diff options
Diffstat (limited to 'pl-pl')
| -rw-r--r-- | pl-pl/python-pl.html.markdown | 159 | ||||
| -rw-r--r-- | pl-pl/ruby-pl.html.markdown | 593 |
2 files changed, 674 insertions, 78 deletions
diff --git a/pl-pl/python-pl.html.markdown b/pl-pl/python-pl.html.markdown index ade1d7ca..023c3e6b 100644 --- a/pl-pl/python-pl.html.markdown +++ b/pl-pl/python-pl.html.markdown @@ -30,7 +30,7 @@ działać w wersjach 2.x. Dla wersji 3.x znajdziesz odpowiedni artykuł na stron # Pojedyncze komentarze oznaczamy takim symbolem. """ Wielolinijkowe napisy zapisywane są przy użyciu - trzech znaków cudzysłowiu i często + potrójnych cudzysłowów i często wykorzystywane są jako komentarze. """ @@ -47,11 +47,11 @@ działać w wersjach 2.x. Dla wersji 3.x znajdziesz odpowiedni artykuł na stron 10 * 2 # => 20 35 / 5 # => 7 -# Dzielenie może być kłopotliwe. Poniższe to dzielenie +# Dzielenie może być kłopotliwe. Poniższe działanie to dzielenie # całkowitoliczbowe(int) i wynik jest automatycznie zaokrąglany. 5 / 2 # => 2 -# Aby to naprawić musimy powiedzieć nieco o liczbach zmiennoprzecinkowych. +# Aby to naprawić, musimy powiedzieć nieco o liczbach zmiennoprzecinkowych. 2.0 # To liczba zmiennoprzecinkowa, tzw. float 11.0 / 4.0 # => 2.75 ahhh...znacznie lepiej @@ -65,7 +65,7 @@ działać w wersjach 2.x. Dla wersji 3.x znajdziesz odpowiedni artykuł na stron # Operator modulo - wyznaczanie reszty z dzielenia 7 % 3 # => 1 -# Potęgowanie (x do potęgi ytej) +# Potęgowanie (x do potęgi y-tej) 2**4 # => 16 # Wymuszanie pierwszeństwa w nawiasach @@ -83,7 +83,7 @@ False or True #=> True # Prawda 2 == True #=> False k1 == True #=> True -# aby zanegować użyj "not" +# aby zanegować, użyj "not" not True # => False not False # => True @@ -112,7 +112,7 @@ not False # => True # Napisy można dodawać! "Witaj " + "świecie!" # => "Witaj świecie!" -# ... a nawet mnożone +# ... a nawet mnożyć "Hej" * 3 # => "HejHejHej" # Napis może być traktowany jako lista znaków @@ -124,7 +124,7 @@ not False # => True # Jednak nowszym sposobem formatowania jest metoda "format". # Ta metoda jest obecnie polecana: "{0} są {1}".format("napisy", "fajne") -# Jeśli nie chce ci się liczyć użyj słów kluczowych. +# Jeśli nie chce ci się liczyć, użyj słów kluczowych. "{imie} chce zjeść {jadlo}".format(imie="Bob", jadlo="makaron") # None jest obiektem @@ -135,12 +135,12 @@ None # => None "etc" is None # => False None is None # => True -# Operator 'is' testuje identyczność obiektów. To nie jest zbyt +# Operator 'is' testuje identyczność obiektów. Nie jest to zbyt # pożyteczne, gdy działamy tylko na prostych wartościach, # ale przydaje się, gdy mamy do czynienia z obiektami. -# None, 0, i pusty napis "" są odpowiednikami logicznego False. -# Wszystkie inne wartości są True +# None, 0 i pusty napis "" są odpowiednikami logicznego False. +# Wszystkie inne wartości są uznawane za prawdę (True) bool(0) # => False bool("") # => False @@ -149,20 +149,20 @@ bool("") # => False ## 2. Zmienne i zbiory danych #################################################### -# Python ma wyrażenie wypisujące "print" we wszystkich wersjach 2.x, ale -# zostało usunięte z wersji 3. -print "Jestem Python. Miło poznać!" -# Python ma też funkcję "print" dostępną w wersjach 2.7 and 3... +# Python ma instrukcję wypisującą "print" we wszystkich wersjach 2.x, ale +# została ona usunięta z wersji 3. +print "Jestem Python. Miło Cię poznać!" +# Python ma też funkcję "print" dostępną w wersjach 2.7 i 3... # ale w 2.7 musisz dodać import (odkomentuj): # from __future__ import print_function print("Ja też jestem Python! ") # Nie trzeba deklarować zmiennych przed przypisaniem. -jakas_zmienna = 5 # Konwencja mówi: używaj małych znaków i kładki _ +jakas_zmienna = 5 # Konwencja mówi: używaj małych liter i znaków podkreślenia _ jakas_zmienna # => 5 # Próba dostępu do niezadeklarowanej zmiennej da błąd. -# Przejdź do sekcji Obsługa wyjątków po więcej... +# Przejdź do sekcji Obsługa wyjątków, aby dowiedzieć się więcej... inna_zmienna # Wyrzuca nazwę błędu # "if" może być użyte jako wyrażenie @@ -173,7 +173,7 @@ li = [] # Możesz zacząć od wypełnionej listy inna_li = [4, 5, 6] -# Dodaj na koniec używając "append" +# Dodaj na koniec, używając "append" li.append(1) # li to teraz [1] li.append(2) # li to teraz [1, 2] li.append(4) # li to teraz [1, 2, 4] @@ -185,7 +185,7 @@ li.append(3) # li to znowu [1, 2, 4, 3]. # Dostęp do list jak do każdej tablicy li[0] # => 1 -# Użyj = aby nadpisać wcześniej wypełnione miejsca w liście +# Aby nadpisać wcześniej wypełnione miejsca w liście, użyj znaku = li[0] = 42 li[0] # => 42 li[0] = 1 # Uwaga: ustawiamy starą wartość @@ -195,7 +195,7 @@ li[-1] # => 3 # Jeżeli wyjdziesz poza zakres... li[4] # ... zobaczysz IndexError -# Możesz tworzyć wyniki. +# Możesz też tworzyć wycinki. li[1:3] # => [2, 4] # Bez początku li[2:] # => [4, 3] @@ -213,12 +213,12 @@ del li[2] # li to teraz [1, 2, 3] # Listy można dodawać li + inna_li # => [1, 2, 3, 4, 5, 6] -# Uwaga: wartości poszczególnych list się nie zmieniają. +# Uwaga: wartości oryginalnych list li i inna_li się nie zmieniają. # Do łączenia list użyj "extend()" li.extend(other_li) # li to teraz [1, 2, 3, 4, 5, 6] -# Sprawdź czy jest w liście używając "in" +# Sprawdź, czy element jest w liście używając "in" 1 in li # => True # "len()" pokazuje długość listy @@ -238,7 +238,7 @@ tup[:2] # => (1, 2) # Można rozpakować krotki i listy do poszczególych zmiennych a, b, c = (1, 2, 3) # a to teraz 1, b jest 2, a c to 3 -# Jeżeli zapomnisz nawiasów automatycznie tworzone są krotki +# Jeżeli zapomnisz nawiasów, automatycznie tworzone są krotki d, e, f = 4, 5, 6 # Popatrz jak prosto zamienić wartości e, d = d, e # d to teraz 5 a e to 4 @@ -252,28 +252,28 @@ pelen_slownik = {"raz": 1, "dwa": 2, "trzy": 3} # Podglądany wartość pelen_slownik["one"] # => 1 -# Wypisz wszystkie klucze używając "keys()" +# Wypisz wszystkie klucze, używając "keys()" pelen_slownik.keys() # => ["trzy", "dwa", "raz"] -# Uwaga: słowniki nie gwarantują kolejności występowania kluczy. +# Uwaga: słowniki nie zapamiętują kolejności kluczy. # A teraz wszystkie wartości "values()" pelen_slownik.values() # => [3, 2, 1] # Uwaga: to samo dotyczy wartości. -# Sprawdzanie czy występuje to "in" +# Sprawdzanie czy klucz występuje w słowniku za pomocą "in" "raz" in pelen_slownik # => True 1 in pelen_slownik # => False # Próba dobrania się do nieistniejącego klucza da KeyError pelen_slownik["cztery"] # KeyError -# Użyj "get()" method aby uniknąć KeyError +# Użyj metody "get()", aby uniknąć błędu KeyError pelen_slownik.get("raz") # => 1 pelen_slownik.get("cztery") # => None # Metoda get zwraca domyślną wartość gdy brakuje klucza pelen_slownik.get("one", 4) # => 1 pelen_slownik.get("cztery", 4) # => 4 -# zauważ, że pelen_slownik.get("cztery") jest wciąż => None +# zauważ, że pelen_slownik.get("cztery") wciąż zwraca => None # (get nie ustawia wartości słownika) # przypisz wartość do klucza podobnie jak w listach @@ -284,12 +284,12 @@ pelen_slownik.setdefault("piec", 5) # pelen_slownik["piec"] daje 5 pelen_slownik.setdefault("piec", 6) # pelen_slownik["piec"] to wciąż 5 -# Teraz zbiory (set) ... cóż zbiory (to po prostu listy ale bez potórzeń) +# Teraz zbiory (set) - działają jak zwykłe listy, ale bez potórzeń pusty_zbior = set() # Inicjalizujemy "set()" pewnymi wartościami jakis_zbior = set([1, 2, 2, 3, 4]) # jakis_zbior to teraz set([1, 2, 3, 4]) -# kolejność nie jest gwarantowana, nawet gdy wydaje się posortowane +# kolejność nie jest zachowana, nawet gdy wydaje się posortowane inny_zbior = set([4, 3, 2, 2, 1]) # inny_zbior to set([1, 2, 3, 4]) # Od Pythona 2.7 nawiasy klamrowe {} mogą być użyte do deklarowania zbioru @@ -298,7 +298,7 @@ pelen_zbior = {1, 2, 2, 3, 4} # => {1, 2, 3, 4} # Dodaj więcej elementów przez "add()" pelen_zbior.add(5) # pelen_zbior is now {1, 2, 3, 4, 5} -# Znajdź przecięcie zbiorów używając & +# Znajdź przecięcie (część wspólną) zbiorów, używając & inny_zbior = {3, 4, 5, 6} pelen_zbior & other_set # => {3, 4, 5} @@ -317,32 +317,32 @@ pelen_zbior | other_set # => {1, 2, 3, 4, 5, 6} ## 3. Kontrola przepływu #################################################### -# Tworzymy zmienną some_var -some_var = 5 +# Tworzymy zmienną jakas_zm +jakas_zm = 5 -# Tutaj widzisz wyrażenie warunkowe "if". Wcięcia są ważne Pythonie! -# wypisze "some_var jest mniejsza niż 10" -if some_var > 10: - print("some_var jest wieksza niż 10") -elif some_var < 10: # This elif clause is optional. - print("some_var jest mniejsza niż 10") -else: # This is optional too. - print("some_var jest równa 10") +# Tutaj widzisz wyrażenie warunkowe "if". Wcięcia w Pythonie są ważne! +# Poniższy kod wypisze "jakas_zm jest mniejsza niż 10" +if jakas_zm > 10: + print("jakas_zm jest wieksza niż 10") +elif some_var < 10: # Opcjonalna klauzula elif + print("jakas_zm jest mniejsza niż 10") +else: # Również opcjonalna klauzula else + print("jakas_zm jest równa 10") """ -Pętla for iteruje po elementach listy wypisując: +Pętla for iteruje po elementach listy, wypisując: pies to ssak kot to ssak mysz to ssak """ for zwierze in ["pies", "kot", "mysz"]: - # Możesz użyć % aby stworzyć sformatowane napisy - print("%s to ssak" % zwierze) + # Użyj metody format, aby umieścić wartość zmiennej w ciągu + print("{0} to ssak".format(zwierze)) """ "range(liczba)" zwraca listę liczb -od zera do danej liczby: +z przedziału od zera do wskazanej liczby (bez niej): 0 1 2 @@ -352,7 +352,7 @@ for i in range(4): print(i) """ -While to pętla która jest wykonywana dopóki spełniony jest warunek: +While to pętla, która jest wykonywana, dopóki spełniony jest warunek: 0 1 2 @@ -363,46 +363,46 @@ while x < 4: print(x) x += 1 # Skrót od x = x + 1 -# Wyjątki wyłapujemy używając try, except +# Wyjątki wyłapujemy, używając try i except # Działa w Pythonie 2.6 i wyższych: try: - # Użyj "raise" aby wyrzucić wyjąte + # Użyj "raise" aby wyrzucić wyjątek raise IndexError("To błąd indeksu") except IndexError as e: - pass # Pass to brak reakcji na błąd. Zazwyczaj nanosisz tu poprawki. + pass # Pass to brak reakcji na błąd. Zwykle opisujesz tutaj, jak program ma się zachować w przypadku błędu. except (TypeError, NameError): - pass # kilka wyjątków może być przechwyce razem. + pass # kilka wyjątków można przechwycić jednocześnie. else: # Opcjonalna część bloku try/except. Musi wystąpić na końcu print "Wszystko ok!" # Zadziała tylko, gdy program nie napotka wyjatku. #################################################### -## 4. Funkcjie +## 4. Funkcje #################################################### -# Użyj "def" aby stworzyć nową funkcję +# Użyj "def", aby stworzyć nową funkcję def dodaj(x, y): - print("x to %s a y to %s" % (x, y)) - return x + y # słówko kluczowe return zwraca wynik działania + print("x to %s, a y to %s" % (x, y)) + return x + y # słowo kluczowe return zwraca wynik działania -# Tak wywołuje się funkcję z parametrami (args): -dodaj(5, 6) # => wypisze "x to 5 a y to 6" i zwróci 11 +# Tak wywołuje się funkcję z parametrami: +dodaj(5, 6) # => wypisze "x to 5, a y to 6" i zwróci 11 # Innym sposobem jest wywołanie z parametrami nazwanymi. dodaj(y=6, x=5) # tutaj kolejność podania nie ma znaczenia. -# Można też stworzyć funkcję, które przyjmują różną ilość parametrów -# nienazwanych args, co będzie interpretowane jako krotka jeśli nie użyjesz * +# Można też stworzyć funkcję, które przyjmują zmienną liczbę parametrów pozycyjnych, +# które zostaną przekazana jako krotka, pisząc w definicji funkcji "*args" def varargs(*args): return args varargs(1, 2, 3) # => (1, 2, 3) -# Można też stworzyć funkcję, które przyjmują różną ilość parametrów -# nazwanych kwargs, które będa interpretowane jako słownik jeśli nie dasz ** +# Można też stworzyć funkcję, które przyjmują zmienną liczbę parametrów +# nazwanych kwargs, które zostaną przekazane jako słownik, pisząc w definicji funkcji "**kwargs" def keyword_args(**kwargs): return kwargs @@ -410,12 +410,12 @@ def keyword_args(**kwargs): keyword_args(wielka="stopa", loch="ness") # => {"wielka": "stopa", "loch": "ness"} -# Możesz też to pomieszać +# Możesz też przyjmować jednocześnie zmienną liczbę parametrów pozycyjnych i nazwanych def all_the_args(*args, **kwargs): print(args) print(kwargs) """ -all_the_args(1, 2, a=3, b=4) wyrzuci: +all_the_args(1, 2, a=3, b=4) wypisze: (1, 2) {"a": 3, "b": 4} """ @@ -435,7 +435,7 @@ def pass_all_the_args(*args, **kwargs): print varargs(*args) print keyword_args(**kwargs) -# Zakres widoczności +# Zasięg zmiennych x = 5 def setX(num): @@ -461,14 +461,14 @@ def rob_dodawacz(x): dodaj_10 = rob_dodawacz(10) dodaj_10(3) # => 13 -# Są również funkcje nienazwane "lambda" +# Są również funkcje anonimowe "lambda" (lambda x: x > 2)(3) # => True -# Są także wbudowane funkcje wysokiego poziomu +# Python ma też wbudowane funkcje wyższego rzędu (przyjmujące inną funkcje jako parametr) map(add_10, [1, 2, 3]) # => [11, 12, 13] filter(lambda x: x > 5, [3, 4, 5, 6, 7]) # => [6, 7] -# Można używać wyrażeń listowych do mapowania (map) i filtrowania (filter) +# Można używać wyrażeń listowych (list comprehensions) do mapowania i filtrowania [add_10(i) for i in [1, 2, 3]] # => [11, 12, 13] [x for x in [3, 4, 5, 6, 7] if x > 5] # => [6, 7] @@ -485,18 +485,18 @@ class Czlowiek(object): # Podstawowa inicjalizacja - wywoływana podczas tworzenia instacji. # Zauważ, że podwójne podkreślenia przed i za nazwą oznaczają - # obietky lub atrybuty, który żyją tylko w kontrolowanej przez - # użytkownika przestrzeni nazw. Nie używaj ich we własnych metodach. + # specjalne obiekty lub atrybuty wykorzystywane wewnętrznie przez Pythona. + # Nie używaj ich we własnych metodach. def __init__(self, nazwa): # przypisz parametr "nazwa" do atrybutu instancji self.nazwa = nazwa - # Metoda instancji. Wszystkie metody biorą "self" jako pierwszy argument + # Metoda instancji. Wszystkie metody przyjmują "self" jako pierwszy argument def mow(self, wiadomosc): return "%s: %s" % (self.nazwa, wiadomosc) # Metoda klasowa współdzielona przez instancje. - # Ma wywołującą klasę jako pierwszy argument. + # Przyjmuje wywołującą klasę jako pierwszy argument. @classmethod def daj_gatunek(cls): return cls.gatunek @@ -540,7 +540,8 @@ print(ceil(3.7)) # => 4.0 print(floor(3.7)) # => 3.0 # Można zaimportować wszystkie funkcje z danego modułu. -# Ostrzeżenie: nie jest to polecane. +# Uwaga: nie jest to polecane, bo później w kodzie trudno połapać się, +# która funkcja pochodzi z którego modułu. from math import * # Można skracać nazwy modułów. @@ -550,7 +551,7 @@ math.sqrt(16) == m.sqrt(16) # => True from math import sqrt math.sqrt == m.sqrt == sqrt # => True -# Moduły pythona to zwykłe skrypty napisane w tym języku. Możesz +# Moduły Pythona to zwykłe skrypty napisane w tym języku. Możesz # pisać własne i importować je. Nazwa modułu to nazwa pliku. # W ten sposób sprawdzisz jakie funkcje wchodzą w skład modułu. @@ -568,14 +569,16 @@ def podwojne_liczby(iterowalne): yield i + i # Generatory tworzą wartości w locie. -# W przeciwienstwie do wygenerowania wartości raz i ich zachowania, -# powstają one na bieżąco, w wyniku iteracji. To oznacza, że wartości -# większe niż 15 nie będą przetworzone w funkcji "podwojne_liczby". +# Zamiast generować wartości raz i zapisywać je (np. w liście), +# generator tworzy je na bieżąco, w wyniku iteracji. To oznacza, +# że w poniższym przykładzie wartości większe niż 15 nie będą przetworzone +# w funkcji "podwojne_liczby". # Zauważ, że xrange to generator, który wykonuje tę samą operację co range. # Stworzenie listy od 1 do 900000000 zajęłoby sporo czasu i pamięci, -# a xrange tworzy obiekt generatora zamiast tworzyć całą listę jak range. -# Użyto podkreślinika, aby odróżnić nazwę zmiennej od słówka kluczowego -# Pythona. +# a xrange tworzy obiekt generatora zamiast budować całą listę jak range. + +# Aby odróżnić nazwę zmiennej od nazwy zarezerwowanej w Pythonie, używamy +# zwykle na końcu znaku podkreślenia xrange_ = xrange(1, 900000000) # poniższa pętla będzie podwajać liczby aż do 30 @@ -587,7 +590,7 @@ for i in podwojne_liczby(xrange_): # Dekoratory # w tym przykładzie "beg" jest nakładką na "say" -# Beg wywołuje say. Jeśli say_please jest prawdziwe wtedy wzracana wartość +# Beg wywołuje say. Jeśli say_please jest prawdziwe, wtedy zwracana wartość # zostanie zmieniona from functools import wraps diff --git a/pl-pl/ruby-pl.html.markdown b/pl-pl/ruby-pl.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..73b1a7d8 --- /dev/null +++ b/pl-pl/ruby-pl.html.markdown @@ -0,0 +1,593 @@ +--- +language: ruby +filename: learnruby.rb +contributors: + - ["David Underwood", "http://theflyingdeveloper.com"] + - ["Joel Walden", "http://joelwalden.net"] + - ["Luke Holder", "http://twitter.com/lukeholder"] + - ["Tristan Hume", "http://thume.ca/"] + - ["Nick LaMuro", "https://github.com/NickLaMuro"] + - ["Marcos Brizeno", "http://www.about.me/marcosbrizeno"] + - ["Ariel Krakowski", "http://www.learneroo.com"] + - ["Dzianis Dashkevich", "https://github.com/dskecse"] + - ["Levi Bostian", "https://github.com/levibostian"] + - ["Rahil Momin", "https://github.com/iamrahil"] + - ["Gabriel Halley", "https://github.com/ghalley"] + - ["Persa Zula", "http://persazula.com"] +translators: + - ["Marcin Klocek", "https://github.com/mklocek"] +lang: pl-pl +--- + +```ruby +# To jest komentarz + +=begin +To jest wielolinijkowy komentarz +Nikt ich nie używa +Ty też nie powinieneś +=end + +# Przede wszystkim: Wszystko jest obiektem. + +# Liczby są obiektami + +3.class #=> Fixnum + +3.to_s #=> "3" + + +# Trochę podstawowej arytmetyki +1 + 1 #=> 2 +8 - 1 #=> 7 +10 * 2 #=> 20 +35 / 5 #=> 7 +2**5 #=> 32 +5 % 3 #=> 2 +5 ^ 6 #=> 3 + +# Arytmetyka jest zastąpeniem składni +# metod wywoływanych na obiektach +1.+(3) #=> 4 +10.* 5 #=> 50 + +# Wartości specjalne są obiektami +nil # To na prawdę jest niczym +true # prawda +false # fałsz + +nil.class #=> NilClass +true.class #=> TrueClass +false.class #=> FalseClass + +# Równość +1 == 1 #=> true +2 == 1 #=> false + +# Nierówność +1 != 1 #=> false +2 != 1 #=> true + +# jedyną 'fałszywą' wartością poza false, jest nil + +!nil #=> true +!false #=> true +!0 #=> false + +# Więcej porównań +1 < 10 #=> true +1 > 10 #=> false +2 <= 2 #=> true +2 >= 2 #=> true + +# Operatory logiczne +true && false #=> false +true || false #=> true +!true #=> false + +# Istnieją alternatywne wersje operatorów logicznych ze znacznie mniejszym +# pierwszeństwem. Używane są by kontrolować wyrażenia w łańcuchach wyrażeń +# aż jedno z nich wróci true lub false. + +# `zrob_cos_innego` wywołaj tylko wtedy gdy `zrob_cos` zakończy się sukcesem. +zrob_cos_innego() and zrob_cos() +# `log_error` wywołaj tylko wtedy gdy `zrob_cos` nie zakończy się sukcesem. +zrob_cos() or log_error() + + +# Stringi są obiektami + +'Jestem stringiem.'.class #=> String +"Ja również jestem stringiem.".class #=> String + +wypelnienie = 'użyć interpolacji stringa' +"Potrafię #{wypelnienie} używając podwójnych cudzysłowów." +#=> "Potrafię użyć interpolacji stringa używając podwójnych cudzysłowów." + +# Staraj się zapisywać stringi za pomocą apostrof, zamiast cudzysłowów tam, gdzie to możliwe +# Cudzysłowy wykonują dodatkowe wewnętrzne operacje + + +# Łączenie stringów, ale nie liczb +'hej ' + 'świecie' #=> "hej świecie" +'hej ' + 3 #=> TypeError: can't convert Fixnum into String +'hej ' + 3.to_s #=> "hej 3" + +# Łączenie stringów i operatorów +'hej ' * 3 #=> "hej hej hej " + +# Dodawanie do stringa +'hej' << ' świecie' #=> "hej świecie" + +# wydrukowanie wartości wraz z nową linią na końcu +puts "Drukuję!" +#=> Drukuję! +#=> nil + +# wydrukowanie wartości bez nowej linii na końcu +print "Drukuję!" +#=> Drukuję! => nill + +# Zmienne +x = 25 #=> 25 +x #=> 25 + +# Zauważ, że przypisanie zwraca przypisywaną wartość +# To znaczy, że możesz wykonać wielokrotne przypisanie: + +x = y = 10 #=> 10 +x #=> 10 +y #=> 10 + +# Zwyczajowo, używaj notacji nazwa_zmiennej dla nazw zmiennych +nazwa_zmiennej = true + +# Używaj opisowych nazw zmiennych +sciezka_do_projektu = '/dobra/nazwa/' +sciezka = '/zla/nazwa/' + +# Symbole (są obiektami) +# Symbole są niezmiennymi, wielokrotnie używanymi stałymi reprezentowanymi wewnętrznie jako +# liczby całkowite. Często używane są zamiast stringów w celu wydajniejszego przekazywania danych + +:oczekujacy.class #=> Symbol + +status = :oczekujacy + +status == :oczekujacy #=> true + +status == 'oczekujacy' #=> false + +status == :zatwierdzony #=> false + +# Tablice + +# To jest tablica +array = [1, 2, 3, 4, 5] #=> [1, 2, 3, 4, 5] + +# Tablice mogą zwierać różne typy danych + +[1, 'hej', false] #=> [1, "hej", false] + +# Tablice mogę być indeksowane +# Od początku +tablica[0] #=> 1 +tablica.first #=> 1 +tablica[12] #=> nil + +# Podobnie jak przy arytmetyce, dostęp poprzez [zmienna] +# jest tylko czytelniejszą składnią +# dla wywoływania metody [] na obiekcie +tablica.[] 0 #=> 1 +tablica.[] 12 #=> nil + +# Od końca +tablica[-1] #=> 5 +tablica.last #=> 5 + +# Z początkowym indeksem i długością +tablica[2, 3] #=> [3, 4, 5] + +# Odwrotność tablicy +a=[1,2,3] +a.reverse! #=> [3,2,1] + +# Lub zakres +array[1..3] #=> [2, 3, 4] + +# Dodawanie do tablicy w taki sposób +tablica << 6 #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] +# Lub taki +tablica.push(6) #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] + +# Sprawdzanie, czy tablica zawiera element +tablica.include?(1) #=> true + +# Hasze są Ruby'owymi podstawowymi słownikami z parami klucz/wartość. +# Hasze są zapisywane za pomocą nawiasów klamrowych +hasz = { 'kolor' => 'zielony', 'numer' => 5 } + +hasz.keys #=> ['kolor', 'numer'] + +# Można szybko sprawdzić zawartość hasza za pomocą kluczy: +hasz['kolor'] #=> 'zielony' +hasz['numer'] #=> 5 + +# Sprawdzenie wartośći dla nieistniejącego klucza zwraca nil: +hasz['nic tutaj nie ma'] #=> nil + +# Od wersji 1.9, Ruby posiada specjalną składnię, gdy używamy symboli jako kluczy: + +nowy_hasz = { stan: 3, akcja: true } + +nowy_hasz.keys #=> [:stan, :akcja] + +# Sprawdzenie istnienia kluczy i wartości w haszu +new_hash.has_key?(:defcon) #=> true +new_hash.has_value?(3) #=> true + +# Wskazówka: Zarówno tablice, jak i hasze, są policzalne +# Współdzielą wiele metod takich jak each, map, count, i inne + +# Instrukcje warunkowe + +if true + 'wyrażenie if' +elsif false + 'wyrażenie if, opcjonalne' +else + 'wyrażenie else, również opcjonalne' +end + +for licznik in 1..5 + puts "powtórzenie #{licznik}" +end +#=> powtórzenie 1 +#=> powtórzenie 2 +#=> powtórzenie 3 +#=> powtórzenie 4 +#=> powtórzenie 5 + +# JEDNAKŻE, Nikt nie używa pętli for. +# Zamiast tego, powinno się używać metody "each" i podawać jej blok. +# Blok jest kawałkiem kodu, który możesz podać metodzie podobnej do "each". +# Jest analogiczny do wyrażeń lambda, funkcji anonimowych lub zamknięć w innych +# językach programowania. +# +# Metoda "each" danego zakresu, wykonuje blok dla każdego elementu w zakresie. +# Do bloku zostaje przekazany licznik jako parametr. +# Wykonanie metody "each" z przekazaniem bloku wygląda następująco: + +(1..5).each do |licznik| + puts "powtórzenie #{licznik}" +end +#=> powtórzenie 1 +#=> powtórzenie 2 +#=> powtórzenie 3 +#=> powtórzenie 4 +#=> powtórzenie 5 + +# Możesz również otoczyć blok nawiasami klamrowymi: +(1..5).each { |licznik| puts "powtórzenie #{licznik}" } + +# Zawartość struktur danych również może być powtarzana używając each. +tablica.each do |element| + puts "#{element} jest częścią tablicy" +end +hasz.each do |klucz, wartosc| + puts "#{klucz} jest #{wartosc}" +end + +# Jeśli nadal potrzebujesz indeksum, możesz użyć "each_with_index" i zdefiniować +# zmienną odpowiadającą indeksowi +tablica.each_with_index do |element, indeks| + puts "#{element} jest numerem #{indeks} w tablicy" +end + +licznik = 1 +while licznik <= 5 do + puts "powtórzenie #{licznik}" + licznik += 1 +end +#=> powtórzenie 1 +#=> powtórzenie 2 +#=> powtórzenie 3 +#=> powtórzenie 4 +#=> powtórzenie 5 + +# W Ruby istnieje dużo pomocnych funkcji wykonujących pętle, +# na przykład "map", "reduce", "inject" i wiele innych. Map, +# w każdym wywołaniu, pobiera tablicę, na której wykonuję pętlę, +# wykonuje kod zapisany za pomocą bloku i zwraca całkowicie nową tablicę. +tablica = [1,2,3,4,5] +podwojone = tablica.map do |element| + element * 2 +end +puts podwojona +#=> [2,4,6,8,10] +puts tablica +#=> [1,2,3,4,5] + +ocena = 2 + +case ocena +when 1 + puts 'Dobra robota, masz wolne' +when 2 + puts 'Następnym razem będziesz miał więcej szczęścia' +when 3 + puts 'Możesz to zrobić lepiej' +when 4 + puts 'Przebrnąłeś' +when 5 + puts 'Oblałeś!' +else + puts 'Inny system oceniania?' +end +#=> "Następnym razem będziesz miał więcej szczęścia" + +# case może również użwać zakresów +ocena = 82 +case ocena +when 90..100 + puts 'Hurra!' +when 80...90 + puts 'Dobra robota' +else + puts 'Oblałeś!' +end +#=> "Dobra robota" + +# obsługa błędów: +begin + # kod, który może wywołać wyjątek + raise NoMemoryError, 'Zabrakło pamięci.' +rescue NoMemoryError => zmienna_wyjatku + puts 'Został wywołany NoMemoryError', zmienna_wyjatku +rescue RuntimeError => inna_zmienna_wyjatku + puts 'Teraz został wywołany RuntimeError' +else + puts 'To zostanie uruchomione, jeśli nie wystąpi żaden wyjątek' +ensure + puts 'Ten kod wykona się zawsze' +end + +# Funkcje + +def podwojenie(x) + x * 2 +end + +# Funkcje (i wszystkie bloki) zawsze zwracają wartość ostatniego wyrażenia +podwojenie(2) #=> 4 + +# Okrągłe nawiady są opcjonalne, gdy wynik jest jednoznaczny +podwojenie 3 #=> 6 + +podwojenie podwojenie 3 #=> 12 + +def suma(x, y) + x + y +end + +# Argumenty metod są oddzielone przecinkami +suma 3, 4 #=> 7 + +suma suma(3, 4), 5 #=> 12 + +# yield +# Wszystkie metody mają ukryty, opcjonalny parametr bloku, +# który może być wykonany używając słowa kluczowego 'yield' + +def otoczenie + puts '{' + yield + puts '}' +end + +otoczenie { puts 'hej świecie' } + +# { +# hej świecie +# } + + +# Możesz przekazać blok do funkcji +# "&" oznacza referencję to przekazanego bloku +def goscie(&blok) + blok.call 'jakis_argument' +end + +# Możesz przekazać listę argumentów, które będę przekonwertowane na tablicę +# Do tego służy operator ("*") +def goscie(*tablica) + tablica.each { |gosc| puts gosc } +end + +# Definiowanie klas używając słowa kluczowego class +class Czlowiek + + # Zmienna klasowa. Jest współdzielona przez wszystkie instancje tej klasy. + @@gatunek = 'H. sapiens' + + # Podstawowe inicjalizowanie + def initialize(imie, wiek = 0) + # Przypisanie argumentu do zmiennej danej instancji o nazwie "imie" + @imie = imie + # Jeśli nie podano wieku, zostanie użyta domyślna wartość z listy argumentów. + @wiek = wiek + end + + # Podstawowa metoda przypisująca wartość + def imie=(imie) + @imie = imie + end + + # Podstawowa metoda pobierająca wartość + def imie + @imie + end + + # Powyższa funkcjonalność może być zastąpiona używając metody attr_accessor w taki sposób + attr_accessor :imie + + # Metody przypisujące/pobierające mogą być stworzone indywidualnie + attr_reader :imie + attr_writer :imie + + # Metody klasowe używają self aby odróżnić się od metody instancji. + # To może być wywołane na klasie, nie na instancji. + def self.powiedz(wiadomosc) + puts wiadomosc + end + + def gatunek + @@gatunek + end +end + + +# Tworzenie instancji klasy +jim = Czlowiek.new('Jim Halpert') + +dwight = Czlowiek.new('Dwight K. Schrute') + +# Wywołajmy parę metod +jim.gatunek #=> "H. sapiens" +jim.imie #=> "Jim Halpert" +jim.imie = "Jim Halpert II" #=> "Jim Halpert II" +jim.imie #=> "Jim Halpert II" +dwight.gatunek #=> "H. sapiens" +dwight.imie #=> "Dwight K. Schrute" + +# Wywołanie metody klasowej +Czlowiek.powiedz('Cześć') #=> "Cześć" + +# Zasięg zmiennej jest definiowany poprzez jej nazwę. +# Zmienne, które zaczynają się na $ mają zasięg globalny +$zmienna = "Jestem zmienną globalną" +defined? $zmienna #=> "global-variable" + +# Zmienne zczynające się na @ mają zasięg danej instancji +@zmienna = "Jestem zmienną instancji" +defined? @zmienna #=> "instance-variable" + +# Zmienne, które zaczynają się na @@ mają zasięg danej klasy +@@zmienna = "Jestem zmienną klasową" +defined? @@zmienna #=> "class variable" + +# Zmienne, które zaczynają się na dużą literę, są stałymi +Zmienna = "Jestem stałą" +defined? Zmienna #=> "constant" + +# Klasa jest również obiektem w ruby. Może więc mieć zmienne instancji. +# Zmienna klasowa może być współdzielona między klasą i jej potomstwem. + +# podstawowa klasa +class Czlowiek + @@cokolwiek = 0 + + def self.cokolwiek + @@cokolwiek + end + + def self.cokolwiek=(wartosc) + @@cokolwiek = wartosc + end +end + +# klasa pochodna +class Pracownik < Czlowiek +end + +Czlowiek.cokolwiek # 0 +Pracownik.cokolwiek # 0 + +Czlowiek.cokolwiek = 2 # 2 +Pracownik.cokolwiek # 2 + +# Zmienna instancji danej klasy nie jest współdzielona przez jej potomstwo. + +class Czlowiek + @cos = 0 + + def self.cos + @cos + end + + def self.cos=(wartosc) + @cos = wartosc + end +end + +class Doktor < Czlowiek +end + +Czlowiek.cos # 0 +Doktor.cos # nil + +module PrzykladowyModul + def cokolwiek + 'cokolwiek' + end +end + +# Włączanie modułów łączy ich metody z metodami instancji klasy +# Rozszerzanie modułów łączy ich metody z metodami klasy + +class Osoba + include PrzykladowyModul +end + +class Ksiazka + extend PrzykladowyModul +end + +Osoba.cokolwiek # => NoMethodError: undefined method `cokolwiek' for Osoba:Class +Osoba.new.cokolwiek # => 'cokolwiek' +Ksiazka.cokolwiek # => 'cokolwiek' +Ksiazka.new.cokolwiek # => NoMethodError: undefined method `cokolwiek' + +# Gdy włączamy lub rozszerzamy muduły, wykonywane są tzw. wywołania zwrotne + +module PrzykladowyModul + def self.included(baza) + baza.extend(MotodyKlasowe) + baza.send(:include, MetodyInstancji) + end + + module MotodyKlasowe + def cos + 'cos' + end + end + + module MetodyInstancji + def xyz + 'xyz' + end + end +end + +class Cokolwiek + include PrzykladowyModul +end + +Cokolwiek.cos # => 'cos' +Cokolwiek.xyz # => NoMethodError: undefined method `xyz' +Cokolwiek.new.cos # => NoMethodError: undefined method `cos' +Cokolwiek.new.xyz # => 'qux' +``` + +## Dodatkowe źródła +### Polskie + +- [Dokumentacja](https://www.ruby-lang.org/pl/documentation/quickstart/) + +### Angielskie + +- [Learn Ruby by Example with Challenges](http://www.learneroo.com/modules/61/nodes/338) - A variant of this reference with in-browser challenges. +- [Official Documentation](http://www.ruby-doc.org/core-2.1.1/) +- [Ruby from other languages](https://www.ruby-lang.org/en/documentation/ruby-from-other-languages/) +- [Programming Ruby](http://www.amazon.com/Programming-Ruby-1-9-2-0-Programmers/dp/1937785491/) - An older [free edition](http://ruby-doc.com/docs/ProgrammingRuby/) is available online. +- [Ruby Style Guide](https://github.com/bbatsov/ruby-style-guide) - A community-driven Ruby coding style guide. |