diff options
Diffstat (limited to 'tr-tr')
| -rw-r--r-- | tr-tr/csharp-tr.html.markdown | 5 | ||||
| -rw-r--r-- | tr-tr/objective-c-tr.html.markdown | 2 | ||||
| -rw-r--r-- | tr-tr/swift-tr.html.markdown | 588 |
3 files changed, 592 insertions, 3 deletions
diff --git a/tr-tr/csharp-tr.html.markdown b/tr-tr/csharp-tr.html.markdown index 7755ed44..91c7c269 100644 --- a/tr-tr/csharp-tr.html.markdown +++ b/tr-tr/csharp-tr.html.markdown @@ -8,7 +8,7 @@ contributors: translators: - ["Melih Mucuk", "http://melihmucuk.com"] lang: tr-tr -filename: LearnCSharp.cs +filename: LearnCSharp-tr.cs --- @@ -234,7 +234,8 @@ on a new line! ""Wow!"", the masses cried"; // Üçlü operatörler // Basit bir if/else ifadesi şöyle yazılabilir // <koşul> ? <true> : <false> - string isTrue = (true) ? "True" : "False"; + int toCompare = 17; + string isTrue = toCompare == 17 ? "True" : "False"; // While döngüsü int fooWhile = 0; diff --git a/tr-tr/objective-c-tr.html.markdown b/tr-tr/objective-c-tr.html.markdown index f27cbf08..727f973e 100644 --- a/tr-tr/objective-c-tr.html.markdown +++ b/tr-tr/objective-c-tr.html.markdown @@ -14,7 +14,7 @@ kendi çatıları olan Cocoa ve Cocoa Touch için kullanılan bir programlama di Genel açamlı, object-oriented bir yapıya sahip programlama dilidir. C programlama diline Smalltalk stilinde mesajlaşma ekler. -```objective_c +```objective-c // Tek satır yorum // işaretleri ile başlar /* diff --git a/tr-tr/swift-tr.html.markdown b/tr-tr/swift-tr.html.markdown new file mode 100644 index 00000000..c13f5ecf --- /dev/null +++ b/tr-tr/swift-tr.html.markdown @@ -0,0 +1,588 @@ +--- +language: swift +contributors: + - ["Özgür Şahin", "https://github.com/ozgurshn/"] +filename: learnswift.swift +lang: tr-tr +--- + +Swift iOS ve OSX platformlarında geliştirme yapmak için Apple tarafından oluşturulan yeni bir programlama dilidir. Objective - C ile beraber kullanılabilecek ve de hatalı kodlara karşı daha esnek bir yapı sunacak bir şekilde tasarlanmıştır. Swift 2014 yılında Apple'ın geliştirici konferansı WWDC de tanıtıldı. Xcode 6+'a dahil edilen LLVM derleyici ile geliştirildi. + + +Apple'ın resmi [Swift Programlama Dili](https://itunes.apple.com/us/book/swift-programming-language/id881256329) kitabı iBooks'ta yerini aldı. + +Ayrıca Swift ile gelen tüm özellikleri görmek için Apple'ın [başlangıç kılavuzu](https://developer.apple.com/library/prerelease/ios/referencelibrary/GettingStarted/RoadMapiOS/index.html)na bakmanızda yarar var. + + + +```swift +// modülü import etme +import UIKit + +// +// MARK: Temeller +// + + +//XCode işaretlemelerle kodunuzu bölümlere ayırmanızı ve sağ üstteki metot + listesinde gruplama yapmanıza olanak sağlıyor +// MARK: Bölüm işareti +// TODO: Daha sonra yapılacak +// FIXME: Bu kodu düzelt + + +//Swift 2 de, println ve print metotları print komutunda birleştirildi. Print + otomatik olarak yeni satır ekliyor. +print("Merhaba dünya") // println print olarak kullanılıyor. +print("Merhaba dünya", appendNewLine: false) // yeni bir satır eklemeden yazar. + +// variables (var) değer atandıktan sonra değiştirilebilir. +// constants (let) değer atndıktan sonra değiştirilemez. + +var degiskenim = 42 +let øπΩ = "deger" // unicode degişken adları +let π = 3.1415926 +let convenience = "keyword" // bağlamsal değişken adı +let isim = "ahmet"; let soyad = "un" // farklı ifadeler noktalı virgül +kullanılarak ayrılabilir. +let `class` = "keyword" // rezerve edilmiş keywordler tek tırnak içerisine +alınarak değişken adı olarak kullanılabilir +let doubleOlduguBelli: Double = 70 +let intDegisken = 0007 // 7 +let largeIntDegisken = 77_000 // 77000 +let etiket = "birseyler " + String(degiskenim) // Cast etme +let piYazi = "Pi = \(π), Pi 2 = \(π * 2)" // String içerisine değiken yazdırma + + +// Builde özel değişkenler +// -D build ayarını kullanır. +#if false + print("yazılmadı") + let buildDegiskeni= 3 +#else + let buildDegiskeni = 7 +#endif +print("Build degiskeni: \(buildDegiskeni)") // Build degeri: 7 + +/* + Optionals Swift dilinde bazı değerleri veya yokluğu (None) bir değişkende + tutmanıza olanak sağlar. + + Swift'te her bir degişkeninin bir değeri olması gerektiğinden, nil değeri + bile Optional değer olarak saklanır. + + Optional<T> bir enum'dır. +*/ +var baziOptionalString: String? = "optional" // nil olabilir. +// yukarıdakiyle aynı ama ? bir postfix (sona eklenir) operatördür. (kolay +okunabilir) +var someOptionalString2: Optional<String> = "optional" + + +if baziOptionalString != nil { + // ben nil değilim + if baziOptionalString!.hasPrefix("opt") { + print("ön eki var") + } + + let bos = baziOptionalString?.isEmpty +} +baziOptionalString = nil + +// belirgin olarak acilan(unwrap) opsiyonel (optional) değer +var acilanString: String! = "Değer bekleniliyor" +//yukarıdakiyle aynı ama ! bir postfix operatördür (kolay okunabilir) +var acilanString2: ImplicitlyUnwrappedOptional<String> = "Değer bekleniliyor." + +if let baziOpsiyonelSabitString = baziOptionalString { + // eğer bir değeri varsa, nil değilse + if ! baziOpsiyonelSabitString("tamam") { + // ön eke sahip değil + } +} + +// Swift değişkenlerde herhangi bir tip saklanabilir. +// AnyObject == id +// Objective-C deki `id` den farklı olarak, AnyObject tüm değişkenlerle + çalışabilir (Class, Int, struct, etc) +var herhangiBirObject: AnyObject = 7 +herhangiBirObject = "Değer string olarak değişti, iyi bir yöntem değil ama mümkün" + +/* + Yorumlar buraya + + /* + İç içe yorum yazılması da mümkün + */ +*/ + +// +// MARK: Koleksiyonlar +// + +/* + Array ve Dictionary tipleri aslında structdırlar. Bu yüzden `let` ve `var` + ayrıca bu tipleri tanımlarken değişebilir(var) veya değişemez(let) + olduğunu belirtir. + +*/ + +// Diziler +var liste = ["balik", "su", "limon"] +liste[1] = "şişe su" +let bosDizi = [String]() // let == değiştirilemez +let bosDizi2 = Array<String>() // yukarıdakiyle aynı +var bosDegistirilebilirDizi = [String]() // var == değişebilir + + +// Dictionary +var meslekler = [ + "Kamil": "Kaptan", + "Ayse": "Analist" +] +meslekler["Cansu"] = "Halkla İlişkiler" +let bosDictionary = [String: Float]() // let == değiştirilemez +let bosDictionary2 = Dictionary<String, Float>() // yukarıdakiyle aynı +var bosDegistirilebirDictionary = [String: Float]() // var == değiştirilebilir + + +// +// MARK: Kontroller +// + +// for döngüsü (dizi) +let dizi = [1, 1, 2, 3, 5] +for deger in dizi { + if deger == 1 { + print("Bir!") + } else { + print("Bir degil!") + } +} + +// for döngüsü (dictionary) +var dict = ["one": 1, "two": 2] +for (key, value) in dict { + print("\(key): \(value)") +} + +// for döngüsü (aralık) +for i in -1...liste.count { + print(i) +} +liste[1...2] = ["et", "yogurt"] +// ..< kullanarak son elemanı çıkartabilirsiniz + +// while döngüsü +var i = 1 +while i < 1000 { + i *= 2 +} + +// do-while döngüsü +do { + print("merhaba") +} while 1 == 2 + +// Switch +// Çok güçlü, `if` ifadesenin daha kolay okunabilir hali olarak düşünün +// String, object örnekleri, ve primitif tipleri (Int, Double, vs) destekler. +let sebze = "kırmızı biber" +switch sebze { +case "sogan": + let sebzeYorumu = "Biraz da domates ekle" +case "domates", "salata": + let sebzeYorumu = "İyi bir sandviç olur" +case let lokalScopeDegeri where lokalScopeDegeri.hasSuffix("biber"): + let sebzeYorumu = "Acı bir \(lokalScopeDegeri)?" +default: // zorunludur (tüm olasılıkları yakalamak icin) + let sebzeYorumu = "Corbadaki herseyin tadı güzel" +} + + +// +// MARK: Fonksiyonlar +// + +// Fonksiyonlar first-class tiplerdir, yani başka fonksiyon içine konabilir +// ve parametre olarak geçirilebilirler. + +// Swift dökümanlarıylaa birlikte Fonksiyonlar (format as reStructedText) + +/** + selamlama işlemi + + :param: isim e isim + :param: gun e A gun + :returns: isim ve gunu iceren bir String +*/ +func selam(isim: String, gun: String) -> String { + return "Merhaba \(isim), bugün \(gun)." +} +selam("Can", "Salı") + +// fonksiyon parametre davranışı hariç yukarıdakine benzer +func selam2(#gerekliIsim: String, disParametreIsmi lokalParamtreIsmi: String) -> String { + return "Merhaba \(gerekliIsim), bugün \(lokalParamtreIsmi)" +} +selam2(gerekliIsim:"Can", disParametreIsmi: "Salı") + +// Bir tuple ile birden fazla deger dönen fonksiyon +func fiyatlariGetir() -> (Double, Double, Double) { + return (3.59, 3.69, 3.79) +} +let fiyatTuple = fiyatlariGetir() +let fiyat = fiyatTuple.2 // 3.79 +// _ (alt çizgi) kullanımı Tuple degerlerini veya diğer değerleri görmezden +gelir +let (_, fiyat1, _) = fiyatTuple // fiyat1 == 3.69 +print(fiyat1 == fiyatTuple.1) // true +print("Benzin fiyatı: \(fiyat)") + +// Çeşitli Argümanlar +func ayarla(sayilar: Int...) { + // bu bir dizidir + let sayi = sayilar[0] + let argumanSAyisi = sayilar.count +} + +// fonksiyonu parametre olarak geçirme veya döndürme +func arttirmaIslemi() -> (Int -> Int) { + func birEkle(sayi: Int) -> Int { + return 1 + sayi + } + return birEkle +} +var arttir = arttirmaIslemi() +arttir(7) + +// referans geçirme +func yerDegistir(inout a: Int, inout b: Int) { + let tempA = a + a = b + b = tempA +} +var someIntA = 7 +var someIntB = 3 +yerDegistir(&someIntA, &someIntB) +print(someIntB) // 7 + + +// +// MARK: Closurelar +// +var sayilar = [1, 2, 6] + +// Fonksiyonlar özelleştirilmiş closurelardır. ({}) + +// Closure örneği. +// `->` parametrelerle dönüş tipini birbirinden ayırır +// `in` closure başlığını closure bodysinden ayırır. +sayilar.map({ + (sayi: Int) -> Int in + let sonuc = 3 * sayi + return sonuc +}) + +// eger tip biliniyorsa, yukarıdaki gibi, şöyle yapabiliriz +sayilar = sayilar.map({ sayi in 3 * sayi }) +// Hatta bunu +//sayilar = sayilar.map({ $0 * 3 }) + +print(sayilar) // [3, 6, 18] + +// Trailing closure +sayilar = sorted(sayilar) { $0 > $1 } + +print(sayilar) // [18, 6, 3] + +// Super kısa hali ise, < operatörü tipleri çıkartabildiği için + +sayilar = sorted(sayilar, < ) + +print(sayilar) // [3, 6, 18] + +// +// MARK: Yapılar +// + +// Structurelar ve sınıflar birçok aynı özelliğe sahiptir. +struct IsimTablosu { + let isimler = [String]() + + // Özelleştirilmiş dizi erişimi + subscript(index: Int) -> String { + return isimler[index] + } +} + +// Structurelar otomatik oluşturulmuş kurucu metoda sahiptir. +let isimTablosu = IsimTablosu(isimler: ["Ben", "Onlar"]) +let isim = isimTablosu[1] +print("İsim \(name)") // İsim Onlar + +// +// MARK: Sınıflar +// + +// Sınıflar, structurelar ve üyeleri 3 seviye erişime sahiptir. +// Bunlar: internal (default), public, private + +public class Sekil { + public func alaniGetir() -> Int { + return 0; + } +} + +// Sınıfın tüm değişkenleri ve metotları publictir. +// Eğer sadece veriyi yapılandırılmış bir objede +// saklamak istiyorsanız, `struct` kullanmalısınız. + +internal class Rect: Sekil { + var yanUzunluk: Int = 1 + + // Özelleştirilmiş getter ve setter propertyleri + private var cevre: Int { + get { + return 4 * yanUzunluk + } + set { + // `newValue ` setterlarda yeni değere erişimi sağlar + yanUzunluk = newValue / 4 + } + } + + // Bir değişkene geç atama(lazy load) yapmak + // altSekil getter cağrılana dek nil (oluşturulmamış) olarak kalır + lazy var altSekil = Rect(yanUzunluk: 4) + + // Eğer özelleştirilmiş getter ve setter a ihtiyacınız yoksa, + // ama bir değişkene get veya set yapıldıktan sonra bir işlem yapmak + // istiyorsanız, `willSet` ve `didSet` metotlarını kullanabilirsiniz + var identifier: String = "defaultID" { + // `willSet` argümanı yeni değer için değişkenin adı olacaktır. + willSet(someIdentifier) { + print(someIdentifier) + } + } + + init(yanUzunluk: Int) { + self. yanUzunluk = yanUzunluk + // super.init i her zaman özelleştirilmiş değerleri oluşturduktan sonra + çağırın + super.init() + } + + func kisalt() { + if yanUzunluk > 0 { + --yanUzunluk + } + } + + override func alaniGetir() -> Int { + return yanUzunluk * yanUzunluk + } +} + +// Basit `Kare` sınıfI `Rect` sınıfını extend ediyor. +class Kare: Rect { + convenience init() { + self.init(yanUzunluk: 5) + } +} + +var benimKarem = Kare() +print(m benimKarem.alaniGetir()) // 25 +benimKarem.kisalt() +print(benimKarem.yanUzunluk) // 4 + +// sınıf örneğini cast etme +let birSekil = benimKarem as Sekil + +// örnekleri karşılaştır, objeleri karşılaştıran == (equal to) ile aynı değil +if benimKarem === benimKarem { + print("Evet, bu benimKarem") +} + +// Opsiyonel init +class Daire: Sekil { + var yaricap: Int + override func alaniGetir() -> Int { + return 3 * yaricap * yaricap + } + + // Eğer init opsiyonelse (nil dönebilir) `init` den sonra soru işareti + // son eki ekle. + init?(yaricap: Int) { + self.yaricap = yaricap + super.init() + + if yaricap <= 0 { + return nil + } + } +} + +var benimDairem = Daire(radius: 1) +print(benimDairem?.alaniGetir()) // Optional(3) +print(benimDairem!. alaniGetir()) // 3 +var benimBosDairem = Daire(yaricap: -1) +print(benimBosDairem?. alaniGetir()) // "nil" +if let daire = benimBosDairem { + // benimBosDairem nil olduğu için çalışmayacak + print("circle is not nil") +} + + +// +// MARK: Enumlar +// + +// Enumlar opsiyonel olarak özel bir tip veya kendi tiplerinde olabilirler. +// Sınıflar gibi metotlar içerebilirler. + +enum Kart { + case Kupa, Maca, Sinek, Karo + func getIcon() -> String { + switch self { + case .Maca: return "♤" + case .Kupa: return "♡" + case .Karo: return "♢" + case .Sinek: return "♧" + } + } +} + +// Enum değerleri kısayol syntaxa izin verir. Eğer değişken tipi açık olarak belirtildiyse enum tipini yazmaya gerek kalmaz. +var kartTipi: Kart = .Kupa + +// Integer olmayan enumlar direk değer (rawValue) atama gerektirir. +enum KitapAdi: String { + case John = "John" + case Luke = "Luke" +} +print("Name: \(KitapAdi.John.rawValue)") + +// Değerlerle ilişkilendirilmiş Enum +enum Mobilya { + // Int ile ilişkilendirilmiş + case Masa(yukseklik: Int) + // String ve Int ile ilişkilendirilmiş + case Sandalye(String, Int) + + func aciklama() -> String { + switch self { + case .Masa(let yukseklik): + return "Masa boyu \(yukseklik) cm" + case .Sandalye(let marka, let yukseklik): + return "\(brand) marka sandalyenin boyu \(yukseklik) cm" + } + } +} + +var masa: Mobilya = .Masa(yukseklik: 80) +print(masa.aciklama()) // "Masa boyu 80 cm" +var sandalye = Mobilya.Sandalye("Foo", 40) +print(sandalye.aciklama()) // "Foo marka sandalyenin boyu 40 cm" + + +// +// MARK: Protokoller +// + +// `protocol` onu kullanan tiplerin bazı özel değişkenleri, metotları, +// tip metotlarını,opertörleri ve alt indisleri (subscripts) içermesini +// zorunlu hale getirebilir. + +protocol SekilUretici { + var aktif: Bool { get set } + func sekilOlustur() -> Sekil +} + +// @objc ile tanımlanan protokoller, uygunluğu kontrol edebilmenizi sağlayacak +// şekilde opsiyonel fonksiyonlara izin verir +@objc protocol SekliDondur { + optional func sekillendirilmis() + optional func sekillendirilebilir() -> Bool +} + +class BenimSeklim: Rect { + var delegate: SekliDondur? + + func buyut() { + yanUzlunluk += 2 + + // Bir çalışma zamanı hatası("optional chaining") fırlatmak yerine nil + //değeri görmezden gelerek nil dönmek için opsiyonel değişken, metot veya + // altindisten sonra soru işareti koyabilirsiniz. + if let izinVeriyormu = self.delegate?.sekillendirilebilir?() { + // önce delegate i sonra metodu test edin + self.delegate?.sekillendirilmis?() + } + } +} + + +// +// MARK: Diğerleri +// + +// `extension`lar: Var olan tiplere ekstra özellikler ekleyin + +// Kare artık `Printable` protokolüne uyuyor. +extension Kare: Printable { + var description: String { + return "Alan: \(alaniGetir()) - ID: \(self.identifier)" + } +} + +print("Kare: \(benimKarem)") + +// Dahili tipleri de yeni özellikler ekleyebilirsiniz +extension Int { + var customProperty: String { + return "Bu sayı \(self)" + } + + func carp(num: Int) -> Int { + return num * self + } +} + +print(7.customProperty) // "Bu sayı 7" +print(14.carp(3)) // 42 + +// Genericler: Java ve C#'a benzer şekilde. `where` anahtar kelimesini +// kullanarak genericlerin özelliklerini belirleyin + +func indexiBul<T: Equatable>(dizi: [T], bulunacakDeger: T) -> Int? { + for (index, deger) in enumerate(dizi) { + if deger == bulunacakDeger { + return index + } + } + return nil +} +let bulunanIndex = indexiBul([1, 2, 3, 4], 3) +print(bulunanIndex == 2) // true + +// Operatorler: +// Özel operatorler şu karakterlerle başlayabilir: +// / = - + * % < > ! & | ^ . ~ +// veya +// Unicode math, symbol, arrow, dingbat, ve line/box karakterleri. +prefix operator !!! {} + +// Yan uzunluğu 3 katına çıkartan prefix operatörü +prefix func !!! (inout sekil: Kare) -> Kare { + sekil.YanUzunluk *= 3 + return sekil +} + +// güncel deger +print(benimKarem.YanUzunluk) // 4 + +// yan uzunluğu !!! operatorü kullanarak 3 katına çıkar +!!!benimKarem +print(benimKarem.YanUzunluk) // 12 +``` |