diff options
Diffstat (limited to 'tr-tr')
| -rw-r--r-- | tr-tr/brainfuck-tr.html.markdown | 87 | ||||
| -rw-r--r-- | tr-tr/c-tr.html.markdown | 4 | ||||
| -rw-r--r-- | tr-tr/objective-c-tr.html.markdown | 320 | ||||
| -rw-r--r-- | tr-tr/php-tr.html.markdown | 25 | ||||
| -rw-r--r-- | tr-tr/python-tr.html.markdown | 502 |
5 files changed, 937 insertions, 1 deletions
diff --git a/tr-tr/brainfuck-tr.html.markdown b/tr-tr/brainfuck-tr.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..baca4217 --- /dev/null +++ b/tr-tr/brainfuck-tr.html.markdown @@ -0,0 +1,87 @@ +--- +language: brainfuck +filename: brainfuck-tr +contributors: + - ["Prajit Ramachandran", "http://prajitr.github.io"] +translators: + - ["Haydar KULEKCI", "http://scanf.info/"] +lang: tr-tr +--- + +Brainfuck (normalde brainfuck olarak bütün harfleri küçük olarak yazılır.) +son derece minimal bir programlama dilidir. (Sadece 8 komut) ve tamamen +Turing'dir. + +``` +"><+-.,[]" (tırnak işaretleri hariç) karakterleri dışındaki her karakter +gözardı edilir. + +Brainfuck 30,000 hücresi olan ve ilk değerleri sıfır olarak atanmış bir +dizidir. İşaretçi ilk hücreyi işaret eder. + +Sekik komut vardır: ++ : Geçerli hücrenin değerini bir artırır. +- : Geçerli hücrenin değerini bir azaltır. +> : Veri işaretçisini bir sonraki hücreye hareket ettirir(sağdaki hücreye). +< : Veri işaretçisini bir önceki hücreye hareket ettirir(soldaki hücreye). +. : Geçerli hücrenin ASCII değerini yazdırır (örn: 65 = 'A'). +, : Bir girdilik karakteri aktif hücre için okur. +[ : Eğer geçerli hücredeki değer sıfır ise, ]ifadesine atlar. + Diğer durumlarda bir sonraki yönergeye geçer. +] : Eğer geçerli hücredeki değer sıfır ise, bir sonraki yönergeye geçer. + Diğer durumlarda, [ ifadesine karşılık gelen yönergelere döner. + +[ ve ] bir while döngüsü oluşturur. Açıkça, dengeli olmalıdırlar. + +Basit bir brainfuck programına göz atalım. + +++++++ [ > ++++++++++ < - ] > +++++ . + +Bu program 'A' karaterini ekrana basar. İlk olarak, #1'inci hücre 6'ya artırılır. +#1'inci hücre döngü için kullanılacaktır. Sonra, ([) döngüsüne girilir ve +#2'inci hücreye hareket edilir. #2'inci hücre 10 kez artırılır, #1'inci hücreye +geri dönülür. #1 hücresini bir azaltır. Bu döngü 6 kez gerçekleşir. (Bu 6 kez +azaltmak demektir, #1 hücresi 0 değerini alır ve bu noktada ] ifadesini atlar). + +Bu noktada, biz #1 hücresindeyiz, değeri şu anda 0 ve #2 hücresinin değeri +60'tır. Biz #2 hücresine hareket diyoruz ve bu hücreyi 5 defa artırıyoruz. +#2'nin şu anki değeri 65 olur. Sonra #2 hücresinin ASCII karşılığını +yazdırıyoruz. 65 değerinin ASCII karşılığı 'A'dır. Ekrana 'A' yazılacaktır. + + +, [ > + < - ] > . + +Bu program kullanıcıdan bir girdi okur, ve karakteri bir diğer hücreye yazdırır, +ve daha sonra aynı karakteri ekrana yazdırır. + +, ifadesi kullanıcıdan karakteri #1 hücresine okur. Sonra bir döngü +başlar. #2 hücresine hareket edilir, #2 hücresinin değeri bir artırılır, #1 +hücresine geri dönülür, ve #1 hücresinin değer bir azaltılır. Bu #1 hücresinin +değeri 0 olana kadar devam eder ve #2 hücresi #1'in eski değerini tutar. Çünkü +biz #1 hücresindeki verileri döngü süresince #2 hücresine taşıyoruz, ve sonunda +#2 hücresinin ASCII değerini yazdırıyoruz. + +Boşluk karakteri sadece okunabilirliği artırmak içindir. Aşağıdaki gibi de +yazabilirsiniz. + +,[>+<-]>. + + +Bu uygulamanın ne yaptığına bakalım: + +,>,< [ > [ >+ >+ << -] >> [- << + >>] <<< -] >> + +Bu program 2 sayı alır, ve birbiri ile çarpar. + +Özetle, ilk olarak iki girdi alır. Sonra, #1 hücresinde şarta bağlı harici bir +döngü başlar. Sonra #2 ye hareket edilir, ve içerde #2 hücresine bağlı bir döngü +daha başlar ve #3 hücresinin değerini artırır. Ama, Bir problem vardır: iç +döngünün sonunda #2'inci hücrenin değeri 0 olacaktır. Bunu çözmek için #4 +hücresinin de değerini yükseltiyoruz, ve sonra #4 hücresinin değerini #2'ye +kopyalıyoruz. +``` + +İşte brainfuck. Zor değil değil mi? Eğlenmek için kendi programınızı +yazabilirsiniz, veya farklı bir dilde brainfuck yorumlayıcısı yazabilirsiniz. +Yorumlayıcı oldukça basittir, ama mazoşist iseniz, brainfuck içerisinde bir +brainfuck yorumlayıcısı yazmayı deneyebilirsiniz. diff --git a/tr-tr/c-tr.html.markdown b/tr-tr/c-tr.html.markdown index 50bca246..128901de 100644 --- a/tr-tr/c-tr.html.markdown +++ b/tr-tr/c-tr.html.markdown @@ -95,6 +95,10 @@ int main() { // is not evaluated (except VLAs (see below)). // The value it yields in this case is a compile-time constant. int a = 1; + + // size_t bir objeyi temsil etmek için kullanılan 2 byte uzunluğundaki bir + // işaretsiz tam sayı tipidir + size_t size = sizeof(a++); // a++ is not evaluated printf("sizeof(a++) = %zu where a = %d\n", size, a); // prints "sizeof(a++) = 4 where a = 1" (on a 32-bit architecture) diff --git a/tr-tr/objective-c-tr.html.markdown b/tr-tr/objective-c-tr.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..854d70f6 --- /dev/null +++ b/tr-tr/objective-c-tr.html.markdown @@ -0,0 +1,320 @@ +--- +language: Objective-C +contributors: + - ["Eugene Yagrushkin", "www.about.me/yagrushkin"] + - ["Yannick Loriot", "https://github.com/YannickL"] +filename: LearnObjectiveC-tr.m +translators: + - ["Haydar KULEKCI", "http://scanf.info/"] +lang: tr-tr +--- + +Objective-C Apple tarafından, OSX ve iOS işletim sistemleri ve onların +kendi çatıları olan Cocoa ve Cocoa Touch için kullanılan bir programlama dilidir. +Genel açamlı, object-oriented bir yapıya sahip programlama dilidir. C +programlama diline Smalltalk stilinde mesajlaşma ekler. + +```cpp +// Tek satır yorum // işaretleri ile başlar + +/* +Çoklu satır yorum bu şekilde görünür. +*/ + +// #import ile Foundation başlıklarını projeye import edebiliriz. +#import <Foundation/Foundation.h> +#import "MyClass.h" + +// Progarmınızı girişi bir main fonksiyonudur ve bir integer değer döner. +int main (int argc, const char * argv[]) +{ + // Programdaki bellek kullanımını kontrol etmek için autorelease bir + // oluşturuyoruz. Autorelease bellekte kullanılmayan değerlerin kendi + // kendini silmesi demektir. + NSAutoreleasePool * pool = [[NSAutoreleasePool alloc] init]; + + // NSLog konsola bir satırlık bilgi yazdırmak için kullanılır. + NSLog(@"Hello World!"); // "Hello World!" değeri yazdırılır. + + /////////////////////////////////////// + // Tipler & Değişkenler + /////////////////////////////////////// + + // Basit Tanımlamalar + int myPrimitive1 = 1; + long myPrimitive2 = 234554664565; + + // Nesne Tanımlamaları + // strongly-typed nesne tanımlaması için karakter değişken isminin önüne + // * karakteri konulur. + MyClass *myObject1 = nil; // Strong typing + id myObject2 = nil; // Weak typing + // %@ bir nesnedir. + // 'description' objelerin değerlerinin gösterilmesi için bir düzendir. + NSLog(@"%@ and %@", myObject1, [myObject2 description]); + // "(null) and (null)" yazdırılacaktır. + + // Karakter Dizisi (String) + NSString *worldString = @"World"; + NSLog(@"Hello %@!", worldString); // "Hello World!" yazdırılacaktır. + + // Karakterler + NSNumber *theLetterZNumber = @'Z'; + char theLetterZ = [theLetterZNumber charValue]; + NSLog(@"%c", theLetterZ); + + // Tamsayılar + NSNumber *fortyTwoNumber = @42; + int fortyTwo = [fortyTwoNumber intValue]; + NSLog(@"%i", fortyTwo); + + NSNumber *fortyTwoUnsignedNumber = @42U; + unsigned int fortyTwoUnsigned = [fortyTwoUnsignedNumber unsignedIntValue]; + NSLog(@"%u", fortyTwoUnsigned); + + NSNumber *fortyTwoShortNumber = [NSNumber numberWithShort:42]; + short fortyTwoShort = [fortyTwoShortNumber shortValue]; + NSLog(@"%hi", fortyTwoShort); + + NSNumber *fortyTwoLongNumber = @42L; + long fortyTwoLong = [fortyTwoLongNumber longValue]; + NSLog(@"%li", fortyTwoLong); + + // Kayan Noktalı Sayılar (Floats) + NSNumber *piFloatNumber = @3.141592654F; + float piFloat = [piFloatNumber floatValue]; + NSLog(@"%f", piFloat); + + NSNumber *piDoubleNumber = @3.1415926535; + piDouble = [piDoubleNumber doubleValue]; + NSLog(@"%f", piDouble); + + // BOOL Değerler + NSNumber *yesNumber = @YES; + NSNumber *noNumber = @NO; + + // Dizi objeleri + NSArray *anArray = @[@1, @2, @3, @4]; + NSNumber *thirdNumber = anArray[2]; + NSLog(@"Third number = %@", thirdNumber); // "Third number = 3" yazdırılır + + // Dictionary objeleri + NSDictionary *aDictionary = @{ @"key1" : @"value1", @"key2" : @"value2" }; + NSObject *valueObject = aDictionary[@"A Key"]; + NSLog(@"Object = %@", valueObject); // "Object = (null)" yazıdılır + + /////////////////////////////////////// + // Operatörler + /////////////////////////////////////// + + // Operatörler C dilindeki gibi çalışır. + // Örneğin: + 2 + 5; // => 7 + 4.2f + 5.1f; // => 9.3f + 3 == 2; // => 0 (NO) + 3 != 2; // => 1 (YES) + 1 && 1; // => 1 (Logical and) + 0 || 1; // => 1 (Logical or) + ~0x0F; // => 0xF0 (bitwise negation) + 0x0F & 0xF0; // => 0x00 (bitwise AND) + 0x01 << 1; // => 0x02 (bitwise left shift (by 1)) + + /////////////////////////////////////// + // Kontrol Yapıları + /////////////////////////////////////// + + // If-Else ifadesi + if (NO) + { + NSLog(@"I am never run"); + } else if (0) + { + NSLog(@"I am also never run"); + } else + { + NSLog(@"I print"); + } + + // Switch ifadesi + switch (2) + { + case 0: + { + NSLog(@"I am never run"); + } break; + case 1: + { + NSLog(@"I am also never run"); + } break; + default: + { + NSLog(@"I print"); + } break; + } + + // While döngü ifadesi + int ii = 0; + while (ii < 4) + { + NSLog(@"%d,", ii++); // ii++, ii değişkenini kullanıldıktan + //sonra yerinde artırır. + } // => "0," + // "1," + // "2," + // "3," yazdırılır + + // For döngü ifadesi + int jj; + for (jj=0; jj < 4; jj++) + { + NSLog(@"%d,", jj++); + } // => "0," + // "1," + // "2," + // "3," yazdırılır + + // Foreach ifadesi + NSArray *values = @[@0, @1, @2, @3]; + for (NSNumber *value in values) + { + NSLog(@"%@,", value); + } // => "0," + // "1," + // "2," + // "3," yazdırılır + + // Try-Catch-Finally ifadesi + @try + { + // İfadelerinizi buraya yazın + @throw [NSException exceptionWithName:@"FileNotFoundException" + reason:@"Sistemde Dosya Bulunamadı" userInfo:nil]; + } @catch (NSException * e) + { + NSLog(@"Exception: %@", e); + } @finally + { + NSLog(@"Finally"); + } // => "Exception: Sistemde Dosya Bulunamadı" + // "Finally" + // yazdırılacaktır + + /////////////////////////////////////// + // Objeler + /////////////////////////////////////// + + // Bellekten bir alan ayırmak ve objeyi burada oluşturmak bir obje örneği + // oluşturalım. Bir obje allocate ve init aşamalarını bitirmeden tam olarak + // işlevsel değildir. + MyClass *myObject = [[MyClass alloc] init]; + + // Objective-C nesne yönelimli programlama modelinin temelinde objelere + // mesaj gönderme vardır. + // Objective-C'de bir method çağırılmaz, ona bir mesaj gönderilir. + [myObject instanceMethodWithParameter:@"Steve Jobs"]; + + // Programda kullanılan bellek temizlenir + [pool drain]; + + // Program Sonu + return 0; +} + +/////////////////////////////////////// +// Sınıflar ve Fonksiyonlar +/////////////////////////////////////// + +// Sınıfınızı (MyClass.h) header dosyasında tanımlayın: + +// Sınıf tanımlama yapısı: +// @interface ClassName : ParentClassName <ImplementedProtocols> +// { +// Üye değişken (member variable) tanımlaması; +// } +// -/+ (type) Method tanımlaması; +// @end +@interface MyClass : NSObject <MyCustomProtocol> +{ + int count; + id data; + NSString *name; +} +// getter ve setter için otomatik oluşturulmuş gösterim. +@property int count; +@property (copy) NSString *name; // Copy the object during assignment. +@property (readonly) id data; // Declare only a getter method. + +// Metodlar ++/- (return type)methodSignature:(Parameter Type *)parameterName; + +// "+" class metodları içindir ++ (NSString *)classMethod; + +// "-" instance metodu içindir +- (NSString *)instanceMethodWithParmeter:(NSString *)string; +- (NSNumber *)methodAParameterAsString:(NSString*)string andAParameterAsNumber:(NSNumber *)number; + +@end + +// Metodların implementasyonlarını (MyClass.m) dosyasında yapıyoruz: + +@implementation UserObject + +// Obje bellekten silineceği (release) zaman çağırılır +- (void)dealloc +{ +} + +// Constructor'lar sınıf oluşturmanın bir yoludur +// Bu varsayılan bir constructor'dur ve bir obje oluşturulurken çağrılır. +- (id)init +{ + if ((self = [super init])) + { + self.count = 1; + } + return self; +} + ++ (NSString *)classMethod +{ + return [[self alloc] init]; +} + +- (NSString *)instanceMethodWithParmeter:(NSString *)string +{ + return @"New string"; +} + +- (NSNumber *)methodAParameterAsString:(NSString*)string andAParameterAsNumber:(NSNumber *)number +{ + return @42; +} + +// MyProtocol içerisinde metod tanımlamaları +- (void)myProtocolMethod +{ + // ifadeler +} + +@end + +/* + * Bir `protocol` herhangi bir sınıf tarafından implement edilen metodları tanımlar + * `Protocol`ler sınıfların kendileri değildir. Onlar basitçe diğer objelerin + * implementasyon için sorumlu oldukları bir arayüz (interface) tanımlarlar. + */ +@protocol MyProtocol + - (void)myProtocolMethod; +@end + + + +``` +## Daha Fazla Okuma + +[Vikipedi Objective-C](http://tr.wikipedia.org/wiki/Objective-C) + +[Objective-C Öğrenme](http://developer.apple.com/library/ios/referencelibrary/GettingStarted/Learning_Objective-C_A_Primer/) + +[Lise Öğrencileri için iOS: Başlangıç](http://www.raywenderlich.com/5600/ios-for-high-school-students-getting-started) diff --git a/tr-tr/php-tr.html.markdown b/tr-tr/php-tr.html.markdown index 94bc31ff..3db437cf 100644 --- a/tr-tr/php-tr.html.markdown +++ b/tr-tr/php-tr.html.markdown @@ -67,6 +67,9 @@ $float = 1.234; $float = 1.2e3; $float = 7E-10; +// Değişken Silmek +unset($int1) + // Aritmetik $sum = 1 + 1; // 2 $difference = 2 - 1; // 1 @@ -143,6 +146,11 @@ echo $associative['One']; // 1 yazdıracaktır. $array = ['One', 'Two', 'Three']; echo $array[0]; // => "One" +// Dizinin sonuna bir eleman ekleme +$array[] = 'Four'; + +// Diziden eleman silme +unset($array[3]); /******************************** * Çıktı @@ -183,6 +191,13 @@ $y = 0; echo $x; // => 2 echo $z; // => 0 +// Dump'lar değişkenin tipi ve değerini yazdırır +var_dump($z); // int(0) yazdırılacaktır + +// Print'ler ise değişkeni okunabilir bir formatta yazdıracaktır. +print_r($array); // Çıktı: Array ( [0] => One [1] => Two [2] => Three ) + + /******************************** * Mantık */ @@ -478,10 +493,18 @@ class MyClass print 'MyClass'; } + //final anahtar kelimesi bu metodu override edilemez yapacaktır. final function youCannotOverrideMe() { } +/* +Bir sınıfın özelliğini ya da metodunu statik yaptığınız takdirde sınıfın bir +objesini oluşturmadan bu elemana erişebilirsiniz. Bir özellik statik tanımlanmış +ise obje üzerinden bu elemana erişilemez. (Statik metodlar öyle değildir.) +*/ + + public static function myStaticMethod() { print 'I am static'; @@ -674,7 +697,7 @@ $cls = new SomeOtherNamespace\MyClass(); Referans ve topluluk yazıları için [official PHP documentation](http://www.php.net/manual/) adresini ziyaret edin. -Gncel en yi örnekler için [PHP Usulüne Uygun](http://kulekci.net/php-the-right-way/) adresini ziyaret edin. +Güncel en yi örnekler için [PHP Usulüne Uygun](http://kulekci.net/php-the-right-way/) adresini ziyaret edin. Eğer bir paket yöneticisi olan dil kullandıysanız, [Composer](http://getcomposer.org/)'a bir göz atın. diff --git a/tr-tr/python-tr.html.markdown b/tr-tr/python-tr.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..01285080 --- /dev/null +++ b/tr-tr/python-tr.html.markdown @@ -0,0 +1,502 @@ +--- +language: python +filename: learnpython-tr.py +contributors: + - ["Louie Dinh", "http://ldinh.ca"] +translators: + - ["Haydar KULEKCI", "http://scanf.info/"] +lang: tr-tr +--- +Python Guido Van Rossum tarafından 90'ların başında yaratılmıştır. Şu anda +varolanlar arasında en iyi dillerden birisidir. Ben (Louie Dinh) Python +dilinin syntax'ının belirginliğine aşığım. O basit olarak çalıştırılabilir +pseudocode'dur. + +Geri bildirimlerden son derece mutluluk duyarım! Bana [@louiedinh](http://twitter.com/louiedinh) +adresinden ya da louiedinh [at] [google's email service] adresinden ulaşabilirsiniz. + +Çeviri için geri bildirimleri de [@kulekci](http://twitter.com/kulekci) +adresine yapabilirsiniz. + +Not: Bu yazıdaki özellikler Python 2.7 için geçerlidir, ama Python 2.x için de +uygulanabilir. Python 3 için başka bir zaman tekrar bakınız. + + +```python +# Tek satır yorum hash işareti ile başlar. +""" Çoklu satır diziler üç tane çift tırnak + arasında yazılır. Ve yorum olarak da + kullanılabilir +""" + + +#################################################### +## 1. İlkel Veri Tipleri ve Operatörler +#################################################### + +# Sayılar +3 #=> 3 + +# Matematik beklediğiniz gibi +1 + 1 #=> 2 +8 - 1 #=> 7 +10 * 2 #=> 20 +35 / 5 #=> 7 + +# Bölünme biraz ilginç. EĞer tam sayılar üzerinde bölünme işlemi yapıyorsanız +# sonuç otomatik olarak kırpılır. +5 / 2 #=> 2 + +# Bölünme işlemini düzenlemek için kayan noktalı sayıları bilmeniz gerekir. +2.0 # Bu bir kayan noktalı sayı +11.0 / 4.0 #=> 2.75 ahhh...daha iyi + +# İşlem önceliğini parantezler ile sağlayabilirsiniz. +(1 + 3) * 2 #=> 8 + +# Boolean değerleri bilindiği gibi +True +False + +# not ile nagatif(mantıksal) değerini alma +not True #=> False +not False #=> True + +# Eşitlik == +1 == 1 #=> True +2 == 1 #=> False + +# Eşitsizlik != +1 != 1 #=> False +2 != 1 #=> True + +# Daha fazla karşılaştırma +1 < 10 #=> True +1 > 10 #=> False +2 <= 2 #=> True +2 >= 2 #=> True + +# Karşılaştırma zincirleme yapılabilir! +1 < 2 < 3 #=> True +2 < 3 < 2 #=> False + +# Karakter dizisi " veya ' ile oluşturulabilir +"This is a string." +'This is also a string.' + +# Karakter dizileri birbirleri ile eklenebilir +"Hello " + "world!" #=> "Hello world!" + +# A string can be treated like a list of characters +# Bir string'e karakter listesi gibi davranabilirsiniz. +"This is a string"[0] #=> 'T' + +# % karakter dizisini(string) formatlamak için kullanılır, bunun gibi: +"%s can be %s" % ("strings", "interpolated") + +# String'leri formatlamanın yeni bir yöntem ise format metodudur. +# Bu metod tercih edilen yöntemdir. +"{0} can be {1}".format("strings", "formatted") +# Eğer saymak istemiyorsanız anahtar kelime kullanabilirsiniz. +"{name} wants to eat {food}".format(name="Bob", food="lasagna") + +# None bir objedir +None #=> None + +# "==" eşitliğini non objesi ile karşılaştırmak için kullanmayın. +# Onun yerine "is" kullanın. +"etc" is None #=> False +None is None #=> True + +# 'is' operatörü obje kimliği için test etmektedir. Bu ilkel değerler +# için kullanışlı değildir, ama objeleri karşılaştırmak için kullanışlıdır. + +# None, 0 ve boş string/list'ler False olarak değerlendirilir. +# Tüm eşitlikler True döner +0 == False #=> True +"" == False #=> True + + +#################################################### +## 2. Değişkenler ve Kolleksiyonlar +#################################################### + +# Ekrana yazdırma oldukça kolaydır. +print "I'm Python. Nice to meet you!" + + +# Değişkenlere bir değer atamadan önce tanımlamaya gerek yoktur. +some_var = 5 # Değişken isimlerinde gelenek küçük karakter ve alt çizgi + # kullanmaktır. +some_var #=> 5 + +# Daha önceden tanımlanmamış ya da assign edilmemeiş bir değişkene erişmeye +# çalıştığınızda bir hata fırlatılacaktır. Hata ayıklama hakkında daha fazla +# bilgi için kontrol akışı kısmına göz atınız. +some_other_var # isim hatası fırlatılır + +# isterseniz "if"i bir ifade gibi kullanabilirsiniz. +"yahoo!" if 3 > 2 else 2 #=> "yahoo!" + +# Listeler +li = [] +# Önceden değerleri tanımlanmış listeler +other_li = [4, 5, 6] + +# Bir listenin sonuna birşeyler eklemek +li.append(1) #li şu anda [1] +li.append(2) #li şu anda [1, 2] +li.append(4) #li şu anda [1, 2, 4] +li.append(3) #li şu anda [1, 2, 4, 3] +# pop ile sondan birşeyler silmek +li.pop() #=> 3 and li is now [1, 2, 4] +# Tekrar sonuna eklemek +li.append(3) # li is now [1, 2, 4, 3] again. + +# Dizi gibi listenin elemanlarına erişmek +li[0] #=> 1 +# Son elemanın değerine ulaşmak +li[-1] #=> 3 + +# Listede bulunmayan bir index'teki elemana erişirken "IndexError" hatası +# fırlatılır +li[4] # IndexError fırlatılır + +# slice syntax'ı ile belli aralıktakı değerlere bakabilirsiniz. +# (Açık ve kapalı aralıklıdır.) +li[1:3] #=> [2, 4] +# Başlangıcı ihmal etme +li[2:] #=> [4, 3] +# Sonu ihmal etme +li[:3] #=> [1, 2, 4] + +# "del" ile istenilen bir elemanı listeden silmek +del li[2] # li is now [1, 2, 3] + +# Listeleri birbiri ile birleştirebilirsiniz. +li + other_li #=> [1, 2, 3, 4, 5, 6] - Not: li ve other_li yanlız bırakılır + +# extend ile listeleri birleştirmek +li.extend(other_li) # Now li is [1, 2, 3, 4, 5, 6] + +# bir değerin liste içerisinde varlığını "in" ile kontrol etmek +1 in li #=> True + +# "len" ile listenin uzunluğunu bulmak +len(li) #=> 6 + +# Tüpler listeler gibidir sadece değişmezler(immutable) +tup = (1, 2, 3) +tup[0] #=> 1 +tup[0] = 3 # TypeError fırlatılır. + +# Litelerde yapılanların hepsini tüplerde de yapılabilir +len(tup) #=> 3 +tup + (4, 5, 6) #=> (1, 2, 3, 4, 5, 6) +tup[:2] #=> (1, 2) +2 in tup #=> True + +# Tüplerin(veya listelerin) içerisindeki değerleri değişkenelere +# atanabilir +a, b, c = (1, 2, 3) # a şu anda 1, b şu anda 2 ve c şu anda 3 +# Eğer parantez kullanmaz iseniz tüpler varsayılan olarak oluşturulur +d, e, f = 4, 5, 6 +# şimdi iki değeri değiş tokuş etmek çok kolaydır. +e, d = d, e # d şimdi 5 ve e şimdi 4 + + +# Sözlükler (Dictionaries) key-value saklanır. +empty_dict = {} +# Sözlüklere önceden değer atama örneği +filled_dict = {"one": 1, "two": 2, "three": 3} + +# Değere ulaşmak için [] kullanılır +filled_dict["one"] #=> 1 + +# Tüm anahtarlara(key) "keys()" metodu ile ulaşılır +filled_dict.keys() #=> ["three", "two", "one"] +# Not - Sözlüklerin anahtarlarının sıralı geleceği garanti değildir +# Sonuçlarınız değer listesini aldığınızda tamamen eşleşmeyebilir + +# Tüm değerleri almak için "values()" kullanabilirsiniz. +filled_dict.values() #=> [3, 2, 1] +# Not - Sıralama ile ilgili anahtarlar ile aynı durum geçerlidir. + +# Bir anahtarın sözlükte oluş olmadığını "in" ile kontrol edilebilir +"one" in filled_dict #=> True +1 in filled_dict #=> False + +# Olmayan bir anahtar çağrıldığında KeyError fırlatılır. +filled_dict["four"] # KeyError + +# "get()" metodu KeyError fırlatılmasını önler +filled_dict.get("one") #=> 1 +filled_dict.get("four") #=> None +# get() metodu eğer anahtar mevcut değilse varsayılan bir değer atama +# imknaı sağlar. +filled_dict.get("one", 4) #=> 1 +filled_dict.get("four", 4) #=> 4 + +# "setdefault()" metodu sözlüğe yeni bir key-value eşleşmesi eklemenin +# güvenli bir yoludur. +filled_dict.setdefault("five", 5) #filled_dict["five"] is set to 5 +filled_dict.setdefault("five", 6) #filled_dict["five"] is still 5 + + +# Sets store ... well sets +empty_set = set() +# Bir demek değer ile bir "set" oluşturmak +some_set = set([1,2,2,3,4]) # some_set is now set([1, 2, 3, 4]) + +# Python 2.7'den beri {}'ler bir "set" tanımlaman için kullanılabilir +filled_set = {1, 2, 2, 3, 4} # => {1 2 3 4} + +# Bir set'e daha fazla eleman eklemek +filled_set.add(5) # filled_set is now {1, 2, 3, 4, 5} + +# "&" işareti ile iki set'in kesişimlerini alınabilir +other_set = {3, 4, 5, 6} +filled_set & other_set #=> {3, 4, 5} + +# | işareti ile +filled_set | other_set #=> {1, 2, 3, 4, 5, 6} + +# "-" işareti ile iki set'in farkları alınabilir +{1,2,3,4} - {2,3,5} #=> {1, 4} + +# "in" ile değerin set içerisinde olup olmadığını kontrol edebilirsiniz +2 in filled_set #=> True +10 in filled_set #=> False + + +#################################################### +## 3. Akış Denetimi +#################################################### + +# Bir değişken oluşturmak +some_var = 5 + +# Buradaki bir if ifadesi. Girintiler(Intentation) Python'da önemlidir! +# "some_var is smaller than 10" yazdırılır. +if some_var > 10: + print "some_var is totally bigger than 10." +elif some_var < 10: # elif ifadesi isteğe bağlıdır + print "some_var is smaller than 10." +else: # Bu da isteğe bağlıdır. + print "some_var is indeed 10." + + +""" +For döngüleri listeler üzerinde iterasyon yapar +Ekrana yazdırılan: + dog is a mammal + cat is a mammal + mouse is a mammal +""" +for animal in ["dog", "cat", "mouse"]: + # Biçimlendirmeleri string'e katmak için % kullanabilirsiniz + print "%s is a mammal" % animal + +""" +"range(number)" ifadesi sıfırdan verilen sayıya kadar bir sayı listesi döner +Ekrana yazdırılan: + 0 + 1 + 2 + 3 +""" +for i in range(4): + print i + +""" +While döngüsü koşul sağlanmayana kadar devam eder +Ekrana yazdırılan: + 0 + 1 + 2 + 3 +""" +x = 0 +while x < 4: + print x + x += 1 # Shorthand for x = x + 1 + +# try/except bloğu ile hatalar ayıklanabilir + +# Python 2.6 ve üstü için çalışacaktır: +try: + # "raise" bir hata fırlatmak için kullanılabilir + raise IndexError("This is an index error") +except IndexError as e: + pass # Pass is just a no-op. Usually you would do recovery here. + + +#################################################### +## 4. Fonksiyonlar +#################################################### + + +# Yeni bir fonksiyon oluşturmak için "def" kullanılır +def add(x, y): + print "x is %s and y is %s" % (x, y) + return x + y # Return values with a return statement + +# Fonksiyonu parametre ile çağırmak +add(5, 6) #=> prints out "x is 5 and y is 6" and returns 11 + +# Diğer bir yol fonksiyonları anahtar argümanları ile çağırmak +add(y=6, x=5) # Anahtar argümanlarının sırası farklı da olabilir + +# Değişken sayıda parametresi olan bir fonksiyon tanımlayabilirsiniz +def varargs(*args): + return args + +varargs(1, 2, 3) #=> (1,2,3) + +# Değişken sayıda anahtar argümanlı parametre alan fonksiyonlar da +# tanımlayabilirsiniz. +def keyword_args(**kwargs): + return kwargs + +# Şu şekilde kullanılacaktır +keyword_args(big="foot", loch="ness") #=> {"big": "foot", "loch": "ness"} + +# Eğer isterseniz ikisini aynı anda da yapabilirsiniz +def all_the_args(*args, **kwargs): + print args + print kwargs +""" +all_the_args(1, 2, a=3, b=4) prints: + (1, 2) + {"a": 3, "b": 4} +""" + +# Fonksiyonu çağırırken, args/kwargs'ın tam tersini de yapabilirsiniz! +# Tüpü yaymak için * ve kwargs'ı yaymak için ** kullanın. +args = (1, 2, 3, 4) +kwargs = {"a": 3, "b": 4} +all_the_args(*args) # foo(1, 2, 3, 4) ile eşit +all_the_args(**kwargs) # foo(a=3, b=4) ile eşit +all_the_args(*args, **kwargs) # foo(1, 2, 3, 4, a=3, b=4) ile eşit + +# Python first-class fonksiyonlara sahiptir +def create_adder(x): + def adder(y): + return x + y + return adder + +add_10 = create_adder(10) +add_10(3) #=> 13 + +# Anonymous fonksiyonlar da vardır +(lambda x: x > 2)(3) #=> True + +# Dahili yüksek seviye fonksiyonlar vardır +map(add_10, [1,2,3]) #=> [11, 12, 13] +filter(lambda x: x > 5, [3, 4, 5, 6, 7]) #=> [6, 7] + +# Map etme(maps) ve filtreleme(filtres) için liste kullanabiliriz. +[add_10(i) for i in [1, 2, 3]] #=> [11, 12, 13] +[x for x in [3, 4, 5, 6, 7] if x > 5] #=> [6, 7] + + +#################################################### +## 5. Sınıflar +#################################################### + +# We subclass from object to get a class. +class Human(object): + + # Bir sınıf özelliği. Bu sınıfın tüm "instance"larına paylaşılmıştır. + species = "H. sapiens" + + # Basic initializer + def __init__(self, name): + # Metoda gelen argümanın değerini sınıfın elemanı olan "name" + # değişkenine atama + self.name = name + + # Bir instance metodu. Tüm metodlar ilk argüman olarak "self" + # parametresini alır + def say(self, msg): + return "%s: %s" % (self.name, msg) + + # Bir sınıf metodu tüm "instance"lar arasında paylaşılır + # İlk argüman olarak sınıfı çağırarak çağrılırlar + @classmethod + def get_species(cls): + return cls.species + + # Bir statik metod bir sınıf ya da instance referansı olmadan çağrılır + @staticmethod + def grunt(): + return "*grunt*" + + +# Bir sınıf örneği oluşturmak +i = Human(name="Ian") +print i.say("hi") # "Ian: hi" çıktısı verir + +j = Human("Joel") +print j.say("hello") # "Joel: hello" çıktısı verir + +# Sınıf metodunu çağıralım +i.get_species() #=> "H. sapiens" + +# Paylaşılan sınıf özellik değiştirelim. +Human.species = "H. neanderthalensis" +i.get_species() #=> "H. neanderthalensis" +j.get_species() #=> "H. neanderthalensis" + +# Statik metodu çağırma +Human.grunt() #=> "*grunt*" + + +#################################################### +## 6. Modüller +#################################################### + +# Modülleri sayfaya dahil edebilirsiniz +import math +print math.sqrt(16) #=> 4 + +# Modül içerisinden spesifik bir fonksiyonu getirebilirsiniz +from math import ceil, floor +print ceil(3.7) #=> 4.0 +print floor(3.7) #=> 3.0 + +# Modüldeki tüm fonksiyonları dahil edebilirsiniz +# Uyarı: bu önerilmez +from math import * + +# Modülün adını kısaltabilirsiniz +import math as m +math.sqrt(16) == m.sqrt(16) #=> True + +# Python modülleri sıradan python dosyalarıdır. Kendinize bir modül +# yazabilirsiniz, ve dahil edebilirsiniz. Modülün adı ile dosya adı +# aynı olmalıdır. + +# Modüllerde tanımlanmış fonksiyon ve metodları öğrenebilirsiniz. +import math +dir(math) + + + +``` + +## Daha fazlası için hazır mısınız? + +### Ücretsiz Dökümanlar + +* [Learn Python The Hard Way](http://learnpythonthehardway.org/book/) +* [Dive Into Python](http://www.diveintopython.net/) +* [The Official Docs](http://docs.python.org/2.6/) +* [Hitchhiker's Guide to Python](http://docs.python-guide.org/en/latest/) +* [Python Module of the Week](http://pymotw.com/2/) + +### Dead Tree + +* [Programming Python](http://www.amazon.com/gp/product/0596158106/ref=as_li_qf_sp_asin_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0596158106&linkCode=as2&tag=homebits04-20) +* [Dive Into Python](http://www.amazon.com/gp/product/1441413022/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=1441413022&linkCode=as2&tag=homebits04-20) +* [Python Essential Reference](http://www.amazon.com/gp/product/0672329786/ref=as_li_tf_tl?ie=UTF8&camp=1789&creative=9325&creativeASIN=0672329786&linkCode=as2&tag=homebits04-20) |