, 2, 4] +li.append(3) # li to teraz [1, 2, 4, 3] +# Usuwanie z konca da "pop" +li.pop() # => 3 a li stanie się [1, 2, 4] +# Dodajmy ponownie +li.append(3) # li to znowu [1, 2, 4, 3]. + +# Dostęp do list jak do każdej tablicy +li[0] # => 1 +# Aby nadpisać wcześniej wypełnione miejsca w liście, użyj znaku = +li[0] = 42 +li[0] # => 42 +li[0] = 1 # Uwaga: ustawiamy starą wartość +# Tak podglądamy ostatni element +li[-1] # => 3 + +# Jeżeli wyjdziesz poza zakres... +li[4] # ... zobaczysz IndexError + +# Możesz też tworzyć wycinki. +li[1:3] # => [2, 4] +# Bez początku +li[2:] # => [4, 3] +# Omijamy koniec +li[:3] # => [1, 2, 4] +# Wybierz co drugi +li[::2] # =>[1, 4] +# Odwróć listę +li[::-1] # => [3, 4, 2, 1] +# Użyj kombinacji powyższych aby tworzyć bardziej skomplikowane wycinki +# li[poczatek:koniec:krok] + +# Usuń element używając "del" +del li[2] # li to teraz [1, 2, 3] + +# Listy można dodawać +li + inna_li # => [1, 2, 3, 4, 5, 6] +# Uwaga: wartości oryginalnych list li i inna_li się nie zmieniają. + +# Do łączenia list użyj "extend()" +li.extend(other_li) # li to teraz [1, 2, 3, 4, 5, 6] + +# Sprawdź, czy element jest w liście używając "in" +1 in li # => True + +# "len()" pokazuje długość listy +len(li) # => 6 + + +# Krotki (tuple) są jak listy, ale nie można ich modyfikować. +tup = (1, 2, 3) +tup[0] # => 1 +tup[0] = 3 # wyrzuci TypeError + +# Ale wielu akcji dla list możesz używać przy krotkach +len(tup) # => 3 +tup + (4, 5, 6) # => (1, 2, 3, 4, 5, 6) +tup[:2] # => (1, 2) +2 in tup # => True + +# Można rozpakować krotki i listy do poszczególych zmiennych +a, b, c = (1, 2, 3) # a to teraz 1, b jest 2, a c to 3 +# Jeżeli zapomnisz nawiasów, automatycznie tworzone są krotki +d, e, f = 4, 5, 6 +# Popatrz jak prosto zamienić wartości +e, d = d, e # d to teraz 5 a e to 4 + + +# Słowniki są również pożyteczne +pusty_slownik = {} +# Tu tworzymy wypełniony: +pelen_slownik = {"raz": 1, "dwa": 2, "trzy": 3} + +# Podglądany wartość +pelen_slownik["one"] # => 1 + +# Wypisz wszystkie klucze, używając "keys()" +pelen_slownik.keys() # => ["trzy", "dwa", "raz"] +# Uwaga: słowniki nie zapamiętują kolejności kluczy. + +# A teraz wszystkie wartości "values()" +pelen_slownik.values() # => [3, 2, 1] +# Uwaga: to samo dotyczy wartości. + +# Sprawdzanie czy klucz występuje w słowniku za pomocą "in" +"raz" in pelen_slownik # => True +1 in pelen_slownik # => False + +# Próba dobrania się do nieistniejącego klucza da KeyError +pelen_slownik["cztery"] # KeyError + +# Użyj metody "get()", aby uniknąć błędu KeyError +pelen_slownik.get("raz") # => 1 +pelen_slownik.get("cztery") # => None +# Metoda get zwraca domyślną wartość gdy brakuje klucza +pelen_slownik.get("one", 4) # => 1 +pelen_slownik.get("cztery", 4) # => 4 +# zauważ, że pelen_slownik.get("cztery") wciąż zwraca => None +# (get nie ustawia wartości słownika) + +# przypisz wartość do klucza podobnie jak w listach +pelen_slownik["cztery"] = 4 # teraz: pelen_slownik["cztery"] => 4 + +# "setdefault()" wstawia do słownika tylko jeśli nie było klucza +pelen_slownik.setdefault("piec", 5) # pelen_slownik["piec"] daje 5 +pelen_slownik.setdefault("piec", 6) # pelen_slownik["piec"] to wciąż 5 + + +# Teraz zbiory (set) - działają jak zwykłe listy, ale bez potórzeń +pusty_zbior = set() +# Inicjalizujemy "set()" pewnymi wartościami +jakis_zbior = set([1, 2, 2, 3, 4]) # jakis_zbior to teraz set([1, 2, 3, 4]) + +# kolejność nie jest zachowana, nawet gdy wydaje się posortowane +inny_zbior = set([4, 3, 2, 2, 1]) # inny_zbior to set([1, 2, 3, 4]) + +# Od Pythona 2.7 nawiasy klamrowe {} mogą być użyte do deklarowania zbioru +pelen_zbior = {1, 2, 2, 3, 4} # => {1, 2, 3, 4} + +# Dodaj więcej elementów przez "add()" +pelen_zbior.add(5) # pelen_zbior is now {1, 2, 3, 4, 5} + +# Znajdź przecięcie (część wspólną) zbiorów, używając & +inny_zbior = {3, 4, 5, 6} +pelen_zbior & other_set # => {3, 4, 5} + +# Suma zbiorów | +pelen_zbior | other_set # => {1, 2, 3, 4, 5, 6} + +# Różnicę zbiorów da znak - +{1, 2, 3, 4} - {2, 3, 5} # => {1, 4} + +# Sprawdzanie obecności w zbiorze: "in". +2 in pelen_zbior # => True +10 in pelen_zbior # => False + + +#################################################### +## 3. Kontrola przepływu +#################################################### + +# Tworzymy zmienną jakas_zm +jakas_zm = 5 + +# Tutaj widzisz wyrażenie warunkowe "if". Wcięcia w Pythonie są ważne! +# Poniższy kod wypisze "jakas_zm jest mniejsza niż 10" +if jakas_zm > 10: + print("jakas_zm jest wieksza niż 10") +elif some_var < 10: # Opcjonalna klauzula elif + print("jakas_zm jest mniejsza niż 10") +else: # Również opcjonalna klauzula else + print("jakas_zm jest równa 10") + + +""" +Pętla for iteruje po elementach listy, wypisując: + pies to ssak + kot to ssak + mysz to ssak +""" +for zwierze in ["pies", "kot", "mysz"]: + # Użyj metody format, aby umieścić wartość zmiennej w ciągu + print("{0} to ssak".format(zwierze)) + +""" +"range(liczba)" zwraca listę liczb +z przedziału od zera do wskazanej liczby (bez niej): + 0 + 1 + 2 + 3 +""" +for i in range(4): + print(i) + +""" +While to pętla, która jest wykonywana, dopóki spełniony jest warunek: + 0 + 1 + 2 + 3 +""" +x = 0 +while x < 4: + print(x) + x += 1 # Skrót od x = x + 1 + +# Wyjątki wyłapujemy, używając try i except + +# Działa w Pythonie 2.6 i wyższych: +try: + # Użyj "raise" aby wyrzucić wyjątek + raise IndexError("To błąd indeksu") +except IndexError as e: + pass # Pass to brak reakcji na błąd. Zwykle opisujesz tutaj, jak program ma się zachować w przypadku błędu. +except (TypeError, NameError): + pass # kilka wyjątków można przechwycić jednocześnie. +else: # Opcjonalna część bloku try/except. Musi wystąpić na końcu + print "Wszystko ok!" # Zadziała tylko, gdy program nie napotka wyjatku. + + +#################################################### +## 4. Funkcje +#################################################### + +# Użyj "def", aby stworzyć nową funkcję +def dodaj(x, y): + print("x to %s, a y to %s" % (x, y)) + return x + y # słowo kluczowe return zwraca wynik działania + +# Tak wywołuje się funkcję z parametrami: +dodaj(5, 6) # => wypisze "x to 5, a y to 6" i zwróci 11 + +# Innym sposobem jest wywołanie z parametrami nazwanymi. +dodaj(y=6, x=5) # tutaj kolejność podania nie ma znaczenia. + + +# Można też stworzyć funkcję, które przyjmują zmienną liczbę parametrów pozycyjnych, +# które zostaną przekazana jako krotka, pisząc w definicji funkcji "*args" +def varargs(*args): + return args + +varargs(1, 2, 3) # => (1, 2, 3) + + +# Można też stworzyć funkcję, które przyjmują zmienną liczbę parametrów +# nazwanych kwargs, które zostaną przekazane jako słownik, pisząc w definicji funkcji "**kwargs" +def keyword_args(**kwargs): + return kwargs + +# Wywołajmy to i sprawdźmy co się dzieje +keyword_args(wielka="stopa", loch="ness") # => {"wielka": "stopa", "loch": "ness"} + + +# Możesz też przyjmować jednocześnie zmienną liczbę parametrów pozycyjnych i nazwanych +def all_the_args(*args, **kwargs): + print(args) + print(kwargs) +""" +all_the_args(1, 2, a=3, b=4) wypisze: + (1, 2) + {"a": 3, "b": 4} +""" + +# Użyj * aby rozwinąć parametry z krotki args +# i użyj ** aby rozwinąć parametry nazwane ze słownika kwargs. +args = (1, 2, 3, 4) +kwargs = {"a": 3, "b": 4} +all_the_args(*args) # odpowiednik foo(1, 2, 3, 4) +all_the_args(**kwargs) # odpowiednik foo(a=3, b=4) +all_the_args(*args, **kwargs) # odpowiednik foo(1, 2, 3, 4, a=3, b=4) + +# Możesz podać parametry args i kwargs do funkcji równocześnie +# przez rozwinięcie odpowiednio * i ** +def pass_all_the_args(*args, **kwargs): + all_the_args(*args, **kwargs) + print varargs(*args) + print keyword_args(**kwargs) + +# Zasięg zmiennych +x = 5 + +def setX(num): + # Lokalna zmienna x nie jest tym samym co zmienna x + x = num # => 43 + print x # => 43 + +def setGlobalX(num): + global x + print x # => 5 + x = num # globalna zmienna to teraz 6 + print x # => 6 + +setX(43) +setGlobalX(6) + +# Można tworzyć funkcje wewnętrzne i zwrócić je jako wynik +def rob_dodawacz(x): + def dodawacz(y): + return x + y + return dodawacz + +dodaj_10 = rob_dodawacz(10) +dodaj_10(3) # => 13 + +# Są również funkcje anonimowe "lambda" +(lambda x: x > 2)(3) # => True + +# Python ma też wbudowane funkcje wyższego rzędu (przyjmujące inną funkcje jako parametr) +map(add_10, [1, 2, 3]) # => [11, 12, 13] +filter(lambda x: x > 5, [3, 4, 5, 6, 7]) # => [6, 7] + +# Można używać wyrażeń listowych (list comprehensions) do mapowania i filtrowania +[add_10(i) for i in [1, 2, 3]] # => [11, 12, 13] +[x for x in [3, 4, 5, 6, 7] if x > 5] # => [6, 7] + + +#################################################### +## 5. Klasy +#################################################### + +# Wszystkie klasy są podklasą object +class Czlowiek(object): + + # Atrybut klasy. Występuje we wszystkich instancjach klasy. + gatunek = "H. sapiens" + + # Podstawowa inicjalizacja - wywoływana podczas tworzenia instacji. + # Zauważ, że podwójne podkreślenia przed i za nazwą oznaczają + # specjalne obiekty lub atrybuty wykorzystywane wewnętrznie przez Pythona. + # Nie używaj ich we własnych metodach. + def __init__(self, nazwa): + # przypisz parametr "nazwa" do atrybutu instancji + self.nazwa = nazwa + + # Metoda instancji. Wszystkie metody przyjmują "self" jako pierwszy argument + def mow(self, wiadomosc): + return "%s: %s" % (self.nazwa, wiadomosc) + + # Metoda klasowa współdzielona przez instancje. + # Przyjmuje wywołującą klasę jako pierwszy argument. + @classmethod + def daj_gatunek(cls): + return cls.gatunek + + # Metoda statyczna jest wywoływana bez argumentów klasy czy instancji. + @staticmethod + def grunt(): + return "*grunt*" + + +# Instancja klasy +i = Czlowiek(name="Ian") +print(i.mow("cześć")) # wypisze "Ian: cześć" + +j = Czlowiek("Joel") +print(j.mow("cześć")) # wypisze "Joel: cześć" + +# Wywołujemy naszą metodę klasową +i.daj_gatunek() # => "H. sapiens" + +# Zmieniamy wspólny parametr +Czlowiek.gatunek = "H. neanderthalensis" +i.daj_gatunek() # => "H. neanderthalensis" +j.daj_gatunek() # => "H. neanderthalensis" + +# Wywołanie metody statycznej +Czlowiek.grunt() # => "*grunt*" + + +#################################################### +## 6. Moduły +#################################################### + +# Tak importuje się moduły: +import math +print(math.sqrt(16)) # => 4 + +# Można podać konkretne funkcje, np. ceil, floor z modułu math +from math import ceil, floor +print(ceil(3.7)) # => 4.0 +print(floor(3.7)) # => 3.0 + +# Można zaimportować wszystkie funkcje z danego modułu. +# Uwaga: nie jest to polecane, bo później w kodzie trudno połapać się, +# która funkcja pochodzi z którego modułu. +from math import * + +# Można skracać nazwy modułów. +import math as m +math.sqrt(16) == m.sqrt(16) # => True +# sprawdźmy czy funkcje są równoważne +from math import sqrt +math.sqrt == m.sqrt == sqrt # => True + +# Moduły Pythona to zwykłe skrypty napisane w tym języku. Możesz +# pisać własne i importować je. Nazwa modułu to nazwa pliku. + +# W ten sposób sprawdzisz jakie funkcje wchodzą w skład modułu. +import math +dir(math) + + +#################################################### +## 7. Zaawansowane +#################################################### + +# Generatory pomagają tworzyć tzw. "leniwy kod" +def podwojne_liczby(iterowalne): + for i in iterowalne: + yield i + i + +# Generatory tworzą wartości w locie. +# Zamiast generować wartości raz i zapisywać je (np. w liście), +# generator tworzy je na bieżąco, w wyniku iteracji. To oznacza, +# że w poniższym przykładzie wartości większe niż 15 nie będą przetworzone +# w funkcji "podwojne_liczby". +# Zauważ, że xrange to generator, który wykonuje tę samą operację co range. +# Stworzenie listy od 1 do 900000000 zajęłoby sporo czasu i pamięci, +# a xrange tworzy obiekt generatora zamiast budować całą listę jak range. + +# Aby odróżnić nazwę zmiennej od nazwy zarezerwowanej w Pythonie, używamy +# zwykle na końcu znaku podkreślenia +xrange_ = xrange(1, 900000000) + +# poniższa pętla będzie podwajać liczby aż do 30 +for i in podwojne_liczby(xrange_): + print(i) + if i >= 30: + break + + +# Dekoratory +# w tym przykładzie "beg" jest nakładką na "say" +# Beg wywołuje say. Jeśli say_please jest prawdziwe, wtedy zwracana wartość +# zostanie zmieniona + +from functools import wraps + + +def beg(target_function): + @wraps(target_function) + def wrapper(*args, **kwargs): + msg, say_please = target_function(*args, **kwargs) + if say_please: + return "{} {}".format(msg, "Proszę! Jestem spłukany :(") + return msg + return wrapper + + +@beg +def say(say_please=False): + msg = "Kupisz mi piwo?" + return msg, say_please + + +print(say()) # Kupisz mi piwo? +print(say(say_please=True)) # Kupisz mi piwo? Proszę! Jestem spłukany :( +``` + +## Gotowy na więcej? +### Polskie + +* [Zanurkuj w Pythonie](http://pl.wikibooks.org/wiki/Zanurkuj_w_Pythonie) +* [LearnPythonPl](http://www.learnpython.org/pl/) + +### Angielskie: +#### Darmowe źródła online + +* [Learn Python The Hard Way](http://learnpythonthehardway.org/book/) +* [Dive Into Python](http://www.diveintopython.net/) +* [The Official Docs](http://docs.python.org/2.6/) +* [Hitchhiker's Guide to Python](http://docs.python-guide.org/en/latest/) +* [Python Module of the Week](http://pymotw.com/2/) +* [A Crash Course in Python for Scientists](http://nbviewer.ipython.org/5920182) + +#### Inne + +* [Programming Python](http://www.amazon.com/gp/product/0596158106/ref=as_li_qf_sp_asin_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0596158106&linkCode=as2&tag=homebits04-20) +* [Dive Into Python](http://www.amazon.com/gp/product/1441413022/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=1441413022&linkCode=as2&tag=homebits04-20) +* [Python Essential Reference](http://www.amazon.com/gp/product/0672329786/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0672329786&linkCode=as2&tag=homebits04-20) + diff --git a/pl-pl/ruby-pl.html.markdown b/pl-pl/ruby-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..7ab47847 --- /dev/null +++ b/pl-pl/ruby-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,593 @@ +--- +language: ruby +filename: learnruby-pl.rb +contributors: + - ["David Underwood", "http://theflyingdeveloper.com"] + - ["Joel Walden", "http://joelwalden.net"] + - ["Luke Holder", "http://twitter.com/lukeholder"] + - ["Tristan Hume", "http://thume.ca/"] + - ["Nick LaMuro", "https://github.com/NickLaMuro"] + - ["Marcos Brizeno", "http://www.about.me/marcosbrizeno"] + - ["Ariel Krakowski", "http://www.learneroo.com"] + - ["Dzianis Dashkevich", "https://github.com/dskecse"] + - ["Levi Bostian", "https://github.com/levibostian"] + - ["Rahil Momin", "https://github.com/iamrahil"] + - ["Gabriel Halley", "https://github.com/ghalley"] + - ["Persa Zula", "http://persazula.com"] +translators: + - ["Marcin Klocek", "https://github.com/mklocek"] +lang: pl-pl +--- + +```ruby +# To jest komentarz + +=begin +To jest wielolinijkowy komentarz +Nikt ich nie używa +Ty też nie powinieneś +=end + +# Przede wszystkim: Wszystko jest obiektem. + +# Liczby są obiektami + +3.class #=> Fixnum + +3.to_s #=> "3" + + +# Trochę podstawowej arytmetyki +1 + 1 #=> 2 +8 - 1 #=> 7 +10 * 2 #=> 20 +35 / 5 #=> 7 +2**5 #=> 32 +5 % 3 #=> 2 +5 ^ 6 #=> 3 + +# Arytmetyka jest zastąpeniem składni +# metod wywoływanych na obiektach +1.+(3) #=> 4 +10.* 5 #=> 50 + +# Wartości specjalne są obiektami +nil # To na prawdę jest niczym +true # prawda +false # fałsz + +nil.class #=> NilClass +true.class #=> TrueClass +false.class #=> FalseClass + +# Równość +1 == 1 #=> true +2 == 1 #=> false + +# Nierówność +1 != 1 #=> false +2 != 1 #=> true + +# jedyną 'fałszywą' wartością poza false, jest nil + +!nil #=> true +!false #=> true +!0 #=> false + +# Więcej porównań +1 < 10 #=> true +1 > 10 #=> false +2 <= 2 #=> true +2 >= 2 #=> true + +# Operatory logiczne +true && false #=> false +true || false #=> true +!true #=> false + +# Istnieją alternatywne wersje operatorów logicznych ze znacznie mniejszym +# pierwszeństwem. Używane są by kontrolować wyrażenia w łańcuchach wyrażeń +# aż jedno z nich wróci true lub false. + +# `zrob_cos_innego` wywołaj tylko wtedy gdy `zrob_cos` zakończy się sukcesem. +zrob_cos_innego() and zrob_cos() +# `log_error` wywołaj tylko wtedy gdy `zrob_cos` nie zakończy się sukcesem. +zrob_cos() or log_error() + + +# Stringi są obiektami + +'Jestem stringiem.'.class #=> String +"Ja również jestem stringiem.".class #=> String + +wypelnienie = 'użyć interpolacji stringa' +"Potrafię #{wypelnienie} używając podwójnych cudzysłowów." +#=> "Potrafię użyć interpolacji stringa używając podwójnych cudzysłowów." + +# Staraj się zapisywać stringi za pomocą apostrof, zamiast cudzysłowów tam, gdzie to możliwe +# Cudzysłowy wykonują dodatkowe wewnętrzne operacje + + +# Łączenie stringów, ale nie liczb +'hej ' + 'świecie' #=> "hej świecie" +'hej ' + 3 #=> TypeError: can't convert Fixnum into String +'hej ' + 3.to_s #=> "hej 3" + +# Łączenie stringów i operatorów +'hej ' * 3 #=> "hej hej hej " + +# Dodawanie do stringa +'hej' << ' świecie' #=> "hej świecie" + +# wydrukowanie wartości wraz z nową linią na końcu +puts "Drukuję!" +#=> Drukuję! +#=> nil + +# wydrukowanie wartości bez nowej linii na końcu +print "Drukuję!" +#=> Drukuję! => nill + +# Zmienne +x = 25 #=> 25 +x #=> 25 + +# Zauważ, że przypisanie zwraca przypisywaną wartość +# To znaczy, że możesz wykonać wielokrotne przypisanie: + +x = y = 10 #=> 10 +x #=> 10 +y #=> 10 + +# Zwyczajowo, używaj notacji nazwa_zmiennej dla nazw zmiennych +nazwa_zmiennej = true + +# Używaj opisowych nazw zmiennych +sciezka_do_projektu = '/dobra/nazwa/' +sciezka = '/zla/nazwa/' + +# Symbole (są obiektami) +# Symbole są niezmiennymi, wielokrotnie używanymi stałymi reprezentowanymi wewnętrznie jako +# liczby całkowite. Często używane są zamiast stringów w celu wydajniejszego przekazywania danych + +:oczekujacy.class #=> Symbol + +status = :oczekujacy + +status == :oczekujacy #=> true + +status == 'oczekujacy' #=> false + +status == :zatwierdzony #=> false + +# Tablice + +# To jest tablica +array = [1, 2, 3, 4, 5] #=> [1, 2, 3, 4, 5] + +# Tablice mogą zwierać różne typy danych + +[1, 'hej', false] #=> [1, "hej", false] + +# Tablice mogę być indeksowane +# Od początku +tablica[0] #=> 1 +tablica.first #=> 1 +tablica[12] #=> nil + +# Podobnie jak przy arytmetyce, dostęp poprzez [zmienna] +# jest tylko czytelniejszą składnią +# dla wywoływania metody [] na obiekcie +tablica.[] 0 #=> 1 +tablica.[] 12 #=> nil + +# Od końca +tablica[-1] #=> 5 +tablica.last #=> 5 + +# Z początkowym indeksem i długością +tablica[2, 3] #=> [3, 4, 5] + +# Odwrotność tablicy +a=[1,2,3] +a.reverse! #=> [3,2,1] + +# Lub zakres +array[1..3] #=> [2, 3, 4] + +# Dodawanie do tablicy w taki sposób +tablica << 6 #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] +# Lub taki +tablica.push(6) #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] + +# Sprawdzanie, czy tablica zawiera element +tablica.include?(1) #=> true + +# Hasze są Ruby'owymi podstawowymi słownikami z parami klucz/wartość. +# Hasze są zapisywane za pomocą nawiasów klamrowych +hasz = { 'kolor' => 'zielony', 'numer' => 5 } + +hasz.keys #=> ['kolor', 'numer'] + +# Można szybko sprawdzić zawartość hasza za pomocą kluczy: +hasz['kolor'] #=> 'zielony' +hasz['numer'] #=> 5 + +# Sprawdzenie wartośći dla nieistniejącego klucza zwraca nil: +hasz['nic tutaj nie ma'] #=> nil + +# Od wersji 1.9, Ruby posiada specjalną składnię, gdy używamy symboli jako kluczy: + +nowy_hasz = { stan: 3, akcja: true } + +nowy_hasz.keys #=> [:stan, :akcja] + +# Sprawdzenie istnienia kluczy i wartości w haszu +new_hash.has_key?(:defcon) #=> true +new_hash.has_value?(3) #=> true + +# Wskazówka: Zarówno tablice, jak i hasze, są policzalne +# Współdzielą wiele metod takich jak each, map, count, i inne + +# Instrukcje warunkowe + +if true + 'wyrażenie if' +elsif false + 'wyrażenie if, opcjonalne' +else + 'wyrażenie else, również opcjonalne' +end + +for licznik in 1..5 + puts "powtórzenie #{licznik}" +end +#=> powtórzenie 1 +#=> powtórzenie 2 +#=> powtórzenie 3 +#=> powtórzenie 4 +#=> powtórzenie 5 + +# JEDNAKŻE, Nikt nie używa pętli for. +# Zamiast tego, powinno się używać metody "each" i podawać jej blok. +# Blok jest kawałkiem kodu, który możesz podać metodzie podobnej do "each". +# Jest analogiczny do wyrażeń lambda, funkcji anonimowych lub zamknięć w innych +# językach programowania. +# +# Metoda "each" danego zakresu, wykonuje blok dla każdego elementu w zakresie. +# Do bloku zostaje przekazany licznik jako parametr. +# Wykonanie metody "each" z przekazaniem bloku wygląda następująco: + +(1..5).each do |licznik| + puts "powtórzenie #{licznik}" +end +#=> powtórzenie 1 +#=> powtórzenie 2 +#=> powtórzenie 3 +#=> powtórzenie 4 +#=> powtórzenie 5 + +# Możesz również otoczyć blok nawiasami klamrowymi: +(1..5).each { |licznik| puts "powtórzenie #{licznik}" } + +# Zawartość struktur danych również może być powtarzana używając each. +tablica.each do |element| + puts "#{element} jest częścią tablicy" +end +hasz.each do |klucz, wartosc| + puts "#{klucz} jest #{wartosc}" +end + +# Jeśli nadal potrzebujesz indeksum, możesz użyć "each_with_index" i zdefiniować +# zmienną odpowiadającą indeksowi +tablica.each_with_index do |element, indeks| + puts "#{element} jest numerem #{indeks} w tablicy" +end + +licznik = 1 +while licznik <= 5 do + puts "powtórzenie #{licznik}" + licznik += 1 +end +#=> powtórzenie 1 +#=> powtórzenie 2 +#=> powtórzenie 3 +#=> powtórzenie 4 +#=> powtórzenie 5 + +# W Ruby istnieje dużo pomocnych funkcji wykonujących pętle, +# na przykład "map", "reduce", "inject" i wiele innych. Map, +# w każdym wywołaniu, pobiera tablicę, na której wykonuję pętlę, +# wykonuje kod zapisany za pomocą bloku i zwraca całkowicie nową tablicę. +tablica = [1,2,3,4,5] +podwojone = tablica.map do |element| + element * 2 +end +puts podwojona +#=> [2,4,6,8,10] +puts tablica +#=> [1,2,3,4,5] + +ocena = 2 + +case ocena +when 1 + puts 'Dobra robota, masz wolne' +when 2 + puts 'Następnym razem będziesz miał więcej szczęścia' +when 3 + puts 'Możesz to zrobić lepiej' +when 4 + puts 'Przebrnąłeś' +when 5 + puts 'Oblałeś!' +else + puts 'Inny system oceniania?' +end +#=> "Następnym razem będziesz miał więcej szczęścia" + +# case może również użwać zakresów +ocena = 82 +case ocena +when 90..100 + puts 'Hurra!' +when 80...90 + puts 'Dobra robota' +else + puts 'Oblałeś!' +end +#=> "Dobra robota" + +# obsługa błędów: +begin + # kod, który może wywołać wyjątek + raise NoMemoryError, 'Zabrakło pamięci.' +rescue NoMemoryError => zmienna_wyjatku + puts 'Został wywołany NoMemoryError', zmienna_wyjatku +rescue RuntimeError => inna_zmienna_wyjatku + puts 'Teraz został wywołany RuntimeError' +else + puts 'To zostanie uruchomione, jeśli nie wystąpi żaden wyjątek' +ensure + puts 'Ten kod wykona się zawsze' +end + +# Funkcje + +def podwojenie(x) + x * 2 +end + +# Funkcje (i wszystkie bloki) zawsze zwracają wartość ostatniego wyrażenia +podwojenie(2) #=> 4 + +# Okrągłe nawiady są opcjonalne, gdy wynik jest jednoznaczny +podwojenie 3 #=> 6 + +podwojenie podwojenie 3 #=> 12 + +def suma(x, y) + x + y +end + +# Argumenty metod są oddzielone przecinkami +suma 3, 4 #=> 7 + +suma suma(3, 4), 5 #=> 12 + +# yield +# Wszystkie metody mają ukryty, opcjonalny parametr bloku, +# który może być wykonany używając słowa kluczowego 'yield' + +def otoczenie + puts '{' + yield + puts '}' +end + +otoczenie { puts 'hej świecie' } + +# { +# hej świecie +# } + + +# Możesz przekazać blok do funkcji +# "&" oznacza referencję to przekazanego bloku +def goscie(&blok) + blok.call 'jakis_argument' +end + +# Możesz przekazać listę argumentów, które będę przekonwertowane na tablicę +# Do tego służy operator ("*") +def goscie(*tablica) + tablica.each { |gosc| puts gosc } +end + +# Definiowanie klas używając słowa kluczowego class +class Czlowiek + + # Zmienna klasowa. Jest współdzielona przez wszystkie instancje tej klasy. + @@gatunek = 'H. sapiens' + + # Podstawowe inicjalizowanie + def initialize(imie, wiek = 0) + # Przypisanie argumentu do zmiennej danej instancji o nazwie "imie" + @imie = imie + # Jeśli nie podano wieku, zostanie użyta domyślna wartość z listy argumentów. + @wiek = wiek + end + + # Podstawowa metoda przypisująca wartość + def imie=(imie) + @imie = imie + end + + # Podstawowa metoda pobierająca wartość + def imie + @imie + end + + # Powyższa funkcjonalność może być zastąpiona używając metody attr_accessor w taki sposób + attr_accessor :imie + + # Metody przypisujące/pobierające mogą być stworzone indywidualnie + attr_reader :imie + attr_writer :imie + + # Metody klasowe używają self aby odróżnić się od metody instancji. + # To może być wywołane na klasie, nie na instancji. + def self.powiedz(wiadomosc) + puts wiadomosc + end + + def gatunek + @@gatunek + end +end + + +# Tworzenie instancji klasy +jim = Czlowiek.new('Jim Halpert') + +dwight = Czlowiek.new('Dwight K. Schrute') + +# Wywołajmy parę metod +jim.gatunek #=> "H. sapiens" +jim.imie #=> "Jim Halpert" +jim.imie = "Jim Halpert II" #=> "Jim Halpert II" +jim.imie #=> "Jim Halpert II" +dwight.gatunek #=> "H. sapiens" +dwight.imie #=> "Dwight K. Schrute" + +# Wywołanie metody klasowej +Czlowiek.powiedz('Cześć') #=> "Cześć" + +# Zasięg zmiennej jest definiowany poprzez jej nazwę. +# Zmienne, które zaczynają się na $ mają zasięg globalny +$zmienna = "Jestem zmienną globalną" +defined? $zmienna #=> "global-variable" + +# Zmienne zczynające się na @ mają zasięg danej instancji +@zmienna = "Jestem zmienną instancji" +defined? @zmienna #=> "instance-variable" + +# Zmienne, które zaczynają się na @@ mają zasięg danej klasy +@@zmienna = "Jestem zmienną klasową" +defined? @@zmienna #=> "class variable" + +# Zmienne, które zaczynają się na dużą literę, są stałymi +Zmienna = "Jestem stałą" +defined? Zmienna #=> "constant" + +# Klasa jest również obiektem w ruby. Może więc mieć zmienne instancji. +# Zmienna klasowa może być współdzielona między klasą i jej potomstwem. + +# podstawowa klasa +class Czlowiek + @@cokolwiek = 0 + + def self.cokolwiek + @@cokolwiek + end + + def self.cokolwiek=(wartosc) + @@cokolwiek = wartosc + end +end + +# klasa pochodna +class Pracownik < Czlowiek +end + +Czlowiek.cokolwiek # 0 +Pracownik.cokolwiek # 0 + +Czlowiek.cokolwiek = 2 # 2 +Pracownik.cokolwiek # 2 + +# Zmienna instancji danej klasy nie jest współdzielona przez jej potomstwo. + +class Czlowiek + @cos = 0 + + def self.cos + @cos + end + + def self.cos=(wartosc) + @cos = wartosc + end +end + +class Doktor < Czlowiek +end + +Czlowiek.cos # 0 +Doktor.cos # nil + +module PrzykladowyModul + def cokolwiek + 'cokolwiek' + end +end + +# Włączanie modułów łączy ich metody z metodami instancji klasy +# Rozszerzanie modułów łączy ich metody z metodami klasy + +class Osoba + include PrzykladowyModul +end + +class Ksiazka + extend PrzykladowyModul +end + +Osoba.cokolwiek # => NoMethodError: undefined method `cokolwiek' for Osoba:Class +Osoba.new.cokolwiek # => 'cokolwiek' +Ksiazka.cokolwiek # => 'cokolwiek' +Ksiazka.new.cokolwiek # => NoMethodError: undefined method `cokolwiek' + +# Gdy włączamy lub rozszerzamy muduły, wykonywane są tzw. wywołania zwrotne + +module PrzykladowyModul + def self.included(baza) + baza.extend(MotodyKlasowe) + baza.send(:include, MetodyInstancji) + end + + module MotodyKlasowe + def cos + 'cos' + end + end + + module MetodyInstancji + def xyz + 'xyz' + end + end +end + +class Cokolwiek + include PrzykladowyModul +end + +Cokolwiek.cos # => 'cos' +Cokolwiek.xyz # => NoMethodError: undefined method `xyz' +Cokolwiek.new.cos # => NoMethodError: undefined method `cos' +Cokolwiek.new.xyz # => 'qux' +``` + +## Dodatkowe źródła +### Polskie + +- [Dokumentacja](https://www.ruby-lang.org/pl/documentation/quickstart/) + +### Angielskie + +- [Learn Ruby by Example with Challenges](http://www.learneroo.com/modules/61/nodes/338) - A variant of this reference with in-browser challenges. +- [Official Documentation](http://www.ruby-doc.org/core-2.1.1/) +- [Ruby from other languages](https://www.ruby-lang.org/en/documentation/ruby-from-other-languages/) +- [Programming Ruby](http://www.amazon.com/Programming-Ruby-1-9-2-0-Programmers/dp/1937785491/) - An older [free edition](http://ruby-doc.com/docs/ProgrammingRuby/) is available online. +- [Ruby Style Guide](https://github.com/bbatsov/ruby-style-guide) - A community-driven Ruby coding style guide. diff --git a/pl-pl/vim-pl.html.markdown b/pl-pl/vim-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..8ac2df56 --- /dev/null +++ b/pl-pl/vim-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,236 @@ +--- +category: tool +tool: vim +contributors: + - ["RadhikaG", "https://github.com/RadhikaG"] +translators: + - ["Adam Bobowski", "https://github.com/Bobowski"] +lang: pl-pl +filename: LearnVim-pl.txt +--- + + +[Vim](http://www.vim.org) +(Vi IMproved) jest klonem popularnego edytora vi dla systemów Unix. +Zaprojektowany z myślą o prędkości edycji i zwiększeniu produktywności jest +wszechobecny na systemach UNIXopodobnych. Posiada wiele skrótów klawiszowych +do szybkiej nawigacji do wybranych miejsc w plikach oraz szybkiej edycji +danych fragmentów. + +## Podstawy nawigacji w Vim + +``` + vim <nazwapliku> # Otwórz <nazwapliku> w vim + :q # Zamknij vim + :w # Zapisz aktualny plik + :wq # Zapisz i wyjdź z vim + :q! # Wyjdź bez zapisywania + # ! *wymusza* wykonanie :q, dlatego nie wykonuje zapisu + :x # Zapisz i wyjdź, krótszy odpowiednik :wq + + u # Cofnij operację + CTRL+R # Powtórz operację + + h # Przesuń kursor w lewo + j # Przesuń kursor w dół + k # Przesuń kursor w górę + l # Przesuń kursor w prawo + + # Poruszanie w obrębie jednej lini + + 0 # Skocz do początku linii + $ # Skocz do końca linii + ^ # Skocz do pierwszego niebiałego znaku + + # Wyszukiwanie w tekście + + /slowo # Zaznacza wszystkie wystąpienia słowa za kursorem + ?slowo # Zaznacza wszystkie wystąpienia słowa przed kursorem + n # Przemieszcza kursor do następnego wystąpienia słowa + N # Przemieszcza kursor do poprzedniego wystąpenia słowa + + :%s/foo/bar/g # Zamień 'foo' na 'bar' w każdej linii tekstu + :s/foo/bar/g # Zamień 'foo' na 'bar' w aktualnej linii + + # Skoki do znaków + + f<znak> # Skocz do przodu i zatrzymaj się na <znak> + t<znak> # Skocz do przodu i zatrzymaj się przed <znak> + + # Na przykład, + f< # Skocz do przodu i zatrzymaj się na < + t< # Skocz do przodu i zatrzymaj się przed < + + # Moving by word + + w # Przesuń kursor do przodu o jedno słowo + b # Przesuń kursor do tyłu o jedno słowo + e # Przesuń kursor do końca aktualnego słowa + + # Inne znaki do przemieszczania się + + gg # Skocz na początek pliku + G # Skocz na koniec pliku + :NUM # Skocz do linii o numerze NUM + H # Skocz na górę ekranu + M # Skocz na środek ekranu + L # Skocz na dół ekranu +``` + +## Tryby: + +Vim oparty jest na koncepcji **trybów**. + +Command Mode - (Tryb komend) vim zaczyna w tym trybie, używany do nawigacji i wpisywania komend +Insert Mode - (Tryb wprowadzania) używany do wprowadzania zmian w pliku +Visual Mode - (Tryb wizualny) używany do zaznaczania tekstu i wykonywania komend na nim +Ex Mode - (Tryb Ex) + +``` + i # Przechodzi to trybu wprowadzania, przed pozycją kursora + a # Przechodzi do trybu wprowadzania, za pozycją kursora + v # Przechodzi do trybu wizualnego + : # Przechodzi do trybu ex + <esc> # Wychodzi z dowolnego aktywnego trybu do trybu komend + + # Kopiowanie i wklejanie tekstu + + y # Skopiuj zaznaczony tekst + yy # Skopiuj aktualną linię + d # Usuń zaznaczony tekst + dd # Usuń aktualną linię + p # Wklej skopiowany tekst za kursorem + P # Wklej skopiowany tekst przed kursorem + x # Usuń znak pod kursorem +``` + +## 'Gramatyka' vim'a + +Vim można traktować jako zbiór komend w formacie 'Akcja-Modyfikator-Obiekt', gdzie: + +Akcja - jedna z dostępnych akcji +Modyfikator - w jaki sposób wykonywana jest akcja +Obiekt - obiekt na którym wykonywana jest akcja + +Kilka ważnych przykładów Akcji, Modyfikatorów i Obiektów: + +``` + # 'Akcje' + + d # Usuń + c # Zmień + y # Skopiuj + v # Zaznacz + + # 'Modyfikatory' + + i # W środku + a # Dookoła + NUM # Liczba + f # Szuka czegoś i zatrzymuje się na tym + t # Szuka czegoś i zatrzymuje się przed tym + / # Znajduje napis od kursora naprzód + ? # Znajduje napis przed kursorem + + # 'Obiekty' + + w # Słowo + s # Zdanie + p # Paragraf + b # Blok + + # Przykładowe 'zdania' + + d2w # Usuń 2 słowa + cis # Zmień w zdaniu + yip # Skopiuj paragraf w którym jest kursor + ct< # Zamień na < + d$ # Usuń tekst do końca linii +``` + +## Pewne skróty i triki + + <!--TODO: Dodać więcej!--> +``` + > # Zrób wcięcie zaznaczonego bloku + < # Usuń wcięcie zaznaczonego bloku + :earlier 15m # Przywróć dokument do stanu z przed 15 minut + :later 15m # Odwróć efekt poprzedniej komendy + ddp # Zamień kolejnością kolejne linie, dd potem p + . # Powtórz poprzednią komendę +``` + +## Makra + +Makra są właściwie nagrywanymi akcjami. Gdy zaczynasz nagrywać makro, nagrywa ono +**każdą** akcję i komendę jaką wykonasz do momentu przerwania nagrywania. +Wywołanie makra wykonuje dokładnie te same operacje w tej samej kolejności. + +``` + qa # Zacznij nagrywać makro 'a' + q # Przerwij nagrywanie + @a # Odtwórz makro 'a' +``` + +### Konfiguracja ~/.vimrc + +Plik .vimrc może być użyty do skonfigurowania Vim'a przy jego starcie + +Poniżej zamieszczono przykładowy plik ~/.vimrc: + +``` +" Przykładowy ~/.vimrc +" 2016.10 + +" Wymagane aby korzystać z opcji iMproved +set nocompatible + +" Na podstawie typu pliku włącza inteligentne wcięcia i inne. +filetype indent plugin on + +" Włącz podkreślanie składni +syntax on + +" Lepsze uzupełnianie składni komend +set wildmenu + +" Wyszukiwanie będzie ignorować wielkość liter poza przypadkami gdy użyjemy wielkich liter +set ignorecase +set smartcase + +" Po otwarciu pliku gdzie nie jest zdefiniowane zachowanie wcięć +" zostanie zachowane wcięcie takie samo jak w aktualnej linii +set autoindent + +" Wyświetlaj numer lini +set number + +" Opcje wcięć, zmień w zależności od osobistych upodobań + +" Szerokość TAB w spacjach +set tabstop=4 + +" Liczba spacji w TAB podczas edycji +set softtabstop=4 + +" Liczba spacji gdy wykonywane są operacje wcięcia (>> i <<) +set shiftwidth=4 + +" Zamieniaj tabulatory na spacje +set expandtab + +" Aktywuj inteligentne tabulatory i spacje do wcięć i wyrównań +set smarttab +``` + +### Odniesienia [ENG] + +[Vim | Home](http://www.vim.org/index.php) + +`$ vimtutor` + +[A vim Tutorial and Primer](https://danielmiessler.com/study/vim/) + +[What are the dark corners of Vim your mom never told you about? (Stack Overflow thread)](http://stackoverflow.com/questions/726894/what-are-the-dark-corners-of-vim-your-mom-never-told-you-about) + +[Arch Linux Wiki](https://wiki.archlinux.org/index.php/Vim) diff --git a/pl-pl/xml-pl.html.markdown b/pl-pl/xml-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..7cce138f --- /dev/null +++ b/pl-pl/xml-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,137 @@ +--- +language: xml +filename: learnxml-pl.xml +contributors: + - ["João Farias", "https://github.com/JoaoGFarias"] +translators: + - ["Tomasz Janiszewski", "https://github.com/janisz"] +lang: pl-pl +--- + +XML (_Extensible Markup Language_) to rozszerzalny język znaczników, stworzony +do przechowywania i transportu danych. + +W przeciwieństwie do HTML, XML nie specyfikuje w jaki sposób wyświetlić dane, a +tylko je przechowuje. + +* Składnia XML + +```xml +<!-- Komentarze w XML wyglądają jak ten --> + +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> +<ksiegarnia> + <ksiazka kategoria="GOTOWANIE"> + <tytul lang="pl">Codzienny Włoski</tytul> + <autor>Giada De Laurentiis</autor> + <rok>2005</rok> + <cena>30.00</cena> + </ksiazka> + <ksiazka kategoria="DZIECI"> + <tytul lang="pl">Harry Potter</tytul> + <autor>J K. Rowling</autor> + <rok>2005</rok> + <cena>29.99</cena> + </ksiazka> + <ksiazka kategoria="WEB"> + <tytul lang="pl">Nauka XML</tytul> + <autor>Erik T. Ray</autor> + <rok>2003</rok> + <cena>39.95</cena> + </ksiazka> +</ksiegarnia> + +<!-- Powyżej jest typowy plik XML. + Zaczyna się od deklaracji zawierającej metadane (opcjonalne). + + XML używa drzewiastej struktury. Powyżej, głównym wierzchołkiem jest + 'ksiegarnia' , która zawiera trzy (3) węzły potomne, wszystkie 'ksiazki', + które zawierają swoje węzły potomne, i tak dalej... + + Węzły są tworzone używające otwierających/zamykających znaczników. + Węzły potomne znajdują się pomiędzy otwierającym i zamykającym znacznikiem. +--> + +<!-- XML przechowuje dwa typy danych + 1 - Atrybuty -> metadane o węźle + Zazwyczaj parser XML używa tych informacji do przechowywania danych we + właściwy sposób. Atrybuty nadawane są poprzez wpisanie ich w otwierajacym + znaczniku. + 2 - Elementy -> to są czyste dane. + Dane, które parser otrzymuje z pliku XML. + Elementy są deklarowane pomiędzy otwierajacym i zamykającym znacznikiem, + bez nawiasów. --> + +<!-- Poniższy element ma dwa atrybuty --> +<plik type="gif" id="4293">komputer.gif</plik> + + +``` + +* Dobrze sformatowany dokument i walidacja + +Dokument XML jest dobrze sformatowany gdy jest syntaktycznie poprawny. +Jednakże możliwe jest wstrzykiwanie większej liczby ograniczeń w dokumencie, +używając definicji takich jak DTD i XML Schema. + +Dokument XML, który jest zgodny ze swoją definicją jest poprawny. + + +Korzystając z tych narzędzi możesz sprawdzić dane zawarte w dokumencie poza +logiką aplikacji. + +```xml + + +<!-- Poniżej jest uproszczona wersja dokumentu księgarni, + z dodatkową definicją DTD.--> + +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> +<!DOCTYPE notatka SYSTEM "Ksiegarnia.dtd"> +<ksiegarnia> + <ksiazka kategoria="GOTOWANIE"> + <tytul >Everyday Italian</tytul> + <cena>30.00</cena> + </ksiazka> +</ksiegarnia> + +<!-- DTD może wyglądać następująco:--> + +<!DOCTYPE notatka +[ +<!ELEMENT ksiegarnia (ksiazka+)> +<!ELEMENT ksiazka (tytul,cena)> +<!ATTLIST ksiazka kategoria CDATA "Literatura"> +<!ELEMENT tytul (#PCDATA)> +<!ELEMENT cena (#PCDATA)> +]> + + +<!-- DTD zaczyna się od deklaracji + Zaczynając od góry, główny węzeł jest zadeklarowany jako wymagający jednego + lub więcej węzłów potomnych typu 'ksiżka'. + Każda 'ksiażka' powinna zawierać dokładnie jeden 'tytuł' i 'cene' oraz atrybut + 'kategoria' z 'literaturą' jako wartość domyślna. + 'tytuł' i 'cena' to pola typu parsowalnych zmiennyc znakowych, co oznacza że + użyte znaczniki zostaną zinterpretowane < zamienione <. --> + +<!-- DTD moze być deklarowane wewnątrz pliku XML. --> + +<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?> + +<!DOCTYPE notatka +[ +<!ELEMENT ksiegarnia (ksiazka+)> +<!ELEMENT ksiazka (tytul,cena)> +<!ATTLIST ksiazka kategoria CDATA "Literatura"> +<!ELEMENT tytul (#PCDATA)> +<!ELEMENT cena (#PCDATA)> +]> + +<ksiegarnia> + <ksiazka kategoria="GOTOWANIE"> + <tytul >Everyday Italian</tytul> + <cena>30.00</cena> + </ksiazka> +</ksiegarnia> +``` |