diff options
Diffstat (limited to 'tr-tr')
| -rw-r--r-- | tr-tr/c-tr.html.markdown | 2 | ||||
| -rw-r--r-- | tr-tr/python-tr.html.markdown | 812 | ||||
| -rw-r--r-- | tr-tr/python3-tr.html.markdown | 640 | ||||
| -rw-r--r-- | tr-tr/pythonlegacy-tr.html.markdown | 502 |
4 files changed, 978 insertions, 978 deletions
diff --git a/tr-tr/c-tr.html.markdown b/tr-tr/c-tr.html.markdown index 6042a609..4ef12527 100644 --- a/tr-tr/c-tr.html.markdown +++ b/tr-tr/c-tr.html.markdown @@ -477,7 +477,7 @@ typedef void (*my_fnp_type)(char *); [K&R, aka "The C Programming Language"](https://en.wikipedia.org/wiki/The_C_Programming_Language)'in bir kopyasını bulundurmak mükemmel olabilir -Diğer bir iyi kaynak ise [Learn C the hard way](http://c.learncodethehardway.org/book/) +Diğer bir iyi kaynak ise [Learn C the hard way](http://learncodethehardway.org/c/) It's very important to use proper spacing, indentation and to be consistent with your coding style in general. Readable code is better than clever code and fast code. For a good, sane coding style to adopt, see the diff --git a/tr-tr/python-tr.html.markdown b/tr-tr/python-tr.html.markdown index 99a3eb4e..6d9cdcbe 100644 --- a/tr-tr/python-tr.html.markdown +++ b/tr-tr/python-tr.html.markdown @@ -1,316 +1,344 @@ --- -language: python -filename: learnpython-tr.py +language: Python contributors: - - ["Louie Dinh", "http://ldinh.ca"] + - ["Louie Dinh", "http://pythonpracticeprojects.com"] + - ["Steven Basart", "http://github.com/xksteven"] + - ["Andre Polykanine", "https://github.com/Oire"] + - ["Batuhan Osman T.", "https://github.com/BTaskaya"] translators: - - ["Haydar KULEKCI", "http://scanf.info/"] + - ["Eray AYDIN", "http://erayaydin.me/"] lang: tr-tr +filename: learnpython-tr.py --- -Python Guido Van Rossum tarafından 90'ların başında yaratılmıştır. Şu anda -varolanlar arasında en iyi dillerden birisidir. Ben (Louie Dinh) Python -dilinin syntax'ının belirginliğine aşığım. O basit olarak çalıştırılabilir -pseudocode'dur. -Geri bildirimlerden son derece mutluluk duyarım! Bana [@louiedinh](http://twitter.com/louiedinh) -adresinden ya da louiedinh [at] [google's email service] adresinden ulaşabilirsiniz. +Python,90ların başlarında Guido Van Rossum tarafından oluşturulmuştur. En popüler olan dillerden biridir. Beni Python'a aşık eden sebep onun syntax beraklığı. Çok basit bir çalıştırılabilir söz koddur. -Çeviri için geri bildirimleri de [@kulekci](http://twitter.com/kulekci) -adresine yapabilirsiniz. +Not: Bu makale Python 3 içindir. Eğer Python 2.7 öğrenmek istiyorsanız [burayı](http://learnxinyminutes.com/docs/pythonlegacy/) kontrol edebilirsiniz. -Not: Bu yazıdaki özellikler Python 2.7 için geçerlidir, ama Python 2.x için de -uygulanabilir. Python 3 için başka bir zaman tekrar bakınız. +```python +# Tek satırlık yorum satırı kare(#) işareti ile başlamaktadır. -```python -# Tek satır yorum hash işareti ile başlar. -""" Çoklu satır diziler üç tane çift tırnak - arasında yazılır. Ve yorum olarak da - kullanılabilir +""" Çok satırlı olmasını istediğiniz yorumlar + üç adet tırnak(") işareti ile + yapılmaktadır """ - #################################################### -## 1. İlkel Veri Tipleri ve Operatörler +## 1. Temel Veri Türleri ve Operatörler #################################################### # Sayılar -3 #=> 3 +3 # => 3 + +# Tahmin edebileceğiniz gibi matematik +1 + 1 # => 2 +8 - 1 # => 7 +10 * 2 # => 20 + +# Bölme işlemi varsayılan olarak onluk döndürür +35 / 5 # => 7.0 + +# Tam sayı bölmeleri, pozitif ve negatif sayılar için aşağıya yuvarlar +5 // 3 # => 1 +5.0 // 3.0 # => 1.0 # onluklar için de bu böyledir +-5 // 3 # => -2 +-5.0 // 3.0 # => -2.0 -# Matematik beklediğiniz gibi -1 + 1 #=> 2 -8 - 1 #=> 7 -10 * 2 #=> 20 -35 / 5 #=> 7 +# Onluk kullanırsanız, sonuç da onluk olur +3 * 2.0 # => 6.0 -# Bölünme biraz ilginç. EĞer tam sayılar üzerinde bölünme işlemi yapıyorsanız -# sonuç otomatik olarak kırpılır. -5 / 2 #=> 2 +# Kalan operatörü +7 % 3 # => 1 -# Bölünme işlemini düzenlemek için kayan noktalı sayıları bilmeniz gerekir. -2.0 # Bu bir kayan noktalı sayı -11.0 / 4.0 #=> 2.75 ahhh...daha iyi +# Üs (2 üzeri 4) +2**4 # => 16 -# İşlem önceliğini parantezler ile sağlayabilirsiniz. -(1 + 3) * 2 #=> 8 +# Parantez ile önceliği değiştirebilirsiniz +(1 + 3) * 2 # => 8 -# Boolean değerleri bilindiği gibi +# Boolean(Doğru-Yanlış) değerleri standart True False -# not ile nagatif(mantıksal) değerini alma -not True #=> False -not False #=> True +# 'değil' ile terse çevirme +not True # => False +not False # => True -# Eşitlik == -1 == 1 #=> True -2 == 1 #=> False +# Boolean Operatörleri +# "and" ve "or" büyük küçük harf duyarlıdır +True and False #=> False +False or True #=> True -# Eşitsizlik != -1 != 1 #=> False -2 != 1 #=> True +# Bool operatörleri ile sayı kullanımı +0 and 2 #=> 0 +-5 or 0 #=> -5 +0 == False #=> True +2 == True #=> False +1 == True #=> True -# Daha fazla karşılaştırma -1 < 10 #=> True -1 > 10 #=> False -2 <= 2 #=> True -2 >= 2 #=> True +# Eşitlik kontrolü == +1 == 1 # => True +2 == 1 # => False -# Karşılaştırma zincirleme yapılabilir! -1 < 2 < 3 #=> True -2 < 3 < 2 #=> False +# Eşitsizlik Kontrolü != +1 != 1 # => False +2 != 1 # => True -# Karakter dizisi " veya ' ile oluşturulabilir -"This is a string." -'This is also a string.' +# Diğer karşılaştırmalar +1 < 10 # => True +1 > 10 # => False +2 <= 2 # => True +2 >= 2 # => True -# Karakter dizileri birbirleri ile eklenebilir -"Hello " + "world!" #=> "Hello world!" +# Zincirleme şeklinde karşılaştırma da yapabilirsiniz! +1 < 2 < 3 # => True +2 < 3 < 2 # => False -# A string can be treated like a list of characters -# Bir string'e karakter listesi gibi davranabilirsiniz. -"This is a string"[0] #=> 'T' +# Yazı(Strings) " veya ' işaretleri ile oluşturulabilir +"Bu bir yazı." +'Bu da bir yazı.' -# % karakter dizisini(string) formatlamak için kullanılır, bunun gibi: -"%s can be %s" % ("strings", "interpolated") +# Yazılar da eklenebilir! Fakat bunu yapmanızı önermem. +"Merhaba " + "dünya!" # => "Merhaba dünya!" -# String'leri formatlamanın yeni bir yöntem ise format metodudur. -# Bu metod tercih edilen yöntemdir. -"{0} can be {1}".format("strings", "formatted") -# Eğer saymak istemiyorsanız anahtar kelime kullanabilirsiniz. -"{name} wants to eat {food}".format(name="Bob", food="lasagna") +# Bir yazı(string) karakter listesi gibi işlenebilir +"Bu bir yazı"[0] # => 'B' -# None bir objedir -None #=> None +# .format ile yazıyı biçimlendirebilirsiniz, şu şekilde: +"{} da ayrıca {}".format("yazılar", "işlenebilir") -# "==" eşitliğini non objesi ile karşılaştırmak için kullanmayın. -# Onun yerine "is" kullanın. -"etc" is None #=> False -None is None #=> True +# Biçimlendirme işleminde aynı argümanı da birden fazla kullanabilirsiniz. +"{0} çeviktir, {0} hızlıdır, {0} , {1} üzerinden atlayabilir".format("Ahmet", "şeker çubuğu") +#=> "Ahmet çeviktir, Ahmet hızlıdır, Ahmet , şeker çubuğu üzerinden atlayabilir" -# 'is' operatörü obje kimliği için test etmektedir. Bu ilkel değerler -# için kullanışlı değildir, ama objeleri karşılaştırmak için kullanışlıdır. +# Argümanın sırasını saymak istemiyorsanız, anahtar kelime kullanabilirsiniz. +"{isim} yemek olarak {yemek} istiyor".format(isim="Ahmet", yemek="patates") #=> "Ahmet yemek olarak patates istiyor" -# None, 0 ve boş string/list'ler False olarak değerlendirilir. -# Tüm eşitlikler True döner -0 == False #=> True -"" == False #=> True +# Eğer Python 3 kodunuz ayrıca Python 2.5 ve üstünde çalışmasını istiyorsanız, +# eski stil formatlamayı kullanabilirsiniz: +"%s bu %s yolla da %s" % ("yazılar", "eski", "biçimlendirilebilir") -#################################################### -## 2. Değişkenler ve Kolleksiyonlar -#################################################### +# Hiçbir şey(none) da bir objedir +None # => None -# Ekrana yazdırma oldukça kolaydır. -print "I'm Python. Nice to meet you!" +# Bir değerin none ile eşitlik kontrolü için "==" sembolünü kullanmayın +# Bunun yerine "is" kullanın. Obje türünün eşitliğini kontrol edecektir. +"vb" is None # => False +None is None # => True +# None, 0, ve boş yazılar/listeler/sözlükler hepsi False değeri döndürü. +# Diğer veriler ise True değeri döndürür +bool(0) # => False +bool("") # => False +bool([]) #=> False +bool({}) #=> False -# Değişkenlere bir değer atamadan önce tanımlamaya gerek yoktur. -some_var = 5 # Değişken isimlerinde gelenek küçük karakter ve alt çizgi - # kullanmaktır. -some_var #=> 5 -# Daha önceden tanımlanmamış ya da assign edilmemeiş bir değişkene erişmeye -# çalıştığınızda bir hata fırlatılacaktır. Hata ayıklama hakkında daha fazla -# bilgi için kontrol akışı kısmına göz atınız. -some_other_var # isim hatası fırlatılır +#################################################### +## 2. Değişkenler ve Koleksiyonlar +#################################################### -# isterseniz "if"i bir ifade gibi kullanabilirsiniz. -"yahoo!" if 3 > 2 else 2 #=> "yahoo!" +# Python bir yazdırma fonksiyonuna sahip +print("Ben Python. Tanıştığıma memnun oldum!") -# Listeler +# Değişkenlere veri atamak için önce değişkeni oluşturmanıza gerek yok. +# Düzenli bir değişken için hepsi_kucuk_ve_alt_cizgi_ile_ayirin +bir_degisken = 5 +bir_degisken # => 5 + +# Önceden tanımlanmamış değişkene erişmek hata oluşturacaktır. +# Kontrol akışları başlığından hata kontrolünü öğrenebilirsiniz. +bir_bilinmeyen_degisken # NameError hatası oluşturur + +# Listeler ile sıralamaları tutabilirsiniz li = [] -# Önceden değerleri tanımlanmış listeler -other_li = [4, 5, 6] - -# Bir listenin sonuna birşeyler eklemek -li.append(1) #li şu anda [1] -li.append(2) #li şu anda [1, 2] -li.append(4) #li şu anda [1, 2, 4] -li.append(3) #li şu anda [1, 2, 4, 3] -# pop ile sondan birşeyler silmek -li.pop() #=> 3 and li is now [1, 2, 4] -# Tekrar sonuna eklemek -li.append(3) # li is now [1, 2, 4, 3] again. - -# Dizi gibi listenin elemanlarına erişmek -li[0] #=> 1 -# Son elemanın değerine ulaşmak -li[-1] #=> 3 - -# Listede bulunmayan bir index'teki elemana erişirken "IndexError" hatası -# fırlatılır -li[4] # IndexError fırlatılır - -# slice syntax'ı ile belli aralıktakı değerlere bakabilirsiniz. -# (Açık ve kapalı aralıklıdır.) -li[1:3] #=> [2, 4] -# Başlangıcı ihmal etme -li[2:] #=> [4, 3] -# Sonu ihmal etme -li[:3] #=> [1, 2, 4] - -# "del" ile istenilen bir elemanı listeden silmek -del li[2] # li is now [1, 2, 3] - -# Listeleri birbiri ile birleştirebilirsiniz. -li + other_li #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] - Not: li ve other_li yanlız bırakılır - -# extend ile listeleri birleştirmek -li.extend(other_li) # Now li is [1, 2, 3, 4, 5, 6] - -# bir değerin liste içerisinde varlığını "in" ile kontrol etmek -1 in li #=> True - -# "len" ile listenin uzunluğunu bulmak -len(li) #=> 6 - -# Tüpler listeler gibidir sadece değişmezler(immutable) +# Önceden doldurulmuş listeler ile başlayabilirsiniz +diger_li = [4, 5, 6] + +# 'append' ile listenin sonuna ekleme yapabilirsiniz +li.append(1) # li artık [1] oldu +li.append(2) # li artık [1, 2] oldu +li.append(4) # li artık [1, 2, 4] oldu +li.append(3) # li artık [1, 2, 4, 3] oldu +# 'pop' ile listenin son elementini kaldırabilirsiniz +li.pop() # => 3 ve li artık [1, 2, 4] +# Çıkarttığımız tekrardan ekleyelim +li.append(3) # li yeniden [1, 2, 4, 3] oldu. + +# Dizi gibi listeye erişim sağlayın +li[0] # => 1 +# Son elemente bakın +li[-1] # => 3 + +# Listede olmayan bir elemente erişim sağlamaya çalışmak IndexError hatası oluşturur +li[4] # IndexError hatası oluşturur + +# Bir kısmını almak isterseniz. +li[1:3] # => [2, 4] +# Başlangıç belirtmezseniz +li[2:] # => [4, 3] +# Sonu belirtmesseniz +li[:3] # => [1, 2, 4] +# Her ikişer objeyi seçme +li[::2] # =>[1, 4] +# Listeyi tersten almak +li[::-1] # => [3, 4, 2, 1] +# Kombinasyonları kullanarak gelişmiş bir şekilde listenin bir kısmını alabilirsiniz +# li[baslangic:son:adim] + +# "del" ile isteğe bağlı, elementleri listeden kaldırabilirsiniz +del li[2] # li artık [1, 2, 3] oldu + +# Listelerde de ekleme yapabilirsiniz +# Not: değerler üzerinde değişiklik yapılmaz. +li + diger_li # => [1, 2, 3, 4, 5, 6] + +# Listeleri birbirine bağlamak için "extend()" kullanılabilir +li.extend(diger_li) # li artık [1, 2, 3, 4, 5, 6] oldu + +# Listedeki bir elementin olup olmadığı kontrolü "in" ile yapılabilir +1 in li # => True + +# Uzunluğu öğrenmek için "len()" kullanılabilir +len(li) # => 6 + + +# Tüpler listeler gibidir fakat değiştirilemez. tup = (1, 2, 3) -tup[0] #=> 1 -tup[0] = 3 # TypeError fırlatılır. - -# Litelerde yapılanların hepsini tüplerde de yapılabilir -len(tup) #=> 3 -tup + (4, 5, 6) #=> (1, 2, 3, 4, 5, 6) -tup[:2] #=> (1, 2) -2 in tup #=> True - -# Tüplerin(veya listelerin) içerisindeki değerleri değişkenelere -# atanabilir -a, b, c = (1, 2, 3) # a şu anda 1, b şu anda 2 ve c şu anda 3 -# Eğer parantez kullanmaz iseniz tüpler varsayılan olarak oluşturulur +tup[0] # => 1 +tup[0] = 3 # TypeError hatası oluşturur + +# Diğer liste işlemlerini tüplerde de uygulayabilirsiniz +len(tup) # => 3 +tup + (4, 5, 6) # => (1, 2, 3, 4, 5, 6) +tup[:2] # => (1, 2) +2 in tup # => True + +# Tüpleri(veya listeleri) değişkenlere açabilirsiniz +a, b, c = (1, 2, 3) # 'a' artık 1, 'b' artık 2 ve 'c' artık 3 +# Eğer parantez kullanmazsanız varsayılan oalrak tüpler oluşturulur d, e, f = 4, 5, 6 -# şimdi iki değeri değiş tokuş etmek çok kolaydır. -e, d = d, e # d şimdi 5 ve e şimdi 4 +# 2 değeri birbirine değiştirmek bu kadar kolay +e, d = d, e # 'd' artık 5 ve 'e' artık 4 + +# Sözlükler anahtar kodlarla verileri tutar +bos_sozl = {} +# Önceden doldurulmuş sözlük oluşturma +dolu_sozl = {"bir": 1, "iki": 2, "uc": 3} -# Sözlükler (Dictionaries) key-value saklanır. -empty_dict = {} -# Sözlüklere önceden değer atama örneği -filled_dict = {"one": 1, "two": 2, "three": 3} +# Değere bakmak için [] kullanalım +dolu_sozl["bir"] # => 1 -# Değere ulaşmak için [] kullanılır -filled_dict["one"] #=> 1 +# Bütün anahtarları almak için "keys()" kullanılabilir. +# Listelemek için list() kullanacağınız çünkü dönen değerin işlenmesi gerekiyor. Bu konuya daha sonra değineceğiz. +# Not - Sözlük anahtarlarının sıralaması kesin değildir. +# Beklediğiniz çıktı sizinkiyle tam uyuşmuyor olabilir. +list(dolu_sozl.keys()) # => ["uc", "iki", "bir"] -# Tüm anahtarlara(key) "keys()" metodu ile ulaşılır -filled_dict.keys() #=> ["three", "two", "one"] -# Not - Sözlüklerin anahtarlarının sıralı geleceği garanti değildir -# Sonuçlarınız değer listesini aldığınızda tamamen eşleşmeyebilir -# Tüm değerleri almak için "values()" kullanabilirsiniz. -filled_dict.values() #=> [3, 2, 1] -# Not - Sıralama ile ilgili anahtarlar ile aynı durum geçerlidir. +# Tüm değerleri almak için "values()" kullanacağız. Dönen değeri biçimlendirmek için de list() kullanmamız gerekiyor +# Not - Sıralama değişebilir. +list(dolu_sozl.values()) # => [3, 2, 1] -# Bir anahtarın sözlükte oluş olmadığını "in" ile kontrol edilebilir -"one" in filled_dict #=> True -1 in filled_dict #=> False -# Olmayan bir anahtar çağrıldığında KeyError fırlatılır. -filled_dict["four"] # KeyError +# Bir anahtarın sözlükte olup olmadığını "in" ile kontrol edebilirsiniz +"bir" in dolu_sozl # => True +1 in dolu_sozl # => False -# "get()" metodu KeyError fırlatılmasını önler -filled_dict.get("one") #=> 1 -filled_dict.get("four") #=> None -# get() metodu eğer anahtar mevcut değilse varsayılan bir değer atama -# imknaı sağlar. -filled_dict.get("one", 4) #=> 1 -filled_dict.get("four", 4) #=> 4 +# Olmayan bir anahtardan değer elde etmek isterseniz KeyError sorunu oluşacaktır. +dolu_sozl["dort"] # KeyError hatası oluşturur -# "setdefault()" metodu sözlüğe yeni bir key-value eşleşmesi eklemenin -# güvenli bir yoludur. -filled_dict.setdefault("five", 5) #filled_dict["five"] is set to 5 -filled_dict.setdefault("five", 6) #filled_dict["five"] is still 5 +# "get()" metodu ile değeri almaya çalışırsanız KeyError sorunundan kurtulursunuz +dolu_sozl.get("bir") # => 1 +dolu_sozl.get("dort") # => None +# "get" metoduna parametre belirterek değerin olmaması durumunda varsayılan bir değer döndürebilirsiniz. +dolu_sozl.get("bir", 4) # => 1 +dolu_sozl.get("dort", 4) # => 4 +# "setdefault()" metodu sözlükte, belirttiğiniz anahtarın [olmaması] durumunda varsayılan bir değer atayacaktır +dolu_sozl.setdefault("bes", 5) # dolu_sozl["bes"] artık 5 değerine sahip +dolu_sozl.setdefault("bes", 6) # dolu_sozl["bes"] değişmedi, hala 5 değerine sahip -# Sets store ... well sets -empty_set = set() -# Bir demek değer ile bir "set" oluşturmak -some_set = set([1,2,2,3,4]) # some_set is now set([1, 2, 3, 4]) +# Sözlüğe ekleme +dolu_sozl.update({"dort":4}) #=> {"bir": 1, "iki": 2, "uc": 3, "dort": 4} +#dolu_sozl["dort"] = 4 #sözlüğe eklemenin bir diğer yolu -# Python 2.7'den beri {}'ler bir "set" tanımlaman için kullanılabilir -filled_set = {1, 2, 2, 3, 4} # => {1 2 3 4} +# Sözlükten anahtar silmek için 'del' kullanılabilir +del dolu_sozl["bir"] # "bir" anahtarını dolu sözlükten silecektir -# Bir set'e daha fazla eleman eklemek -filled_set.add(5) # filled_set is now {1, 2, 3, 4, 5} -# "&" işareti ile iki set'in kesişimlerini alınabilir -other_set = {3, 4, 5, 6} -filled_set & other_set #=> {3, 4, 5} +# Setler ... set işte :D +bos_set = set() +# Seti bir veri listesi ile de oluşturabilirsiniz. Evet, biraz sözlük gibi duruyor. Üzgünüm. +bir_set = {1, 1, 2, 2, 3, 4} # bir_set artık {1, 2, 3, 4} -# | işareti ile -filled_set | other_set #=> {1, 2, 3, 4, 5, 6} +# Sete yeni setler ekleyebilirsiniz +dolu_set = bir_set -# "-" işareti ile iki set'in farkları alınabilir -{1,2,3,4} - {2,3,5} #=> {1, 4} +# Sete bir diğer öğe ekleme +dolu_set.add(5) # dolu_set artık {1, 2, 3, 4, 5} oldu -# "in" ile değerin set içerisinde olup olmadığını kontrol edebilirsiniz -2 in filled_set #=> True -10 in filled_set #=> False +# Setlerin çakışan kısımlarını almak için '&' kullanabilirsiniz +diger_set = {3, 4, 5, 6} +dolu_set & diger_set # => {3, 4, 5} + +# '|' ile aynı olan elementleri almayacak şekilde setleri birleştirebilirsiniz +dolu_set | diger_set # => {1, 2, 3, 4, 5, 6} + +# Farklılıkları almak için "-" kullanabilirsiniz +{1, 2, 3, 4} - {2, 3, 5} # => {1, 4} + +# Bir değerin olup olmadığının kontrolü için "in" kullanılabilir +2 in dolu_set # => True +10 in dolu_set # => False #################################################### -## 3. Akış Denetimi +## 3. Kontrol Akışları ve Temel Soyutlandırma #################################################### -# Bir değişken oluşturmak -some_var = 5 +# Bir değişken oluşturalım +bir_degisken = 5 -# Buradaki bir if ifadesi. Girintiler(Intentation) Python'da önemlidir! -# "some_var is smaller than 10" yazdırılır. -if some_var > 10: - print "some_var is totally bigger than 10." -elif some_var < 10: # elif ifadesi isteğe bağlıdır - print "some_var is smaller than 10." -else: # Bu da isteğe bağlıdır. - print "some_var is indeed 10." +# Burada bir "if" ifadesi var. Girinti(boşluk,tab) python için önemlidir! +# çıktı olarak "bir_degisken 10 dan küçük" yazar +if bir_degisken > 10: + print("bir_degisken 10 dan büyük") +elif bir_degisken < 10: # Bu 'elif' ifadesi zorunlu değildir. + print("bir_degisken 10 dan küçük") +else: # Bu ifade de zorunlu değil. + print("bir_degisken değeri 10") """ -For döngüleri listeler üzerinde iterasyon yapar -Ekrana yazdırılan: - dog is a mammal - cat is a mammal - mouse is a mammal +Döngülerle lsiteleri döngüye alabilirsiniz +çıktı: + köpek bir memeli hayvandır + kedi bir memeli hayvandır + fare bir memeli hayvandır """ -for animal in ["dog", "cat", "mouse"]: - # Biçimlendirmeleri string'e katmak için % kullanabilirsiniz - print "%s is a mammal" % animal - +for hayvan in ["köpek", "kedi, "fare"]: + # format ile kolayca yazıyı biçimlendirelim + print("{} bir memeli hayvandır".format(hayvan)) + """ -"range(number)" ifadesi sıfırdan verilen sayıya kadar bir sayı listesi döner -Ekrana yazdırılan: +"range(sayi)" bir sayı listesi döndür +0'dan belirttiğiniz sayıyıa kadar +çıktı: 0 1 2 3 """ for i in range(4): - print i + print(i) """ -While döngüsü koşul sağlanmayana kadar devam eder -Ekrana yazdırılan: +'While' döngüleri koşul çalıştıkça işlemleri gerçekleştirir. +çıktı: 0 1 2 @@ -318,185 +346,295 @@ Ekrana yazdırılan: """ x = 0 while x < 4: - print x - x += 1 # Shorthand for x = x + 1 - -# try/except bloğu ile hatalar ayıklanabilir + print(x) + x += 1 # Uzun hali x = x + 1 -# Python 2.6 ve üstü için çalışacaktır: +# Hataları kontrol altına almak için try/except bloklarını kullanabilirsiniz try: - # "raise" bir hata fırlatmak için kullanılabilir - raise IndexError("This is an index error") + # Bir hata oluşturmak için "raise" kullanabilirsiniz + raise IndexError("Bu bir index hatası") except IndexError as e: - pass # Pass is just a no-op. Usually you would do recovery here. + pass # Önemsiz, devam et. +except (TypeError, NameError): + pass # Çoklu bir şekilde hataları kontrol edebilirsiniz, tabi gerekirse. +else: # İsteğe bağlı bir kısım. Eğer hiçbir hata kontrol mekanizması desteklemiyorsa bu blok çalışacaktır + print("Her şey iyi!") # IndexError, TypeError ve NameError harici bir hatada bu blok çalıştı + +# Temel Soyutlandırma, bir objenin işlenmiş halidir. +# Aşağıdaki örnekte; Obje, range fonksiyonuna temel soyutlandırma gönderdi. + +dolu_sozl = {"bir": 1, "iki": 2, "uc": 3} +temel_soyut = dolu_sozl.keys() +print(temel_soyut) #=> range(1,10). Bu obje temel soyutlandırma arayüzü ile oluşturuldu + +# Temel Soyutlandırılmış objeyi döngüye sokabiliriz. +for i in temel_soyut: + print(i) # Çıktısı: bir, iki, uc + +# Fakat, elementin anahtarına değerine. +temel_soyut[1] # TypeError hatası! + +# 'iterable' bir objenin nasıl temel soyutlandırıldığıdır. +iterator = iter(temel_soyut) + +# 'iterator' o obje üzerinde yaptığımız değişiklikleri hatırlayacaktır +# Bir sonraki objeyi almak için __next__ fonksiyonunu kullanabilirsiniz. +iterator.__next__() #=> "bir" + +# Bir önceki __next__ fonksiyonumuzu hatırlayıp bir sonraki kullanımda bu sefer ondan bir sonraki objeyi döndürecektir +iterator.__next__() #=> "iki" +iterator.__next__() #=> "uc" + +# Bütün nesneleri aldıktan sonra bir daha __next__ kullanımınızda, StopIterator hatası oluşturacaktır. +iterator.__next__() # StopIteration hatası + +# iterator'deki tüm nesneleri almak için list() kullanabilirsiniz. +list(dolu_sozl.keys()) #=> Returns ["bir", "iki", "uc"] #################################################### ## 4. Fonksiyonlar #################################################### +# "def" ile yeni fonksiyonlar oluşturabilirsiniz +def topla(x, y): + print("x = {} ve y = {}".format(x, y)) + return x + y # Değer döndürmek için 'return' kullanmalısınız -# Yeni bir fonksiyon oluşturmak için "def" kullanılır -def add(x, y): - print "x is %s and y is %s" % (x, y) - return x + y # Return values with a return statement +# Fonksiyonu parametleri ile çağırıyoruz +topla(5, 6) # => çıktı "x = 5 ve y = 6" ve değer olarak 11 döndürür -# Fonksiyonu parametre ile çağırmak -add(5, 6) #=> prints out "x is 5 and y is 6" and returns 11 +# Bir diğer fonksiyon çağırma yöntemi de anahtar değerleri ile belirtmek +topla(y=6, x=5) # Anahtar değeri belirttiğiniz için parametre sıralaması önemsiz. -# Diğer bir yol fonksiyonları anahtar argümanları ile çağırmak -add(y=6, x=5) # Anahtar argümanlarının sırası farklı da olabilir +# Sınırsız sayıda argüman da alabilirsiniz +def argumanlar(*argumanlar): + return argumanlar -# Değişken sayıda parametresi olan bir fonksiyon tanımlayabilirsiniz -def varargs(*args): - return args +argumanlar(1, 2, 3) # => (1, 2, 3) -varargs(1, 2, 3) #=> (1,2,3) +# Parametrelerin anahtar değerlerini almak isterseniz +def anahtar_par(**anahtarlar): + return anahtar -# Değişken sayıda anahtar argümanlı parametre alan fonksiyonlar da -# tanımlayabilirsiniz. -def keyword_args(**kwargs): - return kwargs +# Çalıştırdığımızda +anahtar_par(anah1="deg1", anah2="deg2") # => {"anah1": "deg1", "anah2": "deg2"} -# Şu şekilde kullanılacaktır -keyword_args(big="foot", loch="ness") #=> {"big": "foot", "loch": "ness"} -# Eğer isterseniz ikisini aynı anda da yapabilirsiniz -def all_the_args(*args, **kwargs): - print args - print kwargs +# İsterseniz, bu ikisini birden kullanabilirsiniz +def tum_argumanlar(*argumanlar, **anahtarla): + print(argumanlar) + print(anahtarla) """ -all_the_args(1, 2, a=3, b=4) prints: +tum_argumanlar(1, 2, a=3, b=4) çıktı: (1, 2) {"a": 3, "b": 4} """ -# Fonksiyonu çağırırken, args/kwargs'ın tam tersini de yapabilirsiniz! -# Tüpü yaymak için * ve kwargs'ı yaymak için ** kullanın. -args = (1, 2, 3, 4) -kwargs = {"a": 3, "b": 4} -all_the_args(*args) # foo(1, 2, 3, 4) ile eşit -all_the_args(**kwargs) # foo(a=3, b=4) ile eşit -all_the_args(*args, **kwargs) # foo(1, 2, 3, 4, a=3, b=4) ile eşit - -# Python first-class fonksiyonlara sahiptir -def create_adder(x): - def adder(y): - return x + y - return adder +# Fonksiyonu çağırırken de aynısını kullanabilirsiniz +argumanlar = (1, 2, 3, 4) +anahtarla = {"a": 3, "b": 4} +tum_argumanlar(*argumanlar) # = foo(1, 2, 3, 4) +tum_argumanlar(**anahtarla) # = foo(a=3, b=4) +tum_argumanlar(*argumanlar, **anahtarla) # = foo(1, 2, 3, 4, a=3, b=4) + + +# Fonksiyonlarda kullanacağımız bir değişken oluşturalım +x = 5 + +def belirleX(sayi): + # Fonksiyon içerisindeki x ile global tanımladığımız x aynı değil + x = sayi # => 43 + print (x) # => 43 + +def globalBelirleX(sayi): + global x + print (x) # => 5 + x = sayi # global olan x değişkeni artık 6 + print (x) # => 6 + +belirleX(43) +globalBelirleX(6) -add_10 = create_adder(10) -add_10(3) #=> 13 -# Anonymous fonksiyonlar da vardır -(lambda x: x > 2)(3) #=> True +# Sınıf fonksiyonları oluşturma +def toplama_olustur(x): + def topla(y): + return x + y + return topla + +ekle_10 = toplama_olustur(10) +ekle_10(3) # => 13 -# Dahili yüksek seviye fonksiyonlar vardır -map(add_10, [1,2,3]) #=> [11, 12, 13] -filter(lambda x: x > 5, [3, 4, 5, 6, 7]) #=> [6, 7] +# Bilinmeyen fonksiyon +(lambda x: x > 2)(3) # => True -# Map etme(maps) ve filtreleme(filtres) için liste kullanabiliriz. -[add_10(i) for i in [1, 2, 3]] #=> [11, 12, 13] -[x for x in [3, 4, 5, 6, 7] if x > 5] #=> [6, 7] +# TODO - Fix for iterables +# Belirli sayıdan yükseğini alma fonksiyonu +map(ekle_10, [1, 2, 3]) # => [11, 12, 13] +filter(lambda x: x > 5, [3, 4, 5, 6, 7]) # => [6, 7] +# Filtreleme işlemi için liste comprehensions da kullanabiliriz +[ekle_10(i) for i in [1, 2, 3]] # => [11, 12, 13] +[x for x in [3, 4, 5, 6, 7] if x > 5] # => [6, 7] #################################################### ## 5. Sınıflar #################################################### -# We subclass from object to get a class. -class Human(object): - - # Bir sınıf özelliği. Bu sınıfın tüm "instance"larına paylaşılmıştır. - species = "H. sapiens" - - # Basic initializer - def __init__(self, name): - # Metoda gelen argümanın değerini sınıfın elemanı olan "name" - # değişkenine atama - self.name = name - - # Bir instance metodu. Tüm metodlar ilk argüman olarak "self" - # parametresini alır - def say(self, msg): - return "%s: %s" % (self.name, msg) - - # Bir sınıf metodu tüm "instance"lar arasında paylaşılır - # İlk argüman olarak sınıfı çağırarak çağrılırlar + +# Sınıf oluşturmak için objeden alt sınıf oluşturacağız. +class Insan(object): + + # Sınıf değeri. Sınıfın tüm nesneleri tarafından kullanılabilir + tur = "H. sapiens" + + # Basit başlatıcı, Sınıf çağrıldığında tetiklenecektir. + # Dikkat edin, iki adet alt çizgi(_) bulunmakta. Bunlar + # python tarafından tanımlanan isimlerdir. + # Kendinize ait bir fonksiyon oluştururken __fonksiyon__ kullanmayınız! + def __init__(self, isim): + # Parametreyi sınıfın değerine atayalım + self.isim = isim + + # Bir metot. Bütün metotlar ilk parametre olarak "self "alır. + def soyle(self, mesaj): + return "{isim}: {mesaj}".format(isim=self.isim, mesaj=mesaj) + + # Bir sınıf metotu bütün nesnelere paylaştırılır + # İlk parametre olarak sınıf alırlar @classmethod - def get_species(cls): - return cls.species + def getir_tur(snf): + return snf.tur - # Bir statik metod bir sınıf ya da instance referansı olmadan çağrılır + # Bir statik metot, sınıf ve nesnesiz çağrılır @staticmethod def grunt(): return "*grunt*" -# Bir sınıf örneği oluşturmak -i = Human(name="Ian") -print i.say("hi") # "Ian: hi" çıktısı verir +# Sınıfı çağıralım +i = Insan(isim="Ahmet") +print(i.soyle("merhaba")) # çıktı "Ahmet: merhaba" -j = Human("Joel") -print j.say("hello") # "Joel: hello" çıktısı verir +j = Insan("Ali") +print(j.soyle("selam")) # çıktı "Ali: selam" -# Sınıf metodunu çağıralım -i.get_species() #=> "H. sapiens" +# Sınıf metodumuzu çağıraim +i.getir_tur() # => "H. sapiens" -# Paylaşılan sınıf özellik değiştirelim. -Human.species = "H. neanderthalensis" -i.get_species() #=> "H. neanderthalensis" -j.get_species() #=> "H. neanderthalensis" +# Paylaşılan değeri değiştirelim +Insan.tur = "H. neanderthalensis" +i.getir_tur() # => "H. neanderthalensis" +j.getir_tur() # => "H. neanderthalensis" -# Statik metodu çağırma -Human.grunt() #=> "*grunt*" +# Statik metodumuzu çağıralım +Insan.grunt() # => "*grunt*" #################################################### -## 6. Modüller +## 6. Moduller #################################################### -# Modülleri sayfaya dahil edebilirsiniz +# Modülleri içe aktarabilirsiniz import math -print math.sqrt(16) #=> 4.0 +print(math.sqrt(16)) # => 4.0 -# Modül içerisinden spesifik bir fonksiyonu getirebilirsiniz +# Modülden belirli bir fonksiyonları alabilirsiniz from math import ceil, floor -print ceil(3.7) #=> 4.0 -print floor(3.7) #=> 3.0 +print(ceil(3.7)) # => 4.0 +print(floor(3.7)) # => 3.0 -# Modüldeki tüm fonksiyonları dahil edebilirsiniz -# Uyarı: bu önerilmez +# Modüldeki tüm fonksiyonları içe aktarabilirsiniz +# Dikkat: bunu yapmanızı önermem. from math import * -# Modülün adını kısaltabilirsiniz +# Modül isimlerini değiştirebilirsiniz. +# Not: Modül ismini kısaltmanız çok daha iyi olacaktır import math as m -math.sqrt(16) == m.sqrt(16) #=> True +math.sqrt(16) == m.sqrt(16) # => True -# Python modülleri sıradan python dosyalarıdır. Kendinize bir modül -# yazabilirsiniz, ve dahil edebilirsiniz. Modülün adı ile dosya adı -# aynı olmalıdır. +# Python modulleri aslında birer python dosyalarıdır. +# İsterseniz siz de yazabilir ve içe aktarabilirsiniz Modulün +# ismi ile dosyanın ismi aynı olacaktır. -# Modüllerde tanımlanmış fonksiyon ve metodları öğrenebilirsiniz. +# Moduldeki fonksiyon ve değerleri öğrenebilirsiniz. import math dir(math) +#################################################### +## 7. Gelişmiş +#################################################### + +# Oluşturucular uzun uzun kod yazmamanızı sağlayacak ve yardımcı olacaktır +def kare_sayilar(nesne): + for i in nesne: + yield i + i + +# Bir oluşturucu(generator) değerleri anında oluşturur. +# Bir seferde tüm değerleri oluşturup göndermek yerine teker teker her oluşumdan +# sonra geri döndürür. Bu demektir ki, kare_sayilar fonksiyonumuzda 15'ten büyük +# değerler işlenmeyecektir. +# Not: range() da bir oluşturucu(generator)dur. 1-900000000 arası bir liste yapmaya çalıştığınızda +# çok fazla vakit alacaktır. +# Python tarafından belirlenen anahtar kelimelerden kaçınmak için basitçe alt çizgi(_) kullanılabilir. +range_ = range(1, 900000000) +# kare_sayilar'dan dönen değer 30'a ulaştığında durduralım +for i in kare_sayilar(range_): + print(i) + if i >= 30: + break + + +# Dekoratörler +# Bu örnekte, +# Eğer lutfen_soyle True ise dönen değer değişecektir. +from functools import wraps + +def yalvar(hedef_fonksiyon): + @wraps(hedef_fonksiyon) + def metot(*args, **kwargs): + msj, lutfen_soyle = hedef_fonksiyon(*args, **kwargs) + if lutfen_soyle: + return "{} {}".format(msj, "Lütfen! Artık dayanamıyorum :(") + return msj + + return metot + + +@yalvar +def soyle(lutfen_soyle=False): + msj = "Bana soda alır mısın?" + return msj, lutfen_soyle + + +print(soyle()) # Bana soda alır mısın? +print(soyle(lutfen_soyle=True)) # Ban soda alır mısın? Lutfen! Artık dayanamıyorum :( ``` -## Daha fazlası için hazır mısınız? +## Daha Fazlasına Hazır Mısınız? -### Ücretsiz Dökümanlar +### Ücretsiz Online +* [Automate the Boring Stuff with Python](https://automatetheboringstuff.com) * [Learn Python The Hard Way](http://learnpythonthehardway.org/book/) * [Dive Into Python](http://www.diveintopython.net/) -* [The Official Docs](http://docs.python.org/2.6/) +* [Ideas for Python Projects](http://pythonpracticeprojects.com) +* [The Official Docs](http://docs.python.org/3/) * [Hitchhiker's Guide to Python](http://docs.python-guide.org/en/latest/) -* [Python Module of the Week](http://pymotw.com/2/) +* [A Crash Course in Python for Scientists](http://nbviewer.ipython.org/5920182) +* [Python Course](http://www.python-course.eu/index.php) +* [First Steps With Python](https://realpython.com/learn/python-first-steps/) +* [A curated list of awesome Python frameworks, libraries and software](https://github.com/vinta/awesome-python) +* [30 Python Language Features and Tricks You May Not Know About](http://sahandsaba.com/thirty-python-language-features-and-tricks-you-may-not-know.html) +* [Official Style Guide for Python](https://www.python.org/dev/peps/pep-0008/) +* [Python 3 Computer Science Circles](http://cscircles.cemc.uwaterloo.ca/) -### Dead Tree +### Kitaplar * [Programming Python](http://www.amazon.com/gp/product/0596158106/ref=as_li_qf_sp_asin_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0596158106&linkCode=as2&tag=homebits04-20) * [Dive Into Python](http://www.amazon.com/gp/product/1441413022/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=1441413022&linkCode=as2&tag=homebits04-20) * [Python Essential Reference](http://www.amazon.com/gp/product/0672329786/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0672329786&linkCode=as2&tag=homebits04-20) + diff --git a/tr-tr/python3-tr.html.markdown b/tr-tr/python3-tr.html.markdown deleted file mode 100644 index b78d517f..00000000 --- a/tr-tr/python3-tr.html.markdown +++ /dev/null @@ -1,640 +0,0 @@ ---- -language: python3 -contributors: - - ["Louie Dinh", "http://pythonpracticeprojects.com"] - - ["Steven Basart", "http://github.com/xksteven"] - - ["Andre Polykanine", "https://github.com/Oire"] - - ["Batuhan Osman T.", "https://github.com/BTaskaya"] -translators: - - ["Eray AYDIN", "http://erayaydin.me/"] -lang: tr-tr -filename: learnpython3-tr.py ---- - -Python,90ların başlarında Guido Van Rossum tarafından oluşturulmuştur. En popüler olan dillerden biridir. Beni Python'a aşık eden sebep onun syntax beraklığı. Çok basit bir çalıştırılabilir söz koddur. - -Not: Bu makale Python 3 içindir. Eğer Python 2.7 öğrenmek istiyorsanız [burayı](http://learnxinyminutes.com/docs/python/) kontrol edebilirsiniz. - -```python - -# Tek satırlık yorum satırı kare(#) işareti ile başlamaktadır. - -""" Çok satırlı olmasını istediğiniz yorumlar - üç adet tırnak(") işareti ile - yapılmaktadır -""" - -#################################################### -## 1. Temel Veri Türleri ve Operatörler -#################################################### - -# Sayılar -3 # => 3 - -# Tahmin edebileceğiniz gibi matematik -1 + 1 # => 2 -8 - 1 # => 7 -10 * 2 # => 20 - -# Bölme işlemi varsayılan olarak onluk döndürür -35 / 5 # => 7.0 - -# Tam sayı bölmeleri, pozitif ve negatif sayılar için aşağıya yuvarlar -5 // 3 # => 1 -5.0 // 3.0 # => 1.0 # onluklar için de bu böyledir --5 // 3 # => -2 --5.0 // 3.0 # => -2.0 - -# Onluk kullanırsanız, sonuç da onluk olur -3 * 2.0 # => 6.0 - -# Kalan operatörü -7 % 3 # => 1 - -# Üs (2 üzeri 4) -2**4 # => 16 - -# Parantez ile önceliği değiştirebilirsiniz -(1 + 3) * 2 # => 8 - -# Boolean(Doğru-Yanlış) değerleri standart -True -False - -# 'değil' ile terse çevirme -not True # => False -not False # => True - -# Boolean Operatörleri -# "and" ve "or" büyük küçük harf duyarlıdır -True and False #=> False -False or True #=> True - -# Bool operatörleri ile sayı kullanımı -0 and 2 #=> 0 --5 or 0 #=> -5 -0 == False #=> True -2 == True #=> False -1 == True #=> True - -# Eşitlik kontrolü == -1 == 1 # => True -2 == 1 # => False - -# Eşitsizlik Kontrolü != -1 != 1 # => False -2 != 1 # => True - -# Diğer karşılaştırmalar -1 < 10 # => True -1 > 10 # => False -2 <= 2 # => True -2 >= 2 # => True - -# Zincirleme şeklinde karşılaştırma da yapabilirsiniz! -1 < 2 < 3 # => True -2 < 3 < 2 # => False - -# Yazı(Strings) " veya ' işaretleri ile oluşturulabilir -"Bu bir yazı." -'Bu da bir yazı.' - -# Yazılar da eklenebilir! Fakat bunu yapmanızı önermem. -"Merhaba " + "dünya!" # => "Merhaba dünya!" - -# Bir yazı(string) karakter listesi gibi işlenebilir -"Bu bir yazı"[0] # => 'B' - -# .format ile yazıyı biçimlendirebilirsiniz, şu şekilde: -"{} da ayrıca {}".format("yazılar", "işlenebilir") - -# Biçimlendirme işleminde aynı argümanı da birden fazla kullanabilirsiniz. -"{0} çeviktir, {0} hızlıdır, {0} , {1} üzerinden atlayabilir".format("Ahmet", "şeker çubuğu") -#=> "Ahmet çeviktir, Ahmet hızlıdır, Ahmet , şeker çubuğu üzerinden atlayabilir" - -# Argümanın sırasını saymak istemiyorsanız, anahtar kelime kullanabilirsiniz. -"{isim} yemek olarak {yemek} istiyor".format(isim="Ahmet", yemek="patates") #=> "Ahmet yemek olarak patates istiyor" - -# Eğer Python 3 kodunuz ayrıca Python 2.5 ve üstünde çalışmasını istiyorsanız, -# eski stil formatlamayı kullanabilirsiniz: -"%s bu %s yolla da %s" % ("yazılar", "eski", "biçimlendirilebilir") - - -# Hiçbir şey(none) da bir objedir -None # => None - -# Bir değerin none ile eşitlik kontrolü için "==" sembolünü kullanmayın -# Bunun yerine "is" kullanın. Obje türünün eşitliğini kontrol edecektir. -"vb" is None # => False -None is None # => True - -# None, 0, ve boş yazılar/listeler/sözlükler hepsi False değeri döndürü. -# Diğer veriler ise True değeri döndürür -bool(0) # => False -bool("") # => False -bool([]) #=> False -bool({}) #=> False - - -#################################################### -## 2. Değişkenler ve Koleksiyonlar -#################################################### - -# Python bir yazdırma fonksiyonuna sahip -print("Ben Python. Tanıştığıma memnun oldum!") - -# Değişkenlere veri atamak için önce değişkeni oluşturmanıza gerek yok. -# Düzenli bir değişken için hepsi_kucuk_ve_alt_cizgi_ile_ayirin -bir_degisken = 5 -bir_degisken # => 5 - -# Önceden tanımlanmamış değişkene erişmek hata oluşturacaktır. -# Kontrol akışları başlığından hata kontrolünü öğrenebilirsiniz. -bir_bilinmeyen_degisken # NameError hatası oluşturur - -# Listeler ile sıralamaları tutabilirsiniz -li = [] -# Önceden doldurulmuş listeler ile başlayabilirsiniz -diger_li = [4, 5, 6] - -# 'append' ile listenin sonuna ekleme yapabilirsiniz -li.append(1) # li artık [1] oldu -li.append(2) # li artık [1, 2] oldu -li.append(4) # li artık [1, 2, 4] oldu -li.append(3) # li artık [1, 2, 4, 3] oldu -# 'pop' ile listenin son elementini kaldırabilirsiniz -li.pop() # => 3 ve li artık [1, 2, 4] -# Çıkarttığımız tekrardan ekleyelim -li.append(3) # li yeniden [1, 2, 4, 3] oldu. - -# Dizi gibi listeye erişim sağlayın -li[0] # => 1 -# Son elemente bakın -li[-1] # => 3 - -# Listede olmayan bir elemente erişim sağlamaya çalışmak IndexError hatası oluşturur -li[4] # IndexError hatası oluşturur - -# Bir kısmını almak isterseniz. -li[1:3] # => [2, 4] -# Başlangıç belirtmezseniz -li[2:] # => [4, 3] -# Sonu belirtmesseniz -li[:3] # => [1, 2, 4] -# Her ikişer objeyi seçme -li[::2] # =>[1, 4] -# Listeyi tersten almak -li[::-1] # => [3, 4, 2, 1] -# Kombinasyonları kullanarak gelişmiş bir şekilde listenin bir kısmını alabilirsiniz -# li[baslangic:son:adim] - -# "del" ile isteğe bağlı, elementleri listeden kaldırabilirsiniz -del li[2] # li artık [1, 2, 3] oldu - -# Listelerde de ekleme yapabilirsiniz -# Not: değerler üzerinde değişiklik yapılmaz. -li + diger_li # => [1, 2, 3, 4, 5, 6] - -# Listeleri birbirine bağlamak için "extend()" kullanılabilir -li.extend(diger_li) # li artık [1, 2, 3, 4, 5, 6] oldu - -# Listedeki bir elementin olup olmadığı kontrolü "in" ile yapılabilir -1 in li # => True - -# Uzunluğu öğrenmek için "len()" kullanılabilir -len(li) # => 6 - - -# Tüpler listeler gibidir fakat değiştirilemez. -tup = (1, 2, 3) -tup[0] # => 1 -tup[0] = 3 # TypeError hatası oluşturur - -# Diğer liste işlemlerini tüplerde de uygulayabilirsiniz -len(tup) # => 3 -tup + (4, 5, 6) # => (1, 2, 3, 4, 5, 6) -tup[:2] # => (1, 2) -2 in tup # => True - -# Tüpleri(veya listeleri) değişkenlere açabilirsiniz -a, b, c = (1, 2, 3) # 'a' artık 1, 'b' artık 2 ve 'c' artık 3 -# Eğer parantez kullanmazsanız varsayılan oalrak tüpler oluşturulur -d, e, f = 4, 5, 6 -# 2 değeri birbirine değiştirmek bu kadar kolay -e, d = d, e # 'd' artık 5 ve 'e' artık 4 - - -# Sözlükler anahtar kodlarla verileri tutar -bos_sozl = {} -# Önceden doldurulmuş sözlük oluşturma -dolu_sozl = {"bir": 1, "iki": 2, "uc": 3} - -# Değere bakmak için [] kullanalım -dolu_sozl["bir"] # => 1 - -# Bütün anahtarları almak için "keys()" kullanılabilir. -# Listelemek için list() kullanacağınız çünkü dönen değerin işlenmesi gerekiyor. Bu konuya daha sonra değineceğiz. -# Not - Sözlük anahtarlarının sıralaması kesin değildir. -# Beklediğiniz çıktı sizinkiyle tam uyuşmuyor olabilir. -list(dolu_sozl.keys()) # => ["uc", "iki", "bir"] - - -# Tüm değerleri almak için "values()" kullanacağız. Dönen değeri biçimlendirmek için de list() kullanmamız gerekiyor -# Not - Sıralama değişebilir. -list(dolu_sozl.values()) # => [3, 2, 1] - - -# Bir anahtarın sözlükte olup olmadığını "in" ile kontrol edebilirsiniz -"bir" in dolu_sozl # => True -1 in dolu_sozl # => False - -# Olmayan bir anahtardan değer elde etmek isterseniz KeyError sorunu oluşacaktır. -dolu_sozl["dort"] # KeyError hatası oluşturur - -# "get()" metodu ile değeri almaya çalışırsanız KeyError sorunundan kurtulursunuz -dolu_sozl.get("bir") # => 1 -dolu_sozl.get("dort") # => None -# "get" metoduna parametre belirterek değerin olmaması durumunda varsayılan bir değer döndürebilirsiniz. -dolu_sozl.get("bir", 4) # => 1 -dolu_sozl.get("dort", 4) # => 4 - -# "setdefault()" metodu sözlükte, belirttiğiniz anahtarın [olmaması] durumunda varsayılan bir değer atayacaktır -dolu_sozl.setdefault("bes", 5) # dolu_sozl["bes"] artık 5 değerine sahip -dolu_sozl.setdefault("bes", 6) # dolu_sozl["bes"] değişmedi, hala 5 değerine sahip - -# Sözlüğe ekleme -dolu_sozl.update({"dort":4}) #=> {"bir": 1, "iki": 2, "uc": 3, "dort": 4} -#dolu_sozl["dort"] = 4 #sözlüğe eklemenin bir diğer yolu - -# Sözlükten anahtar silmek için 'del' kullanılabilir -del dolu_sozl["bir"] # "bir" anahtarını dolu sözlükten silecektir - - -# Setler ... set işte :D -bos_set = set() -# Seti bir veri listesi ile de oluşturabilirsiniz. Evet, biraz sözlük gibi duruyor. Üzgünüm. -bir_set = {1, 1, 2, 2, 3, 4} # bir_set artık {1, 2, 3, 4} - -# Sete yeni setler ekleyebilirsiniz -dolu_set = bir_set - -# Sete bir diğer öğe ekleme -dolu_set.add(5) # dolu_set artık {1, 2, 3, 4, 5} oldu - -# Setlerin çakışan kısımlarını almak için '&' kullanabilirsiniz -diger_set = {3, 4, 5, 6} -dolu_set & diger_set # => {3, 4, 5} - -# '|' ile aynı olan elementleri almayacak şekilde setleri birleştirebilirsiniz -dolu_set | diger_set # => {1, 2, 3, 4, 5, 6} - -# Farklılıkları almak için "-" kullanabilirsiniz -{1, 2, 3, 4} - {2, 3, 5} # => {1, 4} - -# Bir değerin olup olmadığının kontrolü için "in" kullanılabilir -2 in dolu_set # => True -10 in dolu_set # => False - - -#################################################### -## 3. Kontrol Akışları ve Temel Soyutlandırma -#################################################### - -# Bir değişken oluşturalım -bir_degisken = 5 - -# Burada bir "if" ifadesi var. Girinti(boşluk,tab) python için önemlidir! -# çıktı olarak "bir_degisken 10 dan küçük" yazar -if bir_degisken > 10: - print("bir_degisken 10 dan büyük") -elif bir_degisken < 10: # Bu 'elif' ifadesi zorunlu değildir. - print("bir_degisken 10 dan küçük") -else: # Bu ifade de zorunlu değil. - print("bir_degisken değeri 10") - - -""" -Döngülerle lsiteleri döngüye alabilirsiniz -çıktı: - köpek bir memeli hayvandır - kedi bir memeli hayvandır - fare bir memeli hayvandır -""" -for hayvan in ["köpek", "kedi, "fare"]: - # format ile kolayca yazıyı biçimlendirelim - print("{} bir memeli hayvandır".format(hayvan)) - -""" -"range(sayi)" bir sayı listesi döndür -0'dan belirttiğiniz sayıyıa kadar -çıktı: - 0 - 1 - 2 - 3 -""" -for i in range(4): - print(i) - -""" -'While' döngüleri koşul çalıştıkça işlemleri gerçekleştirir. -çıktı: - 0 - 1 - 2 - 3 -""" -x = 0 -while x < 4: - print(x) - x += 1 # Uzun hali x = x + 1 - -# Hataları kontrol altına almak için try/except bloklarını kullanabilirsiniz -try: - # Bir hata oluşturmak için "raise" kullanabilirsiniz - raise IndexError("Bu bir index hatası") -except IndexError as e: - pass # Önemsiz, devam et. -except (TypeError, NameError): - pass # Çoklu bir şekilde hataları kontrol edebilirsiniz, tabi gerekirse. -else: # İsteğe bağlı bir kısım. Eğer hiçbir hata kontrol mekanizması desteklemiyorsa bu blok çalışacaktır - print("Her şey iyi!") # IndexError, TypeError ve NameError harici bir hatada bu blok çalıştı - -# Temel Soyutlandırma, bir objenin işlenmiş halidir. -# Aşağıdaki örnekte; Obje, range fonksiyonuna temel soyutlandırma gönderdi. - -dolu_sozl = {"bir": 1, "iki": 2, "uc": 3} -temel_soyut = dolu_sozl.keys() -print(temel_soyut) #=> range(1,10). Bu obje temel soyutlandırma arayüzü ile oluşturuldu - -# Temel Soyutlandırılmış objeyi döngüye sokabiliriz. -for i in temel_soyut: - print(i) # Çıktısı: bir, iki, uc - -# Fakat, elementin anahtarına değerine. -temel_soyut[1] # TypeError hatası! - -# 'iterable' bir objenin nasıl temel soyutlandırıldığıdır. -iterator = iter(temel_soyut) - -# 'iterator' o obje üzerinde yaptığımız değişiklikleri hatırlayacaktır -# Bir sonraki objeyi almak için __next__ fonksiyonunu kullanabilirsiniz. -iterator.__next__() #=> "bir" - -# Bir önceki __next__ fonksiyonumuzu hatırlayıp bir sonraki kullanımda bu sefer ondan bir sonraki objeyi döndürecektir -iterator.__next__() #=> "iki" -iterator.__next__() #=> "uc" - -# Bütün nesneleri aldıktan sonra bir daha __next__ kullanımınızda, StopIterator hatası oluşturacaktır. -iterator.__next__() # StopIteration hatası - -# iterator'deki tüm nesneleri almak için list() kullanabilirsiniz. -list(dolu_sozl.keys()) #=> Returns ["bir", "iki", "uc"] - - -#################################################### -## 4. Fonksiyonlar -#################################################### - -# "def" ile yeni fonksiyonlar oluşturabilirsiniz -def topla(x, y): - print("x = {} ve y = {}".format(x, y)) - return x + y # Değer döndürmek için 'return' kullanmalısınız - -# Fonksiyonu parametleri ile çağırıyoruz -topla(5, 6) # => çıktı "x = 5 ve y = 6" ve değer olarak 11 döndürür - -# Bir diğer fonksiyon çağırma yöntemi de anahtar değerleri ile belirtmek -topla(y=6, x=5) # Anahtar değeri belirttiğiniz için parametre sıralaması önemsiz. - -# Sınırsız sayıda argüman da alabilirsiniz -def argumanlar(*argumanlar): - return argumanlar - -argumanlar(1, 2, 3) # => (1, 2, 3) - -# Parametrelerin anahtar değerlerini almak isterseniz -def anahtar_par(**anahtarlar): - return anahtar - -# Çalıştırdığımızda -anahtar_par(anah1="deg1", anah2="deg2") # => {"anah1": "deg1", "anah2": "deg2"} - - -# İsterseniz, bu ikisini birden kullanabilirsiniz -def tum_argumanlar(*argumanlar, **anahtarla): - print(argumanlar) - print(anahtarla) -""" -tum_argumanlar(1, 2, a=3, b=4) çıktı: - (1, 2) - {"a": 3, "b": 4} -""" - -# Fonksiyonu çağırırken de aynısını kullanabilirsiniz -argumanlar = (1, 2, 3, 4) -anahtarla = {"a": 3, "b": 4} -tum_argumanlar(*argumanlar) # = foo(1, 2, 3, 4) -tum_argumanlar(**anahtarla) # = foo(a=3, b=4) -tum_argumanlar(*argumanlar, **anahtarla) # = foo(1, 2, 3, 4, a=3, b=4) - - -# Fonksiyonlarda kullanacağımız bir değişken oluşturalım -x = 5 - -def belirleX(sayi): - # Fonksiyon içerisindeki x ile global tanımladığımız x aynı değil - x = sayi # => 43 - print (x) # => 43 - -def globalBelirleX(sayi): - global x - print (x) # => 5 - x = sayi # global olan x değişkeni artık 6 - print (x) # => 6 - -belirleX(43) -globalBelirleX(6) - - -# Sınıf fonksiyonları oluşturma -def toplama_olustur(x): - def topla(y): - return x + y - return topla - -ekle_10 = toplama_olustur(10) -ekle_10(3) # => 13 - -# Bilinmeyen fonksiyon -(lambda x: x > 2)(3) # => True - -# TODO - Fix for iterables -# Belirli sayıdan yükseğini alma fonksiyonu -map(ekle_10, [1, 2, 3]) # => [11, 12, 13] -filter(lambda x: x > 5, [3, 4, 5, 6, 7]) # => [6, 7] - -# Filtreleme işlemi için liste comprehensions da kullanabiliriz -[ekle_10(i) for i in [1, 2, 3]] # => [11, 12, 13] -[x for x in [3, 4, 5, 6, 7] if x > 5] # => [6, 7] - -#################################################### -## 5. Sınıflar -#################################################### - - -# Sınıf oluşturmak için objeden alt sınıf oluşturacağız. -class Insan(object): - - # Sınıf değeri. Sınıfın tüm nesneleri tarafından kullanılabilir - tur = "H. sapiens" - - # Basit başlatıcı, Sınıf çağrıldığında tetiklenecektir. - # Dikkat edin, iki adet alt çizgi(_) bulunmakta. Bunlar - # python tarafından tanımlanan isimlerdir. - # Kendinize ait bir fonksiyon oluştururken __fonksiyon__ kullanmayınız! - def __init__(self, isim): - # Parametreyi sınıfın değerine atayalım - self.isim = isim - - # Bir metot. Bütün metotlar ilk parametre olarak "self "alır. - def soyle(self, mesaj): - return "{isim}: {mesaj}".format(isim=self.isim, mesaj=mesaj) - - # Bir sınıf metotu bütün nesnelere paylaştırılır - # İlk parametre olarak sınıf alırlar - @classmethod - def getir_tur(snf): - return snf.tur - - # Bir statik metot, sınıf ve nesnesiz çağrılır - @staticmethod - def grunt(): - return "*grunt*" - - -# Sınıfı çağıralım -i = Insan(isim="Ahmet") -print(i.soyle("merhaba")) # çıktı "Ahmet: merhaba" - -j = Insan("Ali") -print(j.soyle("selam")) # çıktı "Ali: selam" - -# Sınıf metodumuzu çağıraim -i.getir_tur() # => "H. sapiens" - -# Paylaşılan değeri değiştirelim -Insan.tur = "H. neanderthalensis" -i.getir_tur() # => "H. neanderthalensis" -j.getir_tur() # => "H. neanderthalensis" - -# Statik metodumuzu çağıralım -Insan.grunt() # => "*grunt*" - - -#################################################### -## 6. Moduller -#################################################### - -# Modülleri içe aktarabilirsiniz -import math -print(math.sqrt(16)) # => 4.0 - -# Modülden belirli bir fonksiyonları alabilirsiniz -from math import ceil, floor -print(ceil(3.7)) # => 4.0 -print(floor(3.7)) # => 3.0 - -# Modüldeki tüm fonksiyonları içe aktarabilirsiniz -# Dikkat: bunu yapmanızı önermem. -from math import * - -# Modül isimlerini değiştirebilirsiniz. -# Not: Modül ismini kısaltmanız çok daha iyi olacaktır -import math as m -math.sqrt(16) == m.sqrt(16) # => True - -# Python modulleri aslında birer python dosyalarıdır. -# İsterseniz siz de yazabilir ve içe aktarabilirsiniz Modulün -# ismi ile dosyanın ismi aynı olacaktır. - -# Moduldeki fonksiyon ve değerleri öğrenebilirsiniz. -import math -dir(math) - - -#################################################### -## 7. Gelişmiş -#################################################### - -# Oluşturucular uzun uzun kod yazmamanızı sağlayacak ve yardımcı olacaktır -def kare_sayilar(nesne): - for i in nesne: - yield i + i - -# Bir oluşturucu(generator) değerleri anında oluşturur. -# Bir seferde tüm değerleri oluşturup göndermek yerine teker teker her oluşumdan -# sonra geri döndürür. Bu demektir ki, kare_sayilar fonksiyonumuzda 15'ten büyük -# değerler işlenmeyecektir. -# Not: range() da bir oluşturucu(generator)dur. 1-900000000 arası bir liste yapmaya çalıştığınızda -# çok fazla vakit alacaktır. -# Python tarafından belirlenen anahtar kelimelerden kaçınmak için basitçe alt çizgi(_) kullanılabilir. -range_ = range(1, 900000000) -# kare_sayilar'dan dönen değer 30'a ulaştığında durduralım -for i in kare_sayilar(range_): - print(i) - if i >= 30: - break - - -# Dekoratörler -# Bu örnekte, -# Eğer lutfen_soyle True ise dönen değer değişecektir. -from functools import wraps - - -def yalvar(hedef_fonksiyon): - @wraps(hedef_fonksiyon) - def metot(*args, **kwargs): - msj, lutfen_soyle = hedef_fonksiyon(*args, **kwargs) - if lutfen_soyle: - return "{} {}".format(msj, "Lütfen! Artık dayanamıyorum :(") - return msj - - return metot - - -@yalvar -def soyle(lutfen_soyle=False): - msj = "Bana soda alır mısın?" - return msj, lutfen_soyle - - -print(soyle()) # Bana soda alır mısın? -print(soyle(lutfen_soyle=True)) # Ban soda alır mısın? Lutfen! Artık dayanamıyorum :( -``` - -## Daha Fazlasına Hazır Mısınız? - -### Ücretsiz Online - -* [Automate the Boring Stuff with Python](https://automatetheboringstuff.com) -* [Learn Python The Hard Way](http://learnpythonthehardway.org/book/) -* [Dive Into Python](http://www.diveintopython.net/) -* [Ideas for Python Projects](http://pythonpracticeprojects.com) -* [The Official Docs](http://docs.python.org/3/) -* [Hitchhiker's Guide to Python](http://docs.python-guide.org/en/latest/) -* [A Crash Course in Python for Scientists](http://nbviewer.ipython.org/5920182) -* [Python Course](http://www.python-course.eu/index.php) -* [First Steps With Python](https://realpython.com/learn/python-first-steps/) -* [A curated list of awesome Python frameworks, libraries and software](https://github.com/vinta/awesome-python) -* [30 Python Language Features and Tricks You May Not Know About](http://sahandsaba.com/thirty-python-language-features-and-tricks-you-may-not-know.html) -* [Official Style Guide for Python](https://www.python.org/dev/peps/pep-0008/) -* [Python 3 Computer Science Circles](http://cscircles.cemc.uwaterloo.ca/) - -### Kitaplar - -* [Programming Python](http://www.amazon.com/gp/product/0596158106/ref=as_li_qf_sp_asin_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0596158106&linkCode=as2&tag=homebits04-20) -* [Dive Into Python](http://www.amazon.com/gp/product/1441413022/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=1441413022&linkCode=as2&tag=homebits04-20) -* [Python Essential Reference](http://www.amazon.com/gp/product/0672329786/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0672329786&linkCode=as2&tag=homebits04-20) - diff --git a/tr-tr/pythonlegacy-tr.html.markdown b/tr-tr/pythonlegacy-tr.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..cd757625 --- /dev/null +++ b/tr-tr/pythonlegacy-tr.html.markdown @@ -0,0 +1,502 @@ +--- +language: Python 2 (legacy) +filename: learnpythonlegacy-tr.py +contributors: + - ["Louie Dinh", "http://ldinh.ca"] +translators: + - ["Haydar KULEKCI", "http://scanf.info/"] +lang: tr-tr +--- +Python Guido Van Rossum tarafından 90'ların başında yaratılmıştır. Şu anda +varolanlar arasında en iyi dillerden birisidir. Ben (Louie Dinh) Python +dilinin syntax'ının belirginliğine aşığım. O basit olarak çalıştırılabilir +pseudocode'dur. + +Geri bildirimlerden son derece mutluluk duyarım! Bana [@louiedinh](http://twitter.com/louiedinh) +adresinden ya da louiedinh [at] [google's email service] adresinden ulaşabilirsiniz. + +Çeviri için geri bildirimleri de [@kulekci](http://twitter.com/kulekci) +adresine yapabilirsiniz. + +Not: Bu yazıdaki özellikler Python 2.7 için geçerlidir, ama Python 2.x için de +uygulanabilir. Python 3 için başka bir zaman tekrar bakınız. + + +```python +# Tek satır yorum hash işareti ile başlar. +""" Çoklu satır diziler üç tane çift tırnak + arasında yazılır. Ve yorum olarak da + kullanılabilir +""" + + +#################################################### +## 1. İlkel Veri Tipleri ve Operatörler +#################################################### + +# Sayılar +3 #=> 3 + +# Matematik beklediğiniz gibi +1 + 1 #=> 2 +8 - 1 #=> 7 +10 * 2 #=> 20 +35 / 5 #=> 7 + +# Bölünme biraz ilginç. EĞer tam sayılar üzerinde bölünme işlemi yapıyorsanız +# sonuç otomatik olarak kırpılır. +5 / 2 #=> 2 + +# Bölünme işlemini düzenlemek için kayan noktalı sayıları bilmeniz gerekir. +2.0 # Bu bir kayan noktalı sayı +11.0 / 4.0 #=> 2.75 ahhh...daha iyi + +# İşlem önceliğini parantezler ile sağlayabilirsiniz. +(1 + 3) * 2 #=> 8 + +# Boolean değerleri bilindiği gibi +True +False + +# not ile nagatif(mantıksal) değerini alma +not True #=> False +not False #=> True + +# Eşitlik == +1 == 1 #=> True +2 == 1 #=> False + +# Eşitsizlik != +1 != 1 #=> False +2 != 1 #=> True + +# Daha fazla karşılaştırma +1 < 10 #=> True +1 > 10 #=> False +2 <= 2 #=> True +2 >= 2 #=> True + +# Karşılaştırma zincirleme yapılabilir! +1 < 2 < 3 #=> True +2 < 3 < 2 #=> False + +# Karakter dizisi " veya ' ile oluşturulabilir +"This is a string." +'This is also a string.' + +# Karakter dizileri birbirleri ile eklenebilir +"Hello " + "world!" #=> "Hello world!" + +# A string can be treated like a list of characters +# Bir string'e karakter listesi gibi davranabilirsiniz. +"This is a string"[0] #=> 'T' + +# % karakter dizisini(string) formatlamak için kullanılır, bunun gibi: +"%s can be %s" % ("strings", "interpolated") + +# String'leri formatlamanın yeni bir yöntem ise format metodudur. +# Bu metod tercih edilen yöntemdir. +"{0} can be {1}".format("strings", "formatted") +# Eğer saymak istemiyorsanız anahtar kelime kullanabilirsiniz. +"{name} wants to eat {food}".format(name="Bob", food="lasagna") + +# None bir objedir +None #=> None + +# "==" eşitliğini non objesi ile karşılaştırmak için kullanmayın. +# Onun yerine "is" kullanın. +"etc" is None #=> False +None is None #=> True + +# 'is' operatörü obje kimliği için test etmektedir. Bu ilkel değerler +# için kullanışlı değildir, ama objeleri karşılaştırmak için kullanışlıdır. + +# None, 0 ve boş string/list'ler False olarak değerlendirilir. +# Tüm eşitlikler True döner +0 == False #=> True +"" == False #=> True + + +#################################################### +## 2. Değişkenler ve Kolleksiyonlar +#################################################### + +# Ekrana yazdırma oldukça kolaydır. +print "I'm Python. Nice to meet you!" + + +# Değişkenlere bir değer atamadan önce tanımlamaya gerek yoktur. +some_var = 5 # Değişken isimlerinde gelenek küçük karakter ve alt çizgi + # kullanmaktır. +some_var #=> 5 + +# Daha önceden tanımlanmamış ya da assign edilmemeiş bir değişkene erişmeye +# çalıştığınızda bir hata fırlatılacaktır. Hata ayıklama hakkında daha fazla +# bilgi için kontrol akışı kısmına göz atınız. +some_other_var # isim hatası fırlatılır + +# isterseniz "if"i bir ifade gibi kullanabilirsiniz. +"yahoo!" if 3 > 2 else 2 #=> "yahoo!" + +# Listeler +li = [] +# Önceden değerleri tanımlanmış listeler +other_li = [4, 5, 6] + +# Bir listenin sonuna birşeyler eklemek +li.append(1) #li şu anda [1] +li.append(2) #li şu anda [1, 2] +li.append(4) #li şu anda [1, 2, 4] +li.append(3) #li şu anda [1, 2, 4, 3] +# pop ile sondan birşeyler silmek +li.pop() #=> 3 and li is now [1, 2, 4] +# Tekrar sonuna eklemek +li.append(3) # li is now [1, 2, 4, 3] again. + +# Dizi gibi listenin elemanlarına erişmek +li[0] #=> 1 +# Son elemanın değerine ulaşmak +li[-1] #=> 3 + +# Listede bulunmayan bir index'teki elemana erişirken "IndexError" hatası +# fırlatılır +li[4] # IndexError fırlatılır + +# slice syntax'ı ile belli aralıktakı değerlere bakabilirsiniz. +# (Açık ve kapalı aralıklıdır.) +li[1:3] #=> [2, 4] +# Başlangıcı ihmal etme +li[2:] #=> [4, 3] +# Sonu ihmal etme +li[:3] #=> [1, 2, 4] + +# "del" ile istenilen bir elemanı listeden silmek +del li[2] # li is now [1, 2, 3] + +# Listeleri birbiri ile birleştirebilirsiniz. +li + other_li #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] - Not: li ve other_li yanlız bırakılır + +# extend ile listeleri birleştirmek +li.extend(other_li) # Now li is [1, 2, 3, 4, 5, 6] + +# bir değerin liste içerisinde varlığını "in" ile kontrol etmek +1 in li #=> True + +# "len" ile listenin uzunluğunu bulmak +len(li) #=> 6 + +# Tüpler listeler gibidir sadece değişmezler(immutable) +tup = (1, 2, 3) +tup[0] #=> 1 +tup[0] = 3 # TypeError fırlatılır. + +# Litelerde yapılanların hepsini tüplerde de yapılabilir +len(tup) #=> 3 +tup + (4, 5, 6) #=> (1, 2, 3, 4, 5, 6) +tup[:2] #=> (1, 2) +2 in tup #=> True + +# Tüplerin(veya listelerin) içerisindeki değerleri değişkenelere +# atanabilir +a, b, c = (1, 2, 3) # a şu anda 1, b şu anda 2 ve c şu anda 3 +# Eğer parantez kullanmaz iseniz tüpler varsayılan olarak oluşturulur +d, e, f = 4, 5, 6 +# şimdi iki değeri değiş tokuş etmek çok kolaydır. +e, d = d, e # d şimdi 5 ve e şimdi 4 + + +# Sözlükler (Dictionaries) key-value saklanır. +empty_dict = {} +# Sözlüklere önceden değer atama örneği +filled_dict = {"one": 1, "two": 2, "three": 3} + +# Değere ulaşmak için [] kullanılır +filled_dict["one"] #=> 1 + +# Tüm anahtarlara(key) "keys()" metodu ile ulaşılır +filled_dict.keys() #=> ["three", "two", "one"] +# Not - Sözlüklerin anahtarlarının sıralı geleceği garanti değildir +# Sonuçlarınız değer listesini aldığınızda tamamen eşleşmeyebilir + +# Tüm değerleri almak için "values()" kullanabilirsiniz. +filled_dict.values() #=> [3, 2, 1] +# Not - Sıralama ile ilgili anahtarlar ile aynı durum geçerlidir. + +# Bir anahtarın sözlükte oluş olmadığını "in" ile kontrol edilebilir +"one" in filled_dict #=> True +1 in filled_dict #=> False + +# Olmayan bir anahtar çağrıldığında KeyError fırlatılır. +filled_dict["four"] # KeyError + +# "get()" metodu KeyError fırlatılmasını önler +filled_dict.get("one") #=> 1 +filled_dict.get("four") #=> None +# get() metodu eğer anahtar mevcut değilse varsayılan bir değer atama +# imknaı sağlar. +filled_dict.get("one", 4) #=> 1 +filled_dict.get("four", 4) #=> 4 + +# "setdefault()" metodu sözlüğe yeni bir key-value eşleşmesi eklemenin +# güvenli bir yoludur. +filled_dict.setdefault("five", 5) #filled_dict["five"] is set to 5 +filled_dict.setdefault("five", 6) #filled_dict["five"] is still 5 + + +# Sets store ... well sets +empty_set = set() +# Bir demek değer ile bir "set" oluşturmak +some_set = set([1,2,2,3,4]) # some_set is now set([1, 2, 3, 4]) + +# Python 2.7'den beri {}'ler bir "set" tanımlaman için kullanılabilir +filled_set = {1, 2, 2, 3, 4} # => {1 2 3 4} + +# Bir set'e daha fazla eleman eklemek +filled_set.add(5) # filled_set is now {1, 2, 3, 4, 5} + +# "&" işareti ile iki set'in kesişimlerini alınabilir +other_set = {3, 4, 5, 6} +filled_set & other_set #=> {3, 4, 5} + +# | işareti ile +filled_set | other_set #=> {1, 2, 3, 4, 5, 6} + +# "-" işareti ile iki set'in farkları alınabilir +{1,2,3,4} - {2,3,5} #=> {1, 4} + +# "in" ile değerin set içerisinde olup olmadığını kontrol edebilirsiniz +2 in filled_set #=> True +10 in filled_set #=> False + + +#################################################### +## 3. Akış Denetimi +#################################################### + +# Bir değişken oluşturmak +some_var = 5 + +# Buradaki bir if ifadesi. Girintiler(Intentation) Python'da önemlidir! +# "some_var is smaller than 10" yazdırılır. +if some_var > 10: + print "some_var is totally bigger than 10." +elif some_var < 10: # elif ifadesi isteğe bağlıdır + print "some_var is smaller than 10." +else: # Bu da isteğe bağlıdır. + print "some_var is indeed 10." + + +""" +For döngüleri listeler üzerinde iterasyon yapar +Ekrana yazdırılan: + dog is a mammal + cat is a mammal + mouse is a mammal +""" +for animal in ["dog", "cat", "mouse"]: + # Biçimlendirmeleri string'e katmak için % kullanabilirsiniz + print "%s is a mammal" % animal + +""" +"range(number)" ifadesi sıfırdan verilen sayıya kadar bir sayı listesi döner +Ekrana yazdırılan: + 0 + 1 + 2 + 3 +""" +for i in range(4): + print i + +""" +While döngüsü koşul sağlanmayana kadar devam eder +Ekrana yazdırılan: + 0 + 1 + 2 + 3 +""" +x = 0 +while x < 4: + print x + x += 1 # Shorthand for x = x + 1 + +# try/except bloğu ile hatalar ayıklanabilir + +# Python 2.6 ve üstü için çalışacaktır: +try: + # "raise" bir hata fırlatmak için kullanılabilir + raise IndexError("This is an index error") +except IndexError as e: + pass # Pass is just a no-op. Usually you would do recovery here. + + +#################################################### +## 4. Fonksiyonlar +#################################################### + + +# Yeni bir fonksiyon oluşturmak için "def" kullanılır +def add(x, y): + print "x is %s and y is %s" % (x, y) + return x + y # Return values with a return statement + +# Fonksiyonu parametre ile çağırmak +add(5, 6) #=> prints out "x is 5 and y is 6" and returns 11 + +# Diğer bir yol fonksiyonları anahtar argümanları ile çağırmak +add(y=6, x=5) # Anahtar argümanlarının sırası farklı da olabilir + +# Değişken sayıda parametresi olan bir fonksiyon tanımlayabilirsiniz +def varargs(*args): + return args + +varargs(1, 2, 3) #=> (1,2,3) + +# Değişken sayıda anahtar argümanlı parametre alan fonksiyonlar da +# tanımlayabilirsiniz. +def keyword_args(**kwargs): + return kwargs + +# Şu şekilde kullanılacaktır +keyword_args(big="foot", loch="ness") #=> {"big": "foot", "loch": "ness"} + +# Eğer isterseniz ikisini aynı anda da yapabilirsiniz +def all_the_args(*args, **kwargs): + print args + print kwargs +""" +all_the_args(1, 2, a=3, b=4) prints: + (1, 2) + {"a": 3, "b": 4} +""" + +# Fonksiyonu çağırırken, args/kwargs'ın tam tersini de yapabilirsiniz! +# Tüpü yaymak için * ve kwargs'ı yaymak için ** kullanın. +args = (1, 2, 3, 4) +kwargs = {"a": 3, "b": 4} +all_the_args(*args) # foo(1, 2, 3, 4) ile eşit +all_the_args(**kwargs) # foo(a=3, b=4) ile eşit +all_the_args(*args, **kwargs) # foo(1, 2, 3, 4, a=3, b=4) ile eşit + +# Python first-class fonksiyonlara sahiptir +def create_adder(x): + def adder(y): + return x + y + return adder + +add_10 = create_adder(10) +add_10(3) #=> 13 + +# Anonymous fonksiyonlar da vardır +(lambda x: x > 2)(3) #=> True + +# Dahili yüksek seviye fonksiyonlar vardır +map(add_10, [1,2,3]) #=> [11, 12, 13] +filter(lambda x: x > 5, [3, 4, 5, 6, 7]) #=> [6, 7] + +# Map etme(maps) ve filtreleme(filtres) için liste kullanabiliriz. +[add_10(i) for i in [1, 2, 3]] #=> [11, 12, 13] +[x for x in [3, 4, 5, 6, 7] if x > 5] #=> [6, 7] + + +#################################################### +## 5. Sınıflar +#################################################### + +# We subclass from object to get a class. +class Human(object): + + # Bir sınıf özelliği. Bu sınıfın tüm "instance"larına paylaşılmıştır. + species = "H. sapiens" + + # Basic initializer + def __init__(self, name): + # Metoda gelen argümanın değerini sınıfın elemanı olan "name" + # değişkenine atama + self.name = name + + # Bir instance metodu. Tüm metodlar ilk argüman olarak "self" + # parametresini alır + def say(self, msg): + return "%s: %s" % (self.name, msg) + + # Bir sınıf metodu tüm "instance"lar arasında paylaşılır + # İlk argüman olarak sınıfı çağırarak çağrılırlar + @classmethod + def get_species(cls): + return cls.species + + # Bir statik metod bir sınıf ya da instance referansı olmadan çağrılır + @staticmethod + def grunt(): + return "*grunt*" + + +# Bir sınıf örneği oluşturmak +i = Human(name="Ian") +print i.say("hi") # "Ian: hi" çıktısı verir + +j = Human("Joel") +print j.say("hello") # "Joel: hello" çıktısı verir + +# Sınıf metodunu çağıralım +i.get_species() #=> "H. sapiens" + +# Paylaşılan sınıf özellik değiştirelim. +Human.species = "H. neanderthalensis" +i.get_species() #=> "H. neanderthalensis" +j.get_species() #=> "H. neanderthalensis" + +# Statik metodu çağırma +Human.grunt() #=> "*grunt*" + + +#################################################### +## 6. Modüller +#################################################### + +# Modülleri sayfaya dahil edebilirsiniz +import math +print math.sqrt(16) #=> 4.0 + +# Modül içerisinden spesifik bir fonksiyonu getirebilirsiniz +from math import ceil, floor +print ceil(3.7) #=> 4.0 +print floor(3.7) #=> 3.0 + +# Modüldeki tüm fonksiyonları dahil edebilirsiniz +# Uyarı: bu önerilmez +from math import * + +# Modülün adını kısaltabilirsiniz +import math as m +math.sqrt(16) == m.sqrt(16) #=> True + +# Python modülleri sıradan python dosyalarıdır. Kendinize bir modül +# yazabilirsiniz, ve dahil edebilirsiniz. Modülün adı ile dosya adı +# aynı olmalıdır. + +# Modüllerde tanımlanmış fonksiyon ve metodları öğrenebilirsiniz. +import math +dir(math) + + + +``` + +## Daha fazlası için hazır mısınız? + +### Ücretsiz Dökümanlar + +* [Learn Python The Hard Way](http://learnpythonthehardway.org/book/) +* [Dive Into Python](http://www.diveintopython.net/) +* [The Official Docs](http://docs.python.org/2.6/) +* [Hitchhiker's Guide to Python](http://docs.python-guide.org/en/latest/) +* [Python Module of the Week](http://pymotw.com/2/) + +### Dead Tree + +* [Programming Python](http://www.amazon.com/gp/product/0596158106/ref=as_li_qf_sp_asin_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0596158106&linkCode=as2&tag=homebits04-20) +* [Dive Into Python](http://www.amazon.com/gp/product/1441413022/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=1441413022&linkCode=as2&tag=homebits04-20) +* [Python Essential Reference](http://www.amazon.com/gp/product/0672329786/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0672329786&linkCode=as2&tag=homebits04-20) |