--- language: css contributors: - ["Kostas Bariotis", "http://kostasbariotis.com"] filename: css-gr.html.markdown lang: el-gr --- Η αρχική μορφή του Παγκόσμιου Ιστού αποτελείτο απο καθαρό κείμενο, χωρίς οπτικά αντικείμενα. Με το πέρας του χρόνου και την εξέλιξη των Φυλλομετρητών, οι πλούσιες σελίδες, σε οπτικά και πολυμεσικά αντικείμενα, έγιναν καθημερινότητα. Η CSS μας βοηθάει να διαχωρήσουμε το περιεχόμενο της σελίδας μας (HTML) απο την οπτική της περιγραφή. Με την CSS ορίζουμε οπτικές ιδιότητες (χρώμα, μέγεθος, κλπ) σε HTML αντικείμενα (H1, div, κλπ). ```css /* Τα σχόλια εμφανίζονται εντός καθέτου-αστερίσκου, όπως εδώ. Δεν υπάρχουν σχόλια μια γραμμής και πολλών. */ /* #################### ## ΚΑΝΟΝΕΣ #################### */ /* ένας κανόνας χρησιμοποιείται για να στοχεύσουμε ένα αντικείμενο (selector). */ selector { property: value; /* περισσότερες ιδιότητες...*/ } /* Αυτό είναι ενα παράδειγμα αντικειμένου
*/ /* Μπορούμε να το στοχεύσουμε με την χρήση CSS κλάσεων */ .class1 { } /* Ή και με τις δύο κλάσεις! */ .class1.class2 { } /* Και με το όνομα του */ div { } /* Ή με το id του */ #anID { } /* Ή με το γεγονός ότι περιέχει ενα attribute */ [attr] { font-size:smaller; } /* Ή οτι το attribute αυτό έχει μια συγκεκριμένη τιμή */ [attr='value'] { font-size:smaller; } /* Ξεκινάει απο το λεκτικό (CSS 3) */ [attr^='val'] { font-size:smaller; } /* Καταλήγει σε αυτο το λεκτικό (CSS 3) */ [attr$='ue'] { font-size:smaller; } /* Περιέχει κάποιο λεκτικό */ [otherAttr~='foo'] { } [otherAttr~='bar'] { } /* περιέχει το λεκτικό σε λίστα χωρισμένη με παύλες, δηλαδή: "-" (U+002D) */ [otherAttr|='en'] { font-size:smaller; } /* Μπορούμε να προσθέσουμε μεταξύ τους selectors για να δημιουργήσουμε πιο αυστηρούς. Δεν βάζουμε κενά ανάμεσα. */ div.some-class[attr$='ue'] { } /* Μπορούμε να επιλέξουμε αντικείμενα που βρίσκονται μέσα σε άλλα. */ div.some-parent > .class-name { } /* Ή κάποιο αντικείμενο απόγονο ανεξαρτήτου του βάθους της σχέσης τους. */ div.some-parent .class-name { } /* ΠΡΟΣΟΧΗ: ο ίδιος selector χωρίς κενά έχει άλλο νόημα. (Άσκηση προς τον αναγνώστη) */ div.some-parent.class-name { } /* Μπορούμε να επιλέξουμε αντικείμενα με βάση το αμέσως επόμενο αντικείμενο στο ίδιο επίπεδο. */ .i-am-just-before + .this-element { } /* Ή οποιοδήποτε αντικείμενο που προηγείται */ .i-am-any-element-before ~ .this-element { } /* Με την βοήθεια των ψευδο-κλάσεων μπορούμε να επιλέξουμε αντικείμενα που βρίσκονται σε μια ορισμένη κατάασταση. */ /* π.χ. όταν ο κέρσορας είναι πάνω απο ένα αντικείμενο */ selector:hover { } /* ή ένας υπερσύνδεσμος που πατήθηκε */ selector:visited { } /* ή που δεν πατήθηκε */ selected:link { } /* ή ένα αντικείμενο που επιλέχθηκε */ selected:focus { } /* οποιοδήποτε αντικείμενο είναι το πρώτο παιδί των γονέων του */ selector:first-child {} /* οποιοδήποτε αντικείμενο είναι το πρώτοτελευταίο παιδί των γονέων του */ selector:last-child {} /* Όπως και με τις ψευδο-κλάσεις, τα ψευδο-αντικείμενα μας επιτρέπουν τα τροποοιήσουμε συγκεκριμένα κομμάτια της σελίδας */ /* επιλέγει το ψευδο-αντικείμενο ακριβώς πριν απο το αντικείμενο */ selector::before {} /* επιλέγει το ψευδο-αντικείμενο ακριβώς μετά απο τον αντικείμενο */ selector::after {} /* Σε σωστά σημεία (όχι πολύ ψηλά στην ιεραρχία) ο αστερίσκος μπορείς να χρησιμοποιηθεί για να επιλέξουμε όλα τα αντικείμενα */ * { } /* όλα τα αντικείμενα της σελίδας */ .parent * { } /* όλους τους απόγονους */ .parent > * { } /* όλους τους απόγονους πρώτου επιπέδου */ /* #################### ## Ιδιότητες #################### */ selector { /* Οι μονάδες μπορούν να είναι είτε απόλυτες είτε σχετικές */ /* Σχετικές μονάδες */ width: 50%; /* ποσοστό επί του πλάτους του γονέα */ font-size: 2em; /* πολλαπλασιαστής της αρχικής τιμής του αντικειμένου */ font-size: 2rem; /* ή της τιμής του πρώτου αντικειμένου στην ιεραρχία */ font-size: 2vw; /* πολλαπλαστιαστής του 1% του οπτικού πλάτους */ font-size: 2vh; /* ή τους ύψους */ font-size: 2vmin; /* οποιοδήποτε απο αυτα τα δύο είναι το μικρότερο */ font-size: 2vmax; /* ή το μεγαλύτερο */ /* Απόλυτες μονάδες */ width: 200px; /* pixels */ font-size: 20pt; /* στιγμες */ width: 5cm; /* εκατοστά */ min-width: 50mm; /* χιλιοστά */ max-width: 5in; /* ίντσες */ /* Χρώματα */ color: #F6E; /* σύντομη δεκαεξαδική μορφή */ color: #FF66EE; /* δεκαεξαδική μορφή */ color: tomato; /* χρώμα με το όνομα του (συγκεκριμένα χρώματα) */ color: rgb(255, 255, 255); /* τιμή RGB */ color: rgb(10%, 20%, 50%); /* τιμή RGB με ποσοστά */ color: rgba(255, 0, 0, 0.3); /* τιμή RGBA (CSS3) σσ. 0 < a < 1 */ color: transparent; /* όπως και το παραπάνω με a = 0 */ color: hsl(0, 100%, 50%); /* τιμή hsl με ποσοστά (CSS 3) */ color: hsla(0, 100%, 50%, 0.3); /* τιμή hsla με ποσοστά και a */ /* Εικόνες μπορούν να τοποθετηθούν στον φόντο ενός αντικειμένου */ background-image: url(/img-path/img.jpg); /* Γραμματοσειρές */ font-family: Arial; /* εάν η γραμματοσειρα περιέχει κενά */ font-family: "Courier New"; /* εάν η πρώτη γραμματοσειρα δε βρεθεί εγκατεστημένη στο Λειτουργικό Σύστυμα, αυτόματα επιλέγετε η δεύτερη, κ.κ.ε. */ font-family: "Courier New", Trebuchet, Arial, sans-serif; } ``` ## Χρήση Αποθηκεύουμε ένα αρχείο CSS με την επέκταση `.css`. ```xml
``` ## Ειδικότητα των κανόνων (Cascading απο το αγγλικό τίτλο Cascading Style Sheets) Ένα αντικείμενο μπορεί να στοχευθεί απο πολλούς κανόνες και μπορεί η ίδια ιδιότητα να περιλαμβάνετε σε πολλούς κανόνες. Σε αυτές της περιπτώσεις υπερισχύει πάντα ο πιο ειδικός κανόνας και απο αυτούς, αυτός που εμφανίζεται τελευταίος. ```css /* A */ p.class1[attr='value'] /* B */ p.class1 { } /* C */ p.class2 { } /* D */ p { } /* E */ p { property: value !important; } ``` ```xml

``` Η σειρά θα είναι: * `E` έχει μεγαλύτερο βάρος λόγω του `!important`. Κάλες πρακτικές λένε να το αποφεύγουμε. * `F` επόμενο λόγω του inline κανόνα. * `A` επόμενο λόγω του το οτι είναι πιο ειδικό. Περιέχει τρεις selectors. * `C` επόμενο, λόγω του οτι εμφανίζεται μετα το Β και ας έχει την ίδια ειδικότητα. * `B` επόμενο. * `D` τελευταίο. ## Συμβατότητα Τα περισσότερα απο τα παραπάνω ήδη υποστηρίζονται απο τους γνωστούς φυλλομετρητές. Άλλα θα πρέπει πάντα να ελέγχουμε πρωτου τους χρησιμοποιήσουμε. ## Περισσότερα * Έλεγχος συμβατότητας, [CanIUse](http://caniuse.com). * CSS Playground [Dabblet](http://dabblet.com/). * [Mozilla Developer Network's CSS documentation](https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/CSS) * [Codrops' CSS Reference](http://tympanus.net/codrops/css_reference/) ## Μελέτη * [Understanding Style Precedence in CSS: Specificity, Inheritance, and the Cascade](http://www.vanseodesign.com/css/css-specificity-inheritance-cascaade/) * [Selecting elements using attributes](https://css-tricks.com/almanac/selectors/a/attribute/) * [QuirksMode CSS](http://www.quirksmode.org/css/) * [Z-Index - The stacking context](https://developer.mozilla.org/en-US/docs/Web/Guide/CSS/Understanding_z_index/The_stacking_context) * [SASS](http://sass-lang.com/) and [LESS](http://lesscss.org/) for CSS pre-processing * [CSS-Tricks](https://css-tricks.com)