summaryrefslogtreecommitdiffhomepage
path: root/tr-tr/python-tr.html.markdown
diff options
context:
space:
mode:
Diffstat (limited to 'tr-tr/python-tr.html.markdown')
-rw-r--r--tr-tr/python-tr.html.markdown502
1 files changed, 502 insertions, 0 deletions
diff --git a/tr-tr/python-tr.html.markdown b/tr-tr/python-tr.html.markdown
new file mode 100644
index 00000000..01285080
--- /dev/null
+++ b/tr-tr/python-tr.html.markdown
@@ -0,0 +1,502 @@
+---
+language: python
+filename: learnpython-tr.py
+contributors:
+ - ["Louie Dinh", "http://ldinh.ca"]
+translators:
+ - ["Haydar KULEKCI", "http://scanf.info/"]
+lang: tr-tr
+---
+Python Guido Van Rossum tarafından 90'ların başında yaratılmıştır. Şu anda
+varolanlar arasında en iyi dillerden birisidir. Ben (Louie Dinh) Python
+dilinin syntax'ının belirginliğine aşığım. O basit olarak çalıştırılabilir
+pseudocode'dur.
+
+Geri bildirimlerden son derece mutluluk duyarım! Bana [@louiedinh](http://twitter.com/louiedinh)
+adresinden ya da louiedinh [at] [google's email service] adresinden ulaşabilirsiniz.
+
+Çeviri için geri bildirimleri de [@kulekci](http://twitter.com/kulekci)
+adresine yapabilirsiniz.
+
+Not: Bu yazıdaki özellikler Python 2.7 için geçerlidir, ama Python 2.x için de
+uygulanabilir. Python 3 için başka bir zaman tekrar bakınız.
+
+
+```python
+# Tek satır yorum hash işareti ile başlar.
+""" Çoklu satır diziler üç tane çift tırnak
+ arasında yazılır. Ve yorum olarak da
+ kullanılabilir
+"""
+
+
+####################################################
+## 1. İlkel Veri Tipleri ve Operatörler
+####################################################
+
+# Sayılar
+3 #=> 3
+
+# Matematik beklediğiniz gibi
+1 + 1 #=> 2
+8 - 1 #=> 7
+10 * 2 #=> 20
+35 / 5 #=> 7
+
+# Bölünme biraz ilginç. EĞer tam sayılar üzerinde bölünme işlemi yapıyorsanız
+# sonuç otomatik olarak kırpılır.
+5 / 2 #=> 2
+
+# Bölünme işlemini düzenlemek için kayan noktalı sayıları bilmeniz gerekir.
+2.0 # Bu bir kayan noktalı sayı
+11.0 / 4.0 #=> 2.75 ahhh...daha iyi
+
+# İşlem önceliğini parantezler ile sağlayabilirsiniz.
+(1 + 3) * 2 #=> 8
+
+# Boolean değerleri bilindiği gibi
+True
+False
+
+# not ile nagatif(mantıksal) değerini alma
+not True #=> False
+not False #=> True
+
+# Eşitlik ==
+1 == 1 #=> True
+2 == 1 #=> False
+
+# Eşitsizlik !=
+1 != 1 #=> False
+2 != 1 #=> True
+
+# Daha fazla karşılaştırma
+1 < 10 #=> True
+1 > 10 #=> False
+2 <= 2 #=> True
+2 >= 2 #=> True
+
+# Karşılaştırma zincirleme yapılabilir!
+1 < 2 < 3 #=> True
+2 < 3 < 2 #=> False
+
+# Karakter dizisi " veya ' ile oluşturulabilir
+"This is a string."
+'This is also a string.'
+
+# Karakter dizileri birbirleri ile eklenebilir
+"Hello " + "world!" #=> "Hello world!"
+
+# A string can be treated like a list of characters
+# Bir string'e karakter listesi gibi davranabilirsiniz.
+"This is a string"[0] #=> 'T'
+
+# % karakter dizisini(string) formatlamak için kullanılır, bunun gibi:
+"%s can be %s" % ("strings", "interpolated")
+
+# String'leri formatlamanın yeni bir yöntem ise format metodudur.
+# Bu metod tercih edilen yöntemdir.
+"{0} can be {1}".format("strings", "formatted")
+# Eğer saymak istemiyorsanız anahtar kelime kullanabilirsiniz.
+"{name} wants to eat {food}".format(name="Bob", food="lasagna")
+
+# None bir objedir
+None #=> None
+
+# "==" eşitliğini non objesi ile karşılaştırmak için kullanmayın.
+# Onun yerine "is" kullanın.
+"etc" is None #=> False
+None is None #=> True
+
+# 'is' operatörü obje kimliği için test etmektedir. Bu ilkel değerler
+# için kullanışlı değildir, ama objeleri karşılaştırmak için kullanışlıdır.
+
+# None, 0 ve boş string/list'ler False olarak değerlendirilir.
+# Tüm eşitlikler True döner
+0 == False #=> True
+"" == False #=> True
+
+
+####################################################
+## 2. Değişkenler ve Kolleksiyonlar
+####################################################
+
+# Ekrana yazdırma oldukça kolaydır.
+print "I'm Python. Nice to meet you!"
+
+
+# Değişkenlere bir değer atamadan önce tanımlamaya gerek yoktur.
+some_var = 5 # Değişken isimlerinde gelenek küçük karakter ve alt çizgi
+ # kullanmaktır.
+some_var #=> 5
+
+# Daha önceden tanımlanmamış ya da assign edilmemeiş bir değişkene erişmeye
+# çalıştığınızda bir hata fırlatılacaktır. Hata ayıklama hakkında daha fazla
+# bilgi için kontrol akışı kısmına göz atınız.
+some_other_var # isim hatası fırlatılır
+
+# isterseniz "if"i bir ifade gibi kullanabilirsiniz.
+"yahoo!" if 3 > 2 else 2 #=> "yahoo!"
+
+# Listeler
+li = []
+# Önceden değerleri tanımlanmış listeler
+other_li = [4, 5, 6]
+
+# Bir listenin sonuna birşeyler eklemek
+li.append(1) #li şu anda [1]
+li.append(2) #li şu anda [1, 2]
+li.append(4) #li şu anda [1, 2, 4]
+li.append(3) #li şu anda [1, 2, 4, 3]
+# pop ile sondan birşeyler silmek
+li.pop() #=> 3 and li is now [1, 2, 4]
+# Tekrar sonuna eklemek
+li.append(3) # li is now [1, 2, 4, 3] again.
+
+# Dizi gibi listenin elemanlarına erişmek
+li[0] #=> 1
+# Son elemanın değerine ulaşmak
+li[-1] #=> 3
+
+# Listede bulunmayan bir index'teki elemana erişirken "IndexError" hatası
+# fırlatılır
+li[4] # IndexError fırlatılır
+
+# slice syntax'ı ile belli aralıktakı değerlere bakabilirsiniz.
+# (Açık ve kapalı aralıklıdır.)
+li[1:3] #=> [2, 4]
+# Başlangıcı ihmal etme
+li[2:] #=> [4, 3]
+# Sonu ihmal etme
+li[:3] #=> [1, 2, 4]
+
+# "del" ile istenilen bir elemanı listeden silmek
+del li[2] # li is now [1, 2, 3]
+
+# Listeleri birbiri ile birleştirebilirsiniz.
+li + other_li #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] - Not: li ve other_li yanlız bırakılır
+
+# extend ile listeleri birleştirmek
+li.extend(other_li) # Now li is [1, 2, 3, 4, 5, 6]
+
+# bir değerin liste içerisinde varlığını "in" ile kontrol etmek
+1 in li #=> True
+
+# "len" ile listenin uzunluğunu bulmak
+len(li) #=> 6
+
+# Tüpler listeler gibidir sadece değişmezler(immutable)
+tup = (1, 2, 3)
+tup[0] #=> 1
+tup[0] = 3 # TypeError fırlatılır.
+
+# Litelerde yapılanların hepsini tüplerde de yapılabilir
+len(tup) #=> 3
+tup + (4, 5, 6) #=> (1, 2, 3, 4, 5, 6)
+tup[:2] #=> (1, 2)
+2 in tup #=> True
+
+# Tüplerin(veya listelerin) içerisindeki değerleri değişkenelere
+# atanabilir
+a, b, c = (1, 2, 3) # a şu anda 1, b şu anda 2 ve c şu anda 3
+# Eğer parantez kullanmaz iseniz tüpler varsayılan olarak oluşturulur
+d, e, f = 4, 5, 6
+# şimdi iki değeri değiş tokuş etmek çok kolaydır.
+e, d = d, e # d şimdi 5 ve e şimdi 4
+
+
+# Sözlükler (Dictionaries) key-value saklanır.
+empty_dict = {}
+# Sözlüklere önceden değer atama örneği
+filled_dict = {"one": 1, "two": 2, "three": 3}
+
+# Değere ulaşmak için [] kullanılır
+filled_dict["one"] #=> 1
+
+# Tüm anahtarlara(key) "keys()" metodu ile ulaşılır
+filled_dict.keys() #=> ["three", "two", "one"]
+# Not - Sözlüklerin anahtarlarının sıralı geleceği garanti değildir
+# Sonuçlarınız değer listesini aldığınızda tamamen eşleşmeyebilir
+
+# Tüm değerleri almak için "values()" kullanabilirsiniz.
+filled_dict.values() #=> [3, 2, 1]
+# Not - Sıralama ile ilgili anahtarlar ile aynı durum geçerlidir.
+
+# Bir anahtarın sözlükte oluş olmadığını "in" ile kontrol edilebilir
+"one" in filled_dict #=> True
+1 in filled_dict #=> False
+
+# Olmayan bir anahtar çağrıldığında KeyError fırlatılır.
+filled_dict["four"] # KeyError
+
+# "get()" metodu KeyError fırlatılmasını önler
+filled_dict.get("one") #=> 1
+filled_dict.get("four") #=> None
+# get() metodu eğer anahtar mevcut değilse varsayılan bir değer atama
+# imknaı sağlar.
+filled_dict.get("one", 4) #=> 1
+filled_dict.get("four", 4) #=> 4
+
+# "setdefault()" metodu sözlüğe yeni bir key-value eşleşmesi eklemenin
+# güvenli bir yoludur.
+filled_dict.setdefault("five", 5) #filled_dict["five"] is set to 5
+filled_dict.setdefault("five", 6) #filled_dict["five"] is still 5
+
+
+# Sets store ... well sets
+empty_set = set()
+# Bir demek değer ile bir "set" oluşturmak
+some_set = set([1,2,2,3,4]) # some_set is now set([1, 2, 3, 4])
+
+# Python 2.7'den beri {}'ler bir "set" tanımlaman için kullanılabilir
+filled_set = {1, 2, 2, 3, 4} # => {1 2 3 4}
+
+# Bir set'e daha fazla eleman eklemek
+filled_set.add(5) # filled_set is now {1, 2, 3, 4, 5}
+
+# "&" işareti ile iki set'in kesişimlerini alınabilir
+other_set = {3, 4, 5, 6}
+filled_set & other_set #=> {3, 4, 5}
+
+# | işareti ile
+filled_set | other_set #=> {1, 2, 3, 4, 5, 6}
+
+# "-" işareti ile iki set'in farkları alınabilir
+{1,2,3,4} - {2,3,5} #=> {1, 4}
+
+# "in" ile değerin set içerisinde olup olmadığını kontrol edebilirsiniz
+2 in filled_set #=> True
+10 in filled_set #=> False
+
+
+####################################################
+## 3. Akış Denetimi
+####################################################
+
+# Bir değişken oluşturmak
+some_var = 5
+
+# Buradaki bir if ifadesi. Girintiler(Intentation) Python'da önemlidir!
+# "some_var is smaller than 10" yazdırılır.
+if some_var > 10:
+ print "some_var is totally bigger than 10."
+elif some_var < 10: # elif ifadesi isteğe bağlıdır
+ print "some_var is smaller than 10."
+else: # Bu da isteğe bağlıdır.
+ print "some_var is indeed 10."
+
+
+"""
+For döngüleri listeler üzerinde iterasyon yapar
+Ekrana yazdırılan:
+ dog is a mammal
+ cat is a mammal
+ mouse is a mammal
+"""
+for animal in ["dog", "cat", "mouse"]:
+ # Biçimlendirmeleri string'e katmak için % kullanabilirsiniz
+ print "%s is a mammal" % animal
+
+"""
+"range(number)" ifadesi sıfırdan verilen sayıya kadar bir sayı listesi döner
+Ekrana yazdırılan:
+ 0
+ 1
+ 2
+ 3
+"""
+for i in range(4):
+ print i
+
+"""
+While döngüsü koşul sağlanmayana kadar devam eder
+Ekrana yazdırılan:
+ 0
+ 1
+ 2
+ 3
+"""
+x = 0
+while x < 4:
+ print x
+ x += 1 # Shorthand for x = x + 1
+
+# try/except bloğu ile hatalar ayıklanabilir
+
+# Python 2.6 ve üstü için çalışacaktır:
+try:
+ # "raise" bir hata fırlatmak için kullanılabilir
+ raise IndexError("This is an index error")
+except IndexError as e:
+ pass # Pass is just a no-op. Usually you would do recovery here.
+
+
+####################################################
+## 4. Fonksiyonlar
+####################################################
+
+
+# Yeni bir fonksiyon oluşturmak için "def" kullanılır
+def add(x, y):
+ print "x is %s and y is %s" % (x, y)
+ return x + y # Return values with a return statement
+
+# Fonksiyonu parametre ile çağırmak
+add(5, 6) #=> prints out "x is 5 and y is 6" and returns 11
+
+# Diğer bir yol fonksiyonları anahtar argümanları ile çağırmak
+add(y=6, x=5) # Anahtar argümanlarının sırası farklı da olabilir
+
+# Değişken sayıda parametresi olan bir fonksiyon tanımlayabilirsiniz
+def varargs(*args):
+ return args
+
+varargs(1, 2, 3) #=> (1,2,3)
+
+# Değişken sayıda anahtar argümanlı parametre alan fonksiyonlar da
+# tanımlayabilirsiniz.
+def keyword_args(**kwargs):
+ return kwargs
+
+# Şu şekilde kullanılacaktır
+keyword_args(big="foot", loch="ness") #=> {"big": "foot", "loch": "ness"}
+
+# Eğer isterseniz ikisini aynı anda da yapabilirsiniz
+def all_the_args(*args, **kwargs):
+ print args
+ print kwargs
+"""
+all_the_args(1, 2, a=3, b=4) prints:
+ (1, 2)
+ {"a": 3, "b": 4}
+"""
+
+# Fonksiyonu çağırırken, args/kwargs'ın tam tersini de yapabilirsiniz!
+# Tüpü yaymak için * ve kwargs'ı yaymak için ** kullanın.
+args = (1, 2, 3, 4)
+kwargs = {"a": 3, "b": 4}
+all_the_args(*args) # foo(1, 2, 3, 4) ile eşit
+all_the_args(**kwargs) # foo(a=3, b=4) ile eşit
+all_the_args(*args, **kwargs) # foo(1, 2, 3, 4, a=3, b=4) ile eşit
+
+# Python first-class fonksiyonlara sahiptir
+def create_adder(x):
+ def adder(y):
+ return x + y
+ return adder
+
+add_10 = create_adder(10)
+add_10(3) #=> 13
+
+# Anonymous fonksiyonlar da vardır
+(lambda x: x > 2)(3) #=> True
+
+# Dahili yüksek seviye fonksiyonlar vardır
+map(add_10, [1,2,3]) #=> [11, 12, 13]
+filter(lambda x: x > 5, [3, 4, 5, 6, 7]) #=> [6, 7]
+
+# Map etme(maps) ve filtreleme(filtres) için liste kullanabiliriz.
+[add_10(i) for i in [1, 2, 3]] #=> [11, 12, 13]
+[x for x in [3, 4, 5, 6, 7] if x > 5] #=> [6, 7]
+
+
+####################################################
+## 5. Sınıflar
+####################################################
+
+# We subclass from object to get a class.
+class Human(object):
+
+ # Bir sınıf özelliği. Bu sınıfın tüm "instance"larına paylaşılmıştır.
+ species = "H. sapiens"
+
+ # Basic initializer
+ def __init__(self, name):
+ # Metoda gelen argümanın değerini sınıfın elemanı olan "name"
+ # değişkenine atama
+ self.name = name
+
+ # Bir instance metodu. Tüm metodlar ilk argüman olarak "self"
+ # parametresini alır
+ def say(self, msg):
+ return "%s: %s" % (self.name, msg)
+
+ # Bir sınıf metodu tüm "instance"lar arasında paylaşılır
+ # İlk argüman olarak sınıfı çağırarak çağrılırlar
+ @classmethod
+ def get_species(cls):
+ return cls.species
+
+ # Bir statik metod bir sınıf ya da instance referansı olmadan çağrılır
+ @staticmethod
+ def grunt():
+ return "*grunt*"
+
+
+# Bir sınıf örneği oluşturmak
+i = Human(name="Ian")
+print i.say("hi") # "Ian: hi" çıktısı verir
+
+j = Human("Joel")
+print j.say("hello") # "Joel: hello" çıktısı verir
+
+# Sınıf metodunu çağıralım
+i.get_species() #=> "H. sapiens"
+
+# Paylaşılan sınıf özellik değiştirelim.
+Human.species = "H. neanderthalensis"
+i.get_species() #=> "H. neanderthalensis"
+j.get_species() #=> "H. neanderthalensis"
+
+# Statik metodu çağırma
+Human.grunt() #=> "*grunt*"
+
+
+####################################################
+## 6. Modüller
+####################################################
+
+# Modülleri sayfaya dahil edebilirsiniz
+import math
+print math.sqrt(16) #=> 4
+
+# Modül içerisinden spesifik bir fonksiyonu getirebilirsiniz
+from math import ceil, floor
+print ceil(3.7) #=> 4.0
+print floor(3.7) #=> 3.0
+
+# Modüldeki tüm fonksiyonları dahil edebilirsiniz
+# Uyarı: bu önerilmez
+from math import *
+
+# Modülün adını kısaltabilirsiniz
+import math as m
+math.sqrt(16) == m.sqrt(16) #=> True
+
+# Python modülleri sıradan python dosyalarıdır. Kendinize bir modül
+# yazabilirsiniz, ve dahil edebilirsiniz. Modülün adı ile dosya adı
+# aynı olmalıdır.
+
+# Modüllerde tanımlanmış fonksiyon ve metodları öğrenebilirsiniz.
+import math
+dir(math)
+
+
+
+```
+
+## Daha fazlası için hazır mısınız?
+
+### Ücretsiz Dökümanlar
+
+* [Learn Python The Hard Way](http://learnpythonthehardway.org/book/)
+* [Dive Into Python](http://www.diveintopython.net/)
+* [The Official Docs](http://docs.python.org/2.6/)
+* [Hitchhiker's Guide to Python](http://docs.python-guide.org/en/latest/)
+* [Python Module of the Week](http://pymotw.com/2/)
+
+### Dead Tree
+
+* [Programming Python](http://www.amazon.com/gp/product/0596158106/ref=as_li_qf_sp_asin_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0596158106&linkCode=as2&tag=homebits04-20)
+* [Dive Into Python](http://www.amazon.com/gp/product/1441413022/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=1441413022&linkCode=as2&tag=homebits04-20)
+* [Python Essential Reference](http://www.amazon.com/gp/product/0672329786/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0672329786&linkCode=as2&tag=homebits04-20)